Chính phủ Mỹ bắt đầu chính thức ngừng hoạt động vào sáng sớm nay (0h giờ Mỹ - 11h trưa 1/10 giờ VN) sau khi các nghị sĩ không thể đi tới nhất trí về một kế hoạch chi tiêu.

Thế giới 24h: Chính phủ Mỹ sắp đóng cửa

{keywords}

Trong thông báo được Nhà Trắng đưa ra ngay trước lúc nửa đêm (trưa ngày 1/10 giờ VN), cơ quan quản lý hành chính và ngân sách Mỹ đã chỉ dẫn các cơ quan liên bang "thực thi các kế hoạch để việc ngừng hoạt động (do thiếu tiền) diễn ra trong trật tự".

Các công viên quốc gia, tượng đài và viện bảo tàng cũng như hầu hết các cơ quan liên bang sẽ đóng cửa. Hàng chục nghìn nhân viên kiểm soát không lưu, quản giáo nhà tù và nhân viên tuần tra biên giới sẽ phải làm việc mà không được trả lương.

Đây là lần đầu tiên chính phủ Mỹ ngừng hoạt động trong vòng 17 năm, sau khi Quốc hội - bị chia rẽ về sáng kiến chăm sóc sức khỏe của Tổng thống Obama, không đạt được thỏa thuận về cấp ngân sách cho các cơ quan liên bang.

Vài giờ trước hạn chót nửa đêm, Hạ viện đã thông qua đề xuất thứ 3 trong vòng hai tuần để cấp ngân sách cho chính phủ trong vòng vài tuần. Giống như các kế hoạch trước, đề xuất mới cũng tìm cách làm suy yếu đạo luật chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền bằng cách trì hoãn thực thi "ủy nhiệm cá nhân" - điểm cốt yếu của luật vốn đòi hỏi mọi người dân Mỹ phải có bảo hiểm y tế.

Tuy nhiên, thượng viện do đảng Dân chủ dẫn dắt đã mau chóng bác bỏ kế hoạch này.

Các nghị sĩ đảng Cộng hòa dự đoán, việc chính phủ ngừng hoạt động sẽ kéo dài ít nhất một tuần.

Các đảng viên Dân chủ dự đoán nếu tình trạng chính phủ bị tê liệt kéo dài tới cuối tuần này, tranh cãi về việc cấp ngân sách cho chính phủ sẽ dẫn tới một cuộc chiến nghiêm trọng hơn về giới hạn nợ liên bang 16,7 nghìn tỷ USD.

Bộ Tài chính sẽ bắt đầu thiếu tiền để trả các hóa đơn của chính phủ vào ngày 17/10 nếu Quốc hội không thông qua một khoản vay bổ sung. Do còn rất ít thời gian để tránh việc Mỹ bị vỡ nợ lần đầu tiên, các thành viên đảng Dân chủ dự đoán, các cuộc bàn bạc sẽ được tiến hành sớm.

NỖ LỰC BẤT THÀNH CỦA OBAMA

Tổng thống Barack Obama đã đưa ra một loạt lý lẽ để thuyết phục rằng khả năng chính phủ Mỹ bị tê liệt là "hoàn toàn có thể tránh được", trong bối cảnh ông chỉ còn vài giờ nữa để ngăn chặn viễn cảnh này.

Đọc tin tại đây

NGÀY MAI SẼ RA SAO?

Khi ngừng hoạt động, các nhân viên liên bang sẽ được phân thành hai loại, "cần thiết" hoặc "không cần thiết". Các lao động cần thiết chiếm xấp xỉ 1/3 lực lượng lao động liên bang, "đảm trách an ninh quốc gia" hoặc "an toàn tính mạng và tài sản", chẳng hạn như Quốc hội, Tổng thống, các quan chức Bộ Quốc phòng, các nhân viên Quản lý An toàn Vận tải, thanh tra thực phẩm, kiểm soát viên không lưu, quân nhân, các điệp vụ tuần tra biên giới.... Họ sẽ tiếp tục làm việc và được trả lương khi chính phủ tái mở cửa.

Các nhân viên liên bang còn lại sẽ nghỉ phép mà không chắc được trả lương, mặc dù trong những lần trước kia họ được thanh toán bù khi chính phủ tái hoạt động.

Đọc tin tại đây

NHÂN VIÊN LIÊN BANG NGHỈ KHÔNG LƯƠNG:

Hàng trăm ngàn nhân viên liên bang, những người được coi là không cần thiết cho hoạt động củachính phủ Mỹ, sẽ có những kỳ nghỉ không lương khi chính phủ tê liệt. Có người đã nghĩ cách buôn ván trượt tuyết.

Đọc bài tại đây
 

NGƯỜI MỸ HẮT HƠI, NGƯỜI ANH BỊ CÚM

Khi Mỹ bị xoáy vào một cuộc khủng hoảng ngân sách khiến nhiều dịch vụ liên bang tê liệt và hơn 700.000 lao động bị ảnh hưởng, nhiều nước khác đang chứng kiến thực tế này trong tâm trạng hoang mang và hoảng sợ.

Đọc bài tại đây

ĐỒNG USD GIẢM NHẸ, CHỨNG KHOÁN CHÂU Á TĂNG

Việc Mỹ tạm đóng cửa chính phủ chưa gây "sóng gió" đáng kể trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, đồng đôla đã giảm nhẹ và giá vàng đi lên.

Trên thị trường chứng khoán, do các thị trường tại Mỹ và châu Âu chưa bước sang ngày 1/10 nên diễn biến chủ yếu được ghi nhận tại châu Á. Chỉ số MSCI Châu Á Thái Bình Dương tăng 0,4%, đạt 139,05 điểm vào giữa phiên tại Tokyo. Angus Gluskie, Giám đốc đầu tư của quỹ quản lý tài sản White Funds đánh giá: "Các số liệu về kinh tế tại châu Á đã tốt hơn và điều này đem lại cho các nhà đầu tư chút gì đó lạc quan".

ĐÓNG CỬA BAO LÂU?

Nếu Quốc hội nhất trí được một dự luật ngân sách mới thì việc đóng cửa chỉ kéo dài vài ngày thay vì vài tuần. Tuy nhiên, chưa có dấu hiệu nào cho thấy hai bên sớm ngồi lại với nhau và gạt bỏ được bất đồng.

Ngay sau khi chính phủ Mỹ ngưng hoạt động, Tổng thống Obama cam kết các quân nhân Mỹ sẽ được trả lương đúng hạn.

Trong một thông điệp được phát trên mạng phát thanh Các lực lượng vũ trang, vị Tổng tư lệnh nước Mỹ nói: "Thật không may Quốc hội đã không làm tròn được trách nhiệm của mình, đã không thông qua được ngân sách. Mối đe dọa đối với an ninh Quốc gia của chúng ta không đổi và chúng tôi cần các bạn sẵn sàng cho mọi bất ngờ. Chúng tôi sẽ đảm bảo các bạn có những gì cần thiết để hoàn thành sứ mệnh của mình".

Obama cũng cam kết sẽ tiếp tục cố gắng "hối thúc Quốc hội tái mở cửa chính phủ và đưa các bạn trở lại làm việc càng sớm càng tốt".

NHỮNG LẦN PHẢI ĐÓNG CỬA

Chính phủ liên bang Mỹ đã phải ngừng hoạt động tổng cộng 18 lần kể từ năm 1976, và có năm, chính phủ Mỹ phải đóng cửa tới 3 lần.

Đọc tin tại đây

Hoài Linh (Theo Washington Post, Huffington Post)