Việc CHDCND Triều Tiên xử tử Jang Song Taek, chính trị gia đầy quyền lực và cũng là chú rể của Chủ tịch Kim Jong-un, đã phát đi cùng lúc nhiều thông điệp mạnh mẽ về tham vọng của người đứng đầu chính quyền Bình Nhưỡng.


{keywords}
Jang Song Thaek bị bắt và bị áp giải ra khỏi một cuộc họp của Bộ Chính trị đảng Lao động Triều Tiên.

Ngày 13/12, hãng thông tấn trung ương của Triều Tiên chính thức xác nhận Jang Song Thaek bị xử tử sau một phiên tòa quân sự đặc biệt. Theo KCNA, ông Jang "phạm phải một tội ác ghê tởm khi cố lật đổ nhà nước bằng mọi mưu đồ và phương pháp hèn hạ, với tham vọng điên cuồng nhằm thâu tóm quyền lực tối cao của Đảng và Nhà nước".

Trước khi thông tin ông Jang bị tử hình được chính thức xác nhận, truyền thông Triều Tiên nói ông này bị hất cẳng vì tội gây bè phái, tham nhũng, lạm dụng tài sản, hoạt động chống phá nhà nước và quan hệ tình ái lăng nhăng.

Diễn biến kể trên là một sự thay đổi lớn trong ban lãnh đạo Triều Tiên và luồng thông tin tương đối công khai về hoàn cảnh khiến ông Jang ngã ngựa cho thấy Chủ tịch Kim Jong-un rất muốn dư luận biết rằng ông không còn cần đến "sự giám sát của nguyên lão" nữa. 

Việc Jang bị thanh trừng cũng đập tan hy vọng của những phân tích gia từng đoán ông này có thể hành động như Tổng thống Thein Sein của Myanmar để tiến hành cải cách và mang lại sự thịnh vượng kinh tế cho Triều Tiên.

Và bằng cách xóa bỏ hình ảnh của chú dượng, Kim Jong-un cũng thể hiện rõ rằng ông sẽ không chấp nhận bất kỳ một nhân vật quyền lực thay thế nào.

Adam Cathcart, một nhà quan sát Triều Tiên tại Đại học Leeds, chỉ ra rằng "những tiếng nói am tường ở Trung Quốc mô tả quan điểm của Jang là đi ngược lại 'chủ trương Byungjin' vốn đặt sự phát triển hạt nhân như một điều kiện tiên quyết cho phát triển kinh tế)".

Sự gần gũi của ông Jang với Bắc Kinh cũng có thể đã góp phần khiến Kim Jong-un sớm hành động.

Dư luận hiện cũng đang quan sát xem việc hất cẳng ông Jang tác động như thế nào lên mối quan hệ xuyên biên giới giữa Triều Tiên với người láng giềng lớn hơn và cũng là đồng minh của nước này. Nếu Kim Jong-un có những bước đi đảo ngược tiến trình cải cách kinh tế, chẳng hạn như với các vùng đặc khu kinh tế dành cho một số nhà đầu tư nước ngoài nhất định, thì điều này sẽ càng củng cố giả thuyết đó,

Và như trong nhiều vụ việc khác xảy ra ở Triều Tiên, vẫn còn vô số câu hỏi chưa có lời giải về các điều kiện xung quanh vụ Jang Song Thaek. Tuy nhiên, điều có thể nhận thấy rõ trong vụ này là những gì được xem là một tiến trình chuyển giao quyền lực tương đối êm thấm từ cố Chủ tịch Kim Jong-il sang cho con trai út Kim Jong-un thực chất lại đầy cạnh tranh và bè phái.

Và hiện tại vẫn chưa rõ liệu Chủ tịch Kim Jong-un có tiếp tục thanh trừng tiếp các "nguyên lão" trong chính quyền để củng cố quyền lực của mình hay không. 

Tuy nhiên, theo nhận định của nhà quan sát Triều Tiên Daniel Pinkson, ít có khả năng việc thanh trừng ông Jang gây ra bất ổn trên bán đảo.

Thanh Hảo (Theo The Diplomat)