Trong hàng trăm tiết lộ mới nhất của WikiLeaks, câu chuyện về một nha sĩ già ở Los Angeles liều lĩnh cưỡi ngựa trốn khỏi Iran đã khiến nhiều người phải trầm trồ kinh ngạc.

 
Trong cuộc hành trình, có thời điểm Vahedi tưởng chết cóng

Hossein Ghanbarzadeh Vahedi, một người Mỹ gốc Iran, năm 2008 đã hồi hương để thăm mộ cha mẹ. Đó là cuộc hành trình thứ hai về Iran của ông kể từ khi rời khỏi đất nước năm 1979. Ở tuổi 75, người nha sĩ già dành 4 tuần để thăm gia đình và bạn bè mà không gặp vấn đề gì cho tới khi tới sân bay Tehran để trở về Mỹ như kế hoạch.

Sau khi hoàn tất thủ tục hải quan, Vahedi được gọi trên loa phóng thanh, được yêu cầu khai báo và bị tịch thu hộ chiếu. 7 tháng tiếp theo, Vehadi thuộc diện bị quản thúc tại gia. Nha sĩ này cho rằng ông bị giam giữ vì những cậu con trai được nuôi dậy và lớn lên tại Los Angeles của mình quảng bá cho ca sĩ hát nhạc Ba Tư. Vahedi tin rằng phải hối lộ 150.000 USD cho quan chức chính phủ Iran và con trai ông phải ngừng công việc hiện tại thