HĐND 'lu mờ' do cơ chế hay do bố trí nhân sự?

Câu hỏi của Phó Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Đình Quyền nêu tại phiên họp của UB Thường vụ QH sáng 15/9 về báo cáo giám sát của UB Thường vụ QH về hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố.

Ban Công tác đại biểu QH, cơ quan chủ trì cuộc giám sát đưa ra những nhận định bên cạnh hiệu quả là những hạn chế như chưa có cơ chế thông tin giữa HĐND với cử tri, khiến một số đại biểu HĐND chưa kịp thời tiếp cận vấn đề bức xúc.

Theo dõi, xử lý và đôn đốc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân có lúc, có nơi chưa thường xuyên.

Hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND còn hình thức, ít có sự tham gia của người dân...

Phó Chủ nhiệm UB Tư pháp QH Nguyễn Đình Quyền

Phó Chủ nhiện UB Tư pháp QH Nguyễn Đình Quyền đánh giá từ thực tiễn cho thấy vai trò thiết chế dân chủ đại diện của HĐND còn khá lu mờ, thể hiện rõ nhất là quan hệ giữa cử tri và đại biểu HĐND. 

Các ĐBQH đi tiếp xúc cử tri đều nghe đi nghe lại những kiến nghị mà cử tri đã nêu nhiều lần với HĐND nhưng chưa được giải quyết khiến cử tri bức xúc.

"Nguyên nhân do đâu, là cơ chế chính sách, tổ chức thực hiện hay do công tác bố trí nhân sự của Đảng, báo cáo phải phân tích được", ông nói.

Phó Chủ nhiệm UB Tư pháp QH cũng thẳng thắn nêu hạn chế trong giám sát của HĐND là chưa làm rõ được trách nhiệm của các đối tượng bị giám sát, chưa chỉ ra địa chỉ cụ thể liên đới trách nhiệm.

"Giám sát là việc khó khăn, đòi hỏi chuyên môn, bản lĩnh, kỹ năng. Nhưng công tác giám sát của HĐND hiện còn tính hình thức cao. 

ĐB có cương quyết, bản lĩnh hay không, có nói hay không nói cũng không ảnh hưởng đến quan hệ với cử tri, cử tri cũng không đánh giá được. Do đó giám sát thế nào đều phụ thuộc vào ý thức chủ quan của ĐB", ông nêu ý kiến.

Nâng lên hay hạ xuống?

Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách QH Phùng Quốc Hiển thì muốn biết 5 năm qua, chất lượng hoạt động của HĐND "nâng lên hay hạ xuống?"

"Nếu ý chí chính trị của ta muốn tạo điều kiện cho HĐND hoạt động tốt, phát huy vai trò quyết định đối với địa phương, bố trí nhân sự có năng lực... thì HĐND sẽ hiệu quả hơn. Nếu cứ như hiện nay thì sẽ vẫn như thế thôi", ông Hiển nói.

Chủ tịch HĐ Dân tộc QH Ksor Phước lại đặt câu hỏi về vai trò của HĐND trong việc phát huy nội lực của địa phương để nhân dân tự thân vận động vươn lên, nhất là những nơi đông đồng bào dân tộc thiểu số.

"Ở nhiều địa phương vẫn còn những huyện, xã không muốn thoát nghèo. Có tỉnh thu ngân sách cao nhưng chỉ đầu tư cho đồng bằng còn miền núi lại chờ ngân sách trung ương. Khi có dự án nước ngoài thì ỷ lại vốn của Chính phủ, không chịu bỏ ngân sách địa phương ra đối ứng...", ông Phước phản ánh.