"VNPT đã thẳng thắn nhìn vào sự thật"

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son đánh giá lãnh đạo VNPT đã thẳng thắn nhìn vào sự thật, những hạn chế, khuyết điểm và tồn tại của mình để đưa ra các giải pháp khắc phục, đảm bảo vị thế của một trong những tập đoàn CNTT - Truyền thông chủ lực.

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son đánh giá VNPT đã nhìn thẳng vào những tồn tại, nhược điểm của mình. Ảnh: Xuân Bách

Chia sẻ tại Hội nghị "Triển khai kế hoạch kinh doanh 2014" của VNPT sáng 10/1 tại Hà Nội, Bộ trưởng Son đánh giá cao những thành quả mà VNPT đã đạt được trong năm 2013, một năm mà theo ông là hết sức khó khăn của nền kinh tế. Bản thân lĩnh vực viễn thông, CNTT cũng gặp vô số thách thức từ sự cạnh tranh gay gắt giữa các nhà mạng, sự xuất hiện của các dịch vụ nhắn tin, gọi điện miễn phí qua Internet di động, cộng thêm việc người dùng đòi hỏi ngày càng cao từ các doanh nghiệp viễn thông. Trong bối cảnh đó, Tập đoàn đã "có nhiều cố gắng, vượt qua khó khăn để hoàn thành kế hoạch đề ra", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cụ thể, trong năm 2013, VNPT đạt tổng doanh thu 119.825 tỷ đồng, tổng lợi nhuận đạt 9281 tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu đạt 13,7%. Tập đoàn có đã có nhiều giải pháp để tiết kiệm chi phí, thúc đẩy kinh doanh, duy trì tăng trưởng. Mạng lưới của VNPT cũng được Bộ trưởng Son nhấn định là "đi đầu về chất lượng, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị, an ninh quốc phòng, thiên tai lũ lụt". Tập đoàn đã đẩy mạnh phát triển các dịch vụ CNTT, giá trị gia tăng để tìm nguồn thu mới, bù đắp cho thiệt hại mà các dịch vụ OTT gây ra. Có thể kể đến những dịch vụ như Cuộc gọi ma thuật (Magic Call, Magic Voive), kết bạn (Voice Chat), các ứng dụng nghe đài, xem phim, thể thao qua di động (MRadio, MyRadio, Mfilm, Msport, Mstatus), Chữ ký cuộc gọi (Call Signature), Facebook SMS… chuẩn bị đưa vào cung cấp dịch vụ thanh toán di động Smart Banking và đang tích cực triển khai thử nghiệm nhiều dịch vụ mới.

Không giấu nhược điểm

Tuy nhiên, những tồn tại mà VNPT đang gặp phải là không ít, như chính sự thừa nhận thẳng thắn của Tổng Giám đốc Trần Mạnh Hùng trong bài phát biểu trước đó. Không dông dài về những thành tựu mà Tập đoàn đã đạt được trong năm 2013, ông Hùng đã đi thẳng vào 10 "tồn tại" chủ yếu và dành phần lớn thời lượng của bài phát biểu để nêu ra những hướng giải pháp, những nhiệm vụ trọng tâm cho VNPT trong 12 tháng tới.

Theo đó, doanh thu năm 2013 của VNPT mặc dù hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra nhưng tốc độ tăng trưởng còn chậm (3,09% so với năm 2012). Dù có phân tích về nguyên nhân khách quan là thị trường tiêu dùng ảm đạm và sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp đối thủ, ông Hùng vẫn "nói thật" rằng cơ chế quản lý nội bộ của tập đoàn "chậm đổi mới, không đáp ứng được yêu cầu thực tế của thị trường".

Sự chậm đổi mới này thể hiện rõ nhất ở việc trong điều kiện kinh doanh các dịch vụ truyền thống gặp nhiều khó khăn, VNPT chưa đưa ra được những dịch vụ mới nào mang tính đột phá. "Việc phát triển các dịch vụ mới còn chậm do đội ngũ nghiên cứu phát triển bị phân tán tại nhiều đơn vị".

