Tranh cãi về cáo buộc Australia do thám ở Indonesia gay gắt hơn vào 19/11 với việc Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono dùng mạng xã hội để chỉ trích Canberra vì từ chối xin lỗi.

{keywords}

Trong một loạt tin nhắn trên Twitter, Tổng thống Indonesia cáo buộc Thủ tướng Australia Tony Abbott hạ thấp quy mô bê bối và không tỏ ra hối hận một chút nào - đó là hành động gây tổn thương.

"Tôi cũng lấy làm tiếc về tuyên bố của Thủ tướng Australia khi coi nhẹ vấn đề nghe lén ở Indonesia và không thừa nhận sai trái", ông Yudhoyono nói. "Hành động của Mỹ và Australia chắc chắn hủy hoại quan hệ đối tác chiến lược với Indonesia, với tư cách là một nước dân chủ".

Indonesia hồi đầu tuần tuyên bố, đã triệu hồi đại sứ ở Australia về nước, tiếp đó thông báo sẽ xem xét lại các thỏa thuận song phương với Australia.

Thủ tướng Australia Abbott, hôm 19/11 phát biểu trước Quốc hội Australia rằng trong khi ông lấy làm tiếc về bất cứ sự lúng túng nào do thông tin về việc do thám gây ra cho Tổng thống Indonesia song Australia sẽ không xin lỗi vì những gì cần làm để bảo vệ nước này.

Nhà lãnh đạo Australia không xác nhận hay phủ nhận về thông tin mà kẻ tiết lộ bí mật Edward Snowden tiết lộ. Đó là Australia đã cố nghe lén điện thoại của Tổng thống Indonesia trong 15 ngày hồi 2009 nhưng Australia nghe lén thông tin để giúp các đồng minh chứ không phải làm hại Indonesia.

Tài liệu rò rỉ, được hãng ABC, báo Guardian công bố, cũng cho biết, Australia còn nghe lén nhiều nhân vật trọng yếu khác của Indonesia, gồm cả Đệ nhất phu nhân, phó Tổng thống Boediono.

Tiết lộ mới nhất của Snowden diễn ra vài tuần trước khi có tin, các sứ quán Australia ở nước ngoài, cả ở Jakarta, tham gia vào mạng lưới do thám rộng khắp do Mỹ đứng đầu.

Australia và Indonesia là hai nước láng giềng đã từ lâu có bất đồng trong quan hệ nhưng khi ông Abbott lên nắm quyền Thủ tướng, ông tuyên bố, quan hệ với Jakarta sẽ là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ Australia.

Các nhà phân tích mô tả tranh cãi hiện nay là điểm thấp nhất trong quan hệ song phương sóng gió giữa hai nước kể từ năm 1999 - khi Australia lãnh đạo lực lượng quân sự của LHQ tiến vào Đông Timor, trước đây thuộc Indonesia, sau một cuộc bỏ phiếu về độc lập.

Trong những năm gần đây, quan hệ hai nước đã được cải thiện, dù vấn đề người xin tị nạn dùng Indonesia làm căn cứ để tới Australia vẫn còn gây tranh cãi. Jakarta là điểm dừng chân đầu tiên của Thủ tướng Abbot trong chuyến công du ngoại quốc sau khi đắc cử vào tháng 9 năm ngoái.

  • Hoài Linh (Theo ABC, AP)