Tiếp tục theo dõi thủy điện Sông Tranh

- Các kết quả giám định an toàn thủy điện Sông Tranh đều khẳng định tốt, song Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho rằng, động đất vẫn đang xảy ra nên vẫn cần tiếp tục theo dõi.

Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 30/10, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết vừa qua công trình thủy điện Sông Tranh đã được giao cho các bộ, Hội đồng giám sát quốc gia và cả tư vấn quốc tế đánh giá. Hiện, qua đánh giá có 2 vấn đề nổi lên.


Việc thấm đã xử lý cơ bản, đạt 99,9%. Ổn định đập cũng đã thuê tư vấn quốc tế đánh giá. Chất lượng đập cũng đã cho tư vấn nước ngoài khoan, lấy mẫu ở thân đập để đánh giá, đều kết luận các tiêu chuẩn về thiết kế bảo đảm, các số liệu về ổn định đập đều vượt chỉ tiêu cho phép, kể cả về số liệu động đất. Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã công bố đầy đủ kết quả này.

Phó Thủ tướng cũng cho hay động đất tại công trình đã được khẳng định là động đất kích thích và cơ quan chức năng đã quyết định không tích nước để theo dõi xem phản ứng của động đất kích thích với sự xuất hiện của hồ chứa.

Viện Vật lý địa cầu được giao lắp các trạm địa chấn đầy đủ để theo dõi cho đủ các phương tiện quan trắc, tiếp tục mời chuyên gia nước ngoài tham gia khảo sát đánh giá những đứt gãy, nền địa chất.

“Có ý kiến cho rằng công trình đã hoàn thiện mà không đưa vào sử dụng thì sẽ lãng phí nhưng ta vẫn xác định phải đặt sự an toàn lên trên hết. Các kết quả giám định của mình đều khẳng định là tốt, nhưng động đất vẫn đang xảy ra nên vẫn cần tiếp tục theo dõi’ - Phó Thủ tướng cho biết.

Không lường được động đất kích thích

Theo thống kê của Viện Vật lý địa cầu, trước khi có dự án, khu vực chỉ xảy ra 8 trận động đất trong thời gian rất dài, hàng trăm năm. Nhưng khoảng 1 năm khi công trình hoàn thành, bắt đầu tích nước đã có tới 66 trận động đất lớn nhỏ. Phải chăng công tác khảo sát ban đầu chưa cẩn thận, thưa Phó Thủ tướng?

Trong tính toán không ai lường hết được, nhất là động đất kích thích. Người ta vẫn nói một hồ chứa khi tích nước thì sẽ gây động đất kích thích nhưng có hồ chứa thì xảy ra hiện tượng này, có hồ thực tế không xảy ra. Việc đó còn phụ thuộc điều kiện địa chất khu vực đấy.

Về nguyên tắc, nếu đã động đất kích thích thì thường không vượt qua mức động đất chỉ đạo và có xu hướng tắt dần theo thời gian. Vậy nên động đất kích thích hay không không phải là một yếu tố để loại công trình ra khỏi hệ thống. Đấy là ý mình phải khẳng định.

Điều đó khoa học cũng không thể đánh giá nổi, chỉ có thể phỏng đoán là có thể có. Mình có cả nghìn hồ nhưng không phải hồ nào cũng gây ra động đất kích thích. Hơn nữa, về địa chất khu vực, người ta cũng chưa thể dựa trên điều kiện này để nói nhất định là sẽ có hay không thể xảy ra động đất kích thích được.

Nếu đã có động đất kích thích, kinh nghiệm cho thấy sẽ tắt dần nên giờ mình phải theo dõi đánh giá. Nếu vượt giá trị cực đại phải xem hết sức nghiêm chỉnh và công trình không thể đưa vào vận hành được.

Ngoài ra còn số liệu hết sức quan trọng đối với an toàn đập là gia tốc nền. Gia tốc nền ở đây thiết kế 150 nhưng khi thử nghiệm là thử đến 250. Còn vừa qua, trận động đất 4,6 độ richter là tương đương với gia tốc nền 108. Như vậy là còn dưới nhiều mức giới hạn đập có thể chịu đựng được.

L.Thư (ghi)