- Mặc dù Sở TT&TT Hà Nội tiếp tục kiến nghị được lùi thời điểm tắt sóng analog hoàn toàn muộn hơn một năm (sang 2016), Ban chỉ đạo Đề án Số hóa Truyền hình khẳng định sẽ "không bàn lùi" và quyết tâm triển khai theo đúng Lộ trình đã được nêu ra trong Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp. Ảnh: Vũ Hương |
Tại phiên họp lần 7 của Ban chỉ đạo Số hóa Truyền hình sáng nay, 21/1, bà Phan Lan Tú, Giám đốc Sở TT&TT Hà Nội cho biết, Hà Nội đề nghị được lùi thời điểm chuyển đổi hoàn toàn việc phát sóng từ analog sang số hóa sang ngày 31/12/2016. Trước đó, Hà Nội cũ (không bao gồm Hà Tây) cùng 4 thành phố trực thuộc Trung ương khác được xếp vào nhóm 1, với mục tiêu phải tắt sóng analog hoàn toàn trước ngày 31/12/2015.
Theo bà Phan Lan Tú, có hai lý do chính đằng sau đề xuất của Hà Nội, đó là cần đảm bảo sự bình đẳng giữa Hà Nội 1 và Hà Nội 2. "Với 7,2 triệu dân có đăng ký tạm trú, thường trú và 3 triệu dân vãng lai, việc chuyển đổi đồng loạt của Hà Nội không đơn giản", bà Tú giải thích. Bên cạnh đó, do Đài Truyền hình Hà Nội đang phát sóng phục vụ khoảng 20 triệu người xem, nếu HTV tắt sóng theo đúng lộ trình của Hà Nội 1 thì 10 triệu dân ở các khu vực lân cận sẽ không xem được tín hiệu nữa và "đó sẽ là một vấn đề".
Chọn phương án nào?
Hiện tại, đang có 2 phương án tắt sóng được Bộ TT&TT và VTV phối hợp nghiên cứu, trong đó, phương án 1 sẽ ngừng phát sóng analog tại 5 Thành phố lớn, phát bù sóng analog cho các địa bàn lân cận chịu ảnh hưởng và hỗ trợ đầu thu set-top box (STB) theo địa giới hành chính.
Theo phương án này thì 5 Thành phố Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM, Cần Thơ và Đà Nẵng sẽ ngừng phát sóng tất cả các kênh truyền hình analog tại địa phương mình trước ngày 31/12/2015, song các đài tryền hình trung ương sẽ phải thiết lập trạm bù sóng để tiếp tục phủ sóng analog cho khu vực lân cận chịu ảnh hưởng. Ưu điểm của phương án này là phù hợp với kế hoạch đề ra trong Quyết định số 2451 của Thủ tướng Chính phủ, nhưng mặt trái là sẽ phải đầu tư tới 200 tỷ đồng cho các trạm phát bù và cần thêm 20 tỷ đồng để vận hành cho 1 năm. Vấn đề đặt ra là sau khi các Thành phố tắt sóng hoàn toàn thì phải xử lý những trạm bù sóng này như thế nào và nguy cơ lãng phí là rất cao.
Trong khi đó, theo phương án 2 thì sẽ ngừng phát sóng analog tại 5 Thành phố lớn và hỗ trợ STB theo vùng phủ sóng. Cụ thể, các hộ dân thuộc diện hỗ trợ ở khu vực lân cận, chịu ảnh hưởng bởi việc ngừng phát sóng analog của 5 thành phố lớn Nhóm 1 sẽ được hỗ trợ STB sớm hơn so với dự kiến trước đây. Nói cách khác, sẽ có một phần địa bàn của các tỉnh nhóm II phải thực hiện chuyển đổi từ thu analog sang thu tín hiệu số cùng với các thành phố nhóm I.
Tính toán cho thấy, tổng số hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc diện hỗ trợ lần lượt là 212.000 và 233.000 hộ. Chi phí hỗ trợ STB cho giai đoạn 1 khoảng từ 260-280 tỷ đồng (với mức hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo có đối tượng chính sách và hộ cận nghèo là 100%, 100% và 80%).
Ưu điểm của phương án 2 là không phải đầu tư thêm hệ thống các đài phát bù và thực hiện được việc tắt sóng analog ở 5 TP lớn theo đúng lộ trình đã vạch ra. Mặt khác, thị trường STB sẽ được đẩy mạnh hơn, thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia thị trường đầu thu để phục vụ nhu cầu phát sinh đột biến. Nhược điểm của phương án này là việc tính toán vùng hỗ trợ sẽ phải chi tiết và phức tạp hơn phương án 1.
Lùi bây giờ là chưa hợp lý!
Trước đề nghị của Hà Nội, Thứ trưởng Lê Nam Thắng cho biết hiện các ý kiến đều đang nghiên về phương án 2 vì nhiều điểm ưu việt hơn, đặc biệt là sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ Đề án và tránh lãng phí ngân sách. Hơn nữa, Quyết định của Thủ tướng có nêu rõ, nếu chưa đủ 95% số hộ dân trên địa bàn trang bị được thiết bị thu xem DVB-T2 thì địa phương đó sẽ vẫn duy trì phát sóng analog. "Nếu sát đến thời hạn tắt sóng mà Hà Nội chưa sẵn sàng hoặc chưa đạt đủ số hộ mục tiêu thì mới xem xét lùi. Giờ còn một năm để triển khai mà đã xin hoãn thì không hợp lý", Thứ trưởng phân tích.
Đồng quan điểm, Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son chỉ đạo các địa phương trong nhóm 1 cần thực hiện đúng lộ trình đã vạch ra, bởi 2015 là năm đầu tiên triển khai Đề án, kết quả đạt được sẽ rất quan trọng để làm tiền đề cho những năm tiếp theo. Trong quá trình xây dựng lộ trình, việc một số địa phương có những băn khoăn nhất định là không tránh khỏi, Bộ trưởng chia sẻ. Bản thân Bộ cũng vì những băn khoăn này mà đã phải xin ý kiến đóng góp của các Bộ ngành liên quan. Tuy nhiên, khi lộ trình đã đưa ra thì Hà Nội 1 nên cố gắng triển khai, nhất là khi Hà Nội đang hội đủ nhiều điều kiện thuận lợi như kinh phí có đủ, tuyên truyền làm tốt, số hộ nghèo ít, lại được doanh nghiệp hỗ trợ đầu thu.... "Khâu khó nhất là cấp đầu thu cho hộ nghèo thì Hà Nội đã không phải lo rồi. Do vậy, Hà Nội nên dứt điểm theo nhóm 1 và cố gắng để Hà Nội 2 đẩy nhanh theo Hà Nội 1 chứ không nên kéo lùi tiến độ Hà Nội 1 xuống theo nhóm 2", Bộ trưởng kết luận.
Đáng chú ý, một thành phố khác trong nhóm 1 là Cần Thơ cũng đã xác nhận sẽ tắt sóng analog đúng thời hạn 31/12/2015, dù trước đó, cũng giống như Hà Nội, Thành phố này đã đề xuất được phát sóng song song analog và số hóa đến hết 31/12/2016.
- T.C