Mỹ hôm 23/11 tuyên bố "lo ngại sâu sắc" và thề sẽ bảo vệ Nhật sau khi Trung Quốc tuyên bố vùng nhận dạng phòng không ở Hoa Đông, trong đó có cả những đảo tranh chấp.


{keywords}

Trong động thái mà Nhật - đồng minh của Mỹ coi là "rất nguy hiểm", Trung Quốc đã lập "vùng nhận dạng phòng không" trên các hòn đảo mà hai nước đang tranh chấp để "bảo vệ những mối nguy tiềm tàng từ trên không".

Trong một tuyên bố tương tự, Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel nói, Mỹ "lo ngại sâu sắc" về những động thái của Trung Quốc - quốc gia thường phái không quân đi thực thi sứ mệnh tuần tra ở vùng mới thiết lập.

"Hành động đơn phương đó là một nỗ lực nhằm thay đổi nguyên trạng tại Hoa Đông", Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố. "Hành động leo thang chỉ làm tăng căng thẳng trong vùng và tạo nên một vụ việc nguy hiểm".

Ngoại trưởng Kerry nói, Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc "cẩn trọng và kiềm chế" đồng thời cảnh báo Bắc Kinh không hành động sau tuyên bố về vùng nhận dạng phòng không. "Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh không biến đe dọa thành hành động với những máy bay không nêu tên tuổi hay không tuân thủ mệnh lệnh của Bắc Kinh".

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel nhắc lại rằng hiện thời Nhật đang quản lý quần đảo tranh chấp Senkaku (theo cách gọi của Nhật)/ Điếu Ngư (theo cách gọi của Trung Quốc). Và rằng, theo hiệp ước an ninh Nhật Mỹ, điều đó đồng nghĩa với việc Washington sẽ bảo vệ đồng minh Tokyo nếu khu vực đó bị tấn công.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khẳng định rõ ràng rằng Mỹ - hiện duy trì hơn 70.000 quân tại Nhật và Hàn Quốc, sẽ không tôn trọng tuyên bố kiểm soát vùng nhận diện phòng không của Trung Quốc.

Vùng nhận dạng phòng không - được thể hiện trên trang web Bộ Quốc phòng Trung Quốc và tài khoản Twitter của truyền thông quốc gia nước này, bao gồm một khu vực rộng lớn ở Hoa Đông, gồm cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Mỹ tuyên bố, không đứng về phía nào trong vụ tranh chấp chủ quyền đảo song Mỹ tin rằng Senkaku/Điếu Ngư hiện nằm dưới sự quản lý của Nhật.

Tổng thống Obama cam kết sẽ chú trọng hơn nữa tới châu Á trong bối cảnh Trung Quốc lớn mạnh. Nhà lãnh đạo này cũng dự định chuyển hầu hết tàu chiến Mỹ tới châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2020.

  • Hoài Linh (Theo CNA, StraitsTimes)