Ngày nay với sự phát triển của công nghệ thông tin, các bậc cha mẹ có thêm nhiều kiến thức về giới tính, tình yêu và an toàn tình dục, nhưng không phải ai cũng có phương pháp dạy con về giới tính đúng đắn.

Dạy con giới tính không phải là dạy con về tình dục và quan hệ tình dục. Giáo dục giới tính là dạy con về các vấn đề khoa học liên quan đến giới tính, các giới, bình đẳng giới, các cách tự bảo vệ bản thân chống lại bạo lực giới, xâm hại và các vấn đề khác.

Tùy vào độ tuổi mà chúng ta có có cách dạy con về giới tính cho phù hợp. Phương pháp dạy con về giới tính đúng thời điểm, đúng lứa tuổi, lời lẽ dạy con phù hợp sẽ giúp trẻ tiếp thu được tốt hơn và có hiệu quả hơn.

Trẻ từ 2-5 tuổi:

Đây là độ tuổi trẻ hay hỏi hay thắc mắc, chúng rất thích thú nghịch ngợm bộ phận sinh dục khi đang tắm trần truồng, chúng thắc mắc mình sinh ra từ đâu? tại sao anh đứng tè? tại sao vú mẹ lại to hơn con… có rất nhiều câu hỏi mà bé nêu ra, thắc mắc, chúng ta không nên ngại ngùng mà trả lời trẻ cho qua chuyện mà hãy giải thích cho bé hiểu và nói chỗ nào được sờ chỗ nào không được sờ, chỗ này (bộ phận sinh dục, ngực..) chỉ có mẹ với con được sờ, không được sờ nghịch chỗ này của người khác…

Bố mẹ có thể dùng tranh ảnh, phim hoạt hình để dạy trẻ chỉ cho trẻ sự khác biệt giữa con trai và con gái, dạy cho trẻ biết nơi kín đáo không được nghịch ngợm, cách tự bảo vệ phần cơ thể trọng yếu, cách làm vệ sinh phần phụ. Ngoài ra, các bé cần được học cách chăm sóc chính bản thân mình, chăm sóc sức khỏe. Các bé cũng có thể học về bạn khác giới, sự khác biệt giới.

{keywords}

Dạy con những bài học về giới tính ngay từ khi trẻ còn nhỏ thì cha mẹ sẽ ít bối rối, ngại ngùng hơn. Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Các bé cũng cần học các vật dụng cần thiết của từng giới, các trò chơi, các đồ chơi và các vấn đề tâm sinh lý của từng giới. Điều này sẽ giúp bé vui vẻ hòa đồng với các bạn khác giới. Đồng thời, những hiểu biết này sẽ giúp bé vui chơi với các bạn nhưng giữ sự tôn trọng và khoảng cách phù hợp với những bạn khác giới.

Bố mẹ hãy trả lời con trẻ một cách tự nhiên, rõ ràng và đơn giản dễ hiểu, không nên trả lời trẻ những câu con sinh ra ở đâu bằng việc nói là nhặt được hoặc cha mẹ ôm hôn nhau nên sinh ra con, mà phải dạy con biết con là kết quả tình yêu của cha mẹ, mẹ là người sinh ra con sau này con lớn mẹ sẽ nói cho con biết…

Trẻ từ 6-11 tuổi:

Đây là giai đoạn trẻ phát triển và chuẩn bị dậy thì, có vài trẻ gái dậy thì sớm sẽ có nhiều thay đổi trên cơ thể như ngực to lên, hành kinh… khiến bé thấy sợ hãi hoặc ngại ngùng không tự tin, hay bị trêu ghẹo… Cha mẹ hãy tìm hiểu kiến thức về phát triển cơ thể trẻ ở độ tuổi này để có kiến thức giải thích và dạy con đúng đắn…

Với bé gái hãy trang bị cho bé kiến thức về tuổi dậy thì, hãy nói cho trẻ biết khi dậy thì con sẽ có hành kinh và vài thay đổi về cơ thể về thể chất và tâm sinh lí và khi đó con đã bắt đầu lớn dần, không có gì phải lo lắng hay sợ hãi chỉ đơn giản là con đang lớn, dạy cho con biết phải làm gì khi bị hành kinh, hướng dẫn trẻ biết cách vệ sinh sạch sẽ vùng sinh dục nhất là khi bị hành kinh.

Đối với bé trai, cha mẹ hãy nói chuyện tâm sự với bé và cho bé biết khi con lớn đôi khi ngủ dậy quần bị ướt, rồi có những khi dương vật bỗng dưng cương cứng đó là do con đang lớn không có gì phải lo lắng sợ hãi cả.

Ở độ tuổi này, các có thể để trẻ tìm hiều những kiến thức giới tính cần thiết qua các trang sách. Một bộ sách phù hợp với lứa tuổi này là Cẩm nang con gái và Cẩm nang con trai. Có cẩm nang trong tay, các con sẽ có thể xử lý đơn giản và nhẹ nhàng mọi vấn đề của mình.

Cha mẹ cần cho trẻ biết những thay đổi tâm sinh lí tuổi dậy thì để trẻ có thể cảm thấy bớt lo lắng hơn, những tình bạn khác giới của trẻ lúc này cũng rất khó hiểu, thất thường và không ổn định, trẻ hay ngại ngùng sợ bị ghép đôi, vì vậy bố mẹ nên nói cho trẻ hiểu và phân biệt giữa các rung động đầu đời, tình cảm yêu thương…

Trẻ từ 12-17 tuổi:

Bé gái có kinh nguyệt, ngực phát triển, giọng nói thay đổi thanh hơn, trong hơn, mặt bắt đầu có mụn, lông mu phát triển. Bé trai bắt đầu vỡ tiếng, giọng ồm trầm hơn, lún phún râu và mặt có mụn trứng cá, lông mu, lông nách xuất hiện.

Tâm lí thay đổi, dễ cáu gắt, nhạy cảm, dễ xúc động, dễ rung động bởi tình cảm khác giới, có cảm xúc và tò mò về bạn khác giới, bắt đầu có những tình yêu tuổi học trò “yêu” đơn phương, chinh phục…

Giai đoạn này, cha mẹ cần phải nói chuyện như tâm sự nghiêm túc các vấn đề như cảm giác rung động đầu đời với người khác phái, việc quan hệ vợ chồng, các phương pháp tránh thai, khả năng mang thai và sinh nở, không nên ngăn cấm trẻ có cảm xúc yêu thích bạn khác phái nhưng phải dạy cho con biết phải yêu thích như thế nào cho đúng mà không nên để lơ là việc học, và dạy con để con có tình cảm trong sáng trong độ tuổi này chứ không nên đi quá giới hạn và có hậu quả xấu.

Cha mẹ phải chủ động hỏi han tâm sự với trẻ để biết trẻ đang nghĩ gì về vấn đề giới tính để kịp thời uốn nắn và cung cấp những thông tin đúng, cần thiết, không nên ngănn cấm và tỏ ra như điều tra khiến trẻ khó chịu và chán nản, hãy trở thành người bạn thân thiết đáng tin cậy với trẻ để trẻ có thể tâm sự.

Nên nói với con như thế nào?

Hãy bắt đầu dạy con những bài học về giới tính ngay từ khi trẻ còn nhỏ thì cha mẹ sẽ ít bối rối, ngại ngùng hơn.

Trả lời các câu hỏi của trẻ một cách từ tốn nhẹ nhàng, bình thản, rõ ràng, ngôn ngữ phù hợp với từng độ tuổi của trẻ, trẻ hỏi gì thì trả lời đúng điều đó không cần thiết phải nói cho trẻ nhiều hơn thế.

Hãy trò chuyện với trẻ và dạy trẻ những bài học giới tính từ những tình huống trong cuộc sống trong tivi hay khi làm việc cùng trẻ, để trẻ đặt câu hỏi và cùng trẻ tìm hiểu câu trả lời, đặt câu hỏi cho trẻ để trẻ suy nghĩ và đưa ra ý kiến của mình để có thể hiểu suy nghĩ của trẻ hơn và cũng giúp trẻ thấy việc tìm hiểu về giới tính là hết sức bình thường.

Cha mẹ cũng có thể mua cho trẻ đọc những cuốn sách tìm hiểu về giới tính và cùng xem đọc và tìm hiểu với trẻ, định hướng cho trẻ những suy nghĩ đúng đắn về giới tính.

M.T (tổng hợp từ SK&ĐS, Kiến thức giới tính)