Một loài giun xâm lấn kỳ lạ với miệng ở giữa bụng vừa được phát hiện tại Mỹ lần đầu tiên, theo một nghiên cứu mới.

{keywords}
Một loài giun xâm lấn kỳ lạ với miệng ở giữa bụng vừa được phát hiện ở Mỹ lần đầu tiên, theo một nghiên cứu mới. Ảnh: Live Science

Giun dẹp New Guinea, danh pháp khoa học Platydemus manokwari, sở hữu cơ thể chỉ dày vài milimét nhưng có khả năng phát triển tới chiều dài 65 milimét. Như tên gọi, loài giun này có nguồn gốc tự nhiên ở New Guinea, nhưng đang di cư khắp toàn cầu nhờ "quá giang" trên các cây trồng ngoại lai hoặc trong đất.

Là một loài xâm lấn, giun dẹp New Guinea tạo thành mối đe dọa với các loài ốc sên bản địa. Chúng nguy hiểm tới mức, các chuyên gia thuộc Hiệp hội bảo tồn tự nhiên quốc tế (IUCN) liệt chúng vào danh sách 100 loài xâm lấn tồi tệ nhất trên thế giới.

Giun dẹp New Guinea trước đây từng được phát hiện ngoài tự nhiên hoang dã ở 15 nước, cũng như trong một nhà kính ở Pháp, nhưng đây là lần đầu tiên chúng được tìm thấy ở Bắc Mỹ.

Một nhóm nhà nghiên cứu đến từ nhiều nước, do các nhà khoa học thuộc Bảo tàng lịch sử tự nhiên quốc gia Pháp dẫn đầu, đã thu thập các mẫu vật và ảnh chụp giun dẹp New Guinea từ người dân khắp nơi trên thế giới. Họ khám phá ra sự xuất hiện của chúng ở 5 quốc gia và vùng lãnh thổ chưa từng có báo cáo về chúng trước đây, bao gồm New Caledonia (một nhóm đảo nhỏ ở tây nam Thái Bình Dương), Singapore, quần đảo Solomon (cũng ở tây nam Thái Bình Dương), Puerto Rico và bang Florida (Mỹ).

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện 2 nhóm di truyền (haplotype) của giun dẹp New Guinea. Hai nhóm này gần như không thể phân biệt được, ngoại trừ ở cấp độ mã hóa gen di truyền.

Một nhóm được đặt tên là "haplotype Australia" với các mẫu vật chỉ được tìm thấy ở Australia và quần đảo Solomon. Nhóm còn lại có tên "haplotype thế giới" được tìm thấy ở cả Pháp, New Caledonia, vùng Polynesia thuộc Pháp, Singapore, quần đảo Solomon và Puerto Rico. Các mẫu vật xuất hiện ở Florida cũng thuộc nhóm haplotype thế giới.

Các khám phá di truyền hé lộ, cả hai nhóm haplotype của loài giun dẹp nói trên đều tồn tại ở "cái nôi sản sinh ra chúng" - New Guinea, nhưng vì các nguyên nhân hiện vẫn chưa rõ, chỉ có nhóm "haplotype thế giới" mới phát tán rộng rãi, trích báo cáo nghiên cứu.

Nhóm tác giả nhấn mạnh thêm rằng, khám phá về giun dẹp ở Mỹ đặc biệt đáng lo ngại vì loài sinh vật này trước kia gần như bị giới hạn ở các đảo nhỏ. Từ Florida, chúng có thể dễ dàng phát tán tới phần còn lại của nước Mỹ và châu Mỹ để gây hại.

Tuấn Anh (Theo Live Science)