Bên cạnh đó thì quy hoạch mạng di động chưa đáp ứng với yêu cầu thị trường, vì vậy đầu tư phát triển mạng lưới chưa kịp thời, làm giảm tính cạnh tranh của dịch vụ di động. Bằng chứng là sau khi tháo gỡ cơ chế thì chỉ trong 4 tháng cuối năm, có những đơn vị thành viên đã đạt hiệu suất bằng với cả năm, ông Hùng cho hay.

Những yếu kém trong khâu bán hàng, phân phối của VNPT cũng được ông Hùng đề cập khá nhiều trong bài phát biểu của mình. Ông cho rằng VNPT chưa có những sản phẩm chủ lực, chưa có cách tiếp cận chuyên nghiệp với những khách hàng lớn như doanh nghiệp, tổ chức; hệ thống thống kê doanh thu/sản lượng chưa được cập nhật hàng ngày nên lãnh đạo chậm đưa ra các quyết sách về kinh doanh, chiến lược kinh doanh dịch vụ băng rộng triển khai không đồng bộ.... Việc hợp tác kinh doanh quốc tế, đầu tư ra nước ngoài cũng còn giới hạn, chưa xứng với tiềm năng của VNPT, hoạt động thoái vốn gặp khó khăn, Đề án Tái cơ cấu VNPT chưa được phê duyệt....

Duy trì vị thế

Trong tình cảnh đó thì việc tối ưu hóa chi phí, nguồn lực, vốn đầu tư đã được các lãnh đạo của VNPT nhắc đi nhắc lại nhiều lần, như là nhóm giải pháp được ưu tiên số 1 cho mô hình của một Tập đoàn VNPT sau tái cơ cấu.

Năm 2014 này sẽ là năm đầu tiên mà VNPT hoạt động theo mô hình mới, một khi Đề án tái cơ cấu được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Việc nhanh chóng ổn định bộ máy kinh doanh và sự sẵn sàng cao để triển khai đổi mới theo chỉ đạo được nhấn mạnh là "tối cần thiết", bởi VNPT là một trong những trụ cột của ngành CNTT - VT - Truyền thông quốc gia, cũng là một trong những tập đoàn lớn nhất của nền kinh tế.

Trong mô hình mới đó, quyền và trách nhiệm của các đơn vị thành viên sẽ được phân cấp mạnh hơn, rõ ràng hơn để tạo sự linh hoạt cho bộ máy hoạt động. Tuy nhiên, để đảm bảo các đơn vị thành viên hoạt động "đúng pháp luật", VNPT sẽ phải kiểm soát chặt dòng tiền, tăng cường quản lý về mặt kinh tế đối với các công ty trực thuộc. Ngoài ra, tập đoàn sẽ đẩy mạnh các gói cước linh hoạt, có tính cạnh tranh cao, xúc tiến mạnh đầu tư nước ngoài, xác định "phát triển băng rộng di động để làm nền tảng phát triển các dịch vụ nội dung, giá trị gia tăng, CNTT...".

Và để cải thiện khâu bán hàng, ông Hùng cho biết VNPT sẽ tập trung xây dựng các chiến lược phân phối mới, tăng cường sự hiện diện của các cửa hàng VNPT tại các địa phương, cập nhật thông tin thị trường theo ngày để có thể ứng phó nhanh với các diễn biến thực tế....

Đồng tình với quan điểm này, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son đã chỉ đạo VNPT cần tiếp tục triển khai cắt giảm chi phí, khai thác có hiệu quả nhất những dự án đã đầu tư, đẩy mạnh tối ưu hóa mạng lưới, phát triển các dịch vụ mới và chú trọng phủ sóng biển đảo. Bộ trưởng cũng khẳng định VNPT là một tập đoàn trọng điểm của Nhà nước nên cần đẩy mạnh đầu tư, trở thành Tập đoàn đi đầu trong lĩnh vực phát triển công nghiệp CNTT, tạo ra nhiều sản phẩm CNTT mang thương hiệu Việt.

• Trọng Cầm