Ngoại trưởng TQ có vẻ nổi đóa trước câu hỏi về đề nghị của Mỹ ngừng hoạt động xây dựng đảo trái phép ở Biển Đông. "TQ đã dừng, TQ đã dừng. Bạn muốn thấy ai đang xây dựng. Hãy lên máy bay và nhìn xem", ông Vương nói.

Báo chí quốc tế và khu vực ASEAN đã dồn câu hỏi cho Ngoại trưởng TQ Vương Nghị sau cuộc hội đàm của ông với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry bên lề Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) hôm nay.

{keywords}
Ngoại trưởng TQ Vương Nghị. Ảnh: Reuters

Theo đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry thúc giục TQ chấm dứt các dự án làm đảo nhân tạo ở Biển Đông - hành động khiêu khích đang khiến vùng biển với những hải lộ quan trọng nhất thế giới trở thành điểm nóng có nguy cơ xung đột.

Mặc dù trong cuộc gặp với các ngoại trưởng ASEAN, ông Kerry nói đã có buổi tiếp xúc "tốt" với người đồng cấp TQ nhưng ông Vương không có dấu hiệu "lung lay" khi nói với báo giới rằng, bên ngoài cần ủng hộ kế hoạch của Bắc Kinh và ASEAN thúc đẩy Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông.

Ông Vương nói, TQ cam kết một giải pháp hòa bình thông qua những "quy tắc và cơ chế đặt ra" và TQ sẽ duy trì tự do hàng hải, hàng không nên "không có và sẽ không có bất kỳ vấn đề nào trong chuyện Biển Đông".

"Chúng tôi muốn gửi đi thông điệp rõ ràng với cộng đồng quốc tế là TQ và ASEAN đủ khả năng và trí tuệ giải quyết vấn đề cụ thể giữa chúng tôi", Ngoại trưởng TQ nói. "Chúng tôi sẽ không cho phép khu vực Biển Đông bị mất ổn định".

Trước câu hỏi về kêu gọi ngừng hoạt động xây dựng đảo, Ngoại trưởng TQ tỏ ra nổi đóa. "TQ đã dừng, TQ đã dừng. Bạn muốn thấy ai đang xây dựng. Hãy lên máy bay và nhìn xem", ông Vương nói.

Theo một quan chức ngoại giao cấp cao Mỹ, trong cuộc gặp với ông Vương Nghị, Ngoại trưởng Kerry đã đề cập tới quan ngại của Mỹ về việc "quân sự hóa" các tính năng, cơ sở trên đảo nhân tạo mà TQ đã dựng nên.

Những hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy, TQ gần như hoàn tất xây dựng một đường băng dài 3.000m ở một trong bảy đảo nhân tạo mới. Đường băng này đủ lớn cho mọi loại máy bay quân sự TQ. Các chuyên gia an ninh e ngại nó sẽ giúp Bắc Kinh mở rộng tầm với ra vùng trung tâm hàng hải Đông Nam Á.

Việc TQ bất chấp lên án từ cộng đồng quốc tế vẫn tiến hành xây dựng đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông đã khiến khu vực và nhiều nước lo ngại.

Mỹ nhiều lần khẳng định dù không phải là nước tuyên bố chủ quyền, nhưng một giải pháp hòa bình cho vấn đề và tự do hàng hải trong vùng biển là lợi ích quốc gia của họ.

Tại các hội nghị của ASEAN, TQ Vương Nghị gửi thông điệp mạnh mẽ với các bên không tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông - như Mỹ - rằng hãy để TQ và các nước liên quan trực tiếp tự giải quyết vấn đề.

Tuy nhiên, các thành viên ASEAN cho biết, dù TQ cam kết bắt đầu đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông nhưng cam kết và thực tế vẫn là một khoảng cách.

Thái An (theo AP, Reuters)