Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng TQ Ôn Gia Bảo đã thảo luận về giá trị đồng nhân dân tệ cũng như lợi ích thương mại của Mỹ ở Biển Đông trong cuộc gặp hôm nay.

"Trọng tâm chính của cuộc gặp là các vấn đề kinh tế", Tom Donilon, cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu của Obama nói với báo chí sau khi hai nhà lãnh đạo có cuộc họp bên lề hội nghị thượng đỉnh Đông Á ở Bali, Indonesia.

Lãnh đạo Mỹ-Trung gặp song phương Ảnh: THX

Ông Donilon cho biết, Mỹ mong muốn duy trì tự do hàng hải và dòng chảy thương mại tự do ở Biển Đông cũng như giải pháp hòa bình cho các tranh chấp ở đây.

Ông Donilon mô tả động thái ngoại giao Mỹ - Trung là "tích cực và xây dựng", đồng thời nhấn mạnh, Tổng thống Obama đã tuyên bố rõ ràng, trực tiếp về các lợi ích Mỹ trong cuộc hội đàm với ông Ôn ở Bali cũng như với Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào tuần qua tại Honolulu.

"Chúng tôi có một mối quan hệ phức tạp và tương đối rộng với Trung Quốc", cố vấn an ninh Mỹ đề cập tới cam kết của Washington về "cam kết chiến lược sâu rộng" với Trung Quốc trên nhiều vấn đề cũng như việc Mỹ gia tăng hiện diện ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Một phóng viên ảnh được phép tác nghiệp ngay lúc bắt đầu cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Trung nói rằng, hai nhà lãnh đạo ngồi gần nhau cùng với các quan chức Mỹ, trong đó có Ngoại trưởng Hillary Clinton và cố vấn an ninh quốc gia của ông Obama Tom Donilon.

Trung Quốc và Mỹ đã xảy ra bất đồng về vấn đề giải quyết tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông thế nào. Mỹ muốn công khai trao đổi vấn đề này tại hội nghị thượng đỉnh Đông Á, trong khi Trung Quốc bác bỏ và chỉ muốn hội đàm trực tiếp với các bên tuyên bố chủ quyền khác.

Ông Obama là Tổng thống Mỹ đầu tiên tham dự hội nghị Thượng đỉnh Đông Á - một tổ chức khu vực của các quốc gia Đông Nam Á với 8 đối tác đối thoại trong đó có Mỹ và Nga kể từ năm nay.

Hiện Tổng thống Mỹ đang có chuyến công du 9 ngày ở châu Á - Thái Bình Dương, nơi ông có sứ mệnh xác lập lại vai trò của Mỹ như một cường quốc Thái Bình Dương với sự gia tăng hiện diện quân sự tại Australia cũng như các quan hệ thương mại - chiến lược hơn nữa với các nước châu Á.

Tổng thống Indonesia Bambang Yudhoyono đã chính thức khai mạc hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ sáu tại Nusa Dua, Bali, với sự tham dự của 10 nhà lãnh đạo các nước thành viên ASEAN cũng như các nhà lãnh đạo thế giới khác, bao gồm Tổng thống Mỹ Barack Obama.

“Hoan nghênh Tổng thống Mỹ Barack Obama và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov”, ông Yudhoyono nói trong bài phát biểu. Tổng thống Indonesia cho rằng, hội nghị này diễn ra tiếp theo hội nghị thượng đỉnh ASEAN dự kiến có thể giải quyết một số vấn đề mà các bên tham dự đang đối mặt, bao gồm cả tình hình kinh tế khu vực trong bối cảnh cuộc khủng hoảng nợ ở khu vực đồng euro.

Ông kêu gọi các lãnh đạo tham dự hội nghị tăng cường quan hệ đối tác để giải quyết vấn đề trên: “Nếu chúng ta không hợp tác, chúng ta sẽ không thể giải quyết những vấn đề cơ bản của mình". Tổng thống Indonesia đề xuất 4 chủ đề chính thảo luận tại hội nghị: thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực; tăng cường an ninh thực phẩm và năng lượng; nỗ lực chung giảm nhẹ thiên tai, duy trì hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực.

Lãnh đạo từ 18 nước tham dự hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ sáu gồm Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand. Lần đầu tiên, Mỹ và Nga tham dự. Thủ tướng New Zealand John Key và Tổng thống Nga Dmitry Medvedev cử đại diện là các ngoại trưởng.
Thái An (theo AP, Reuters, Jakartapost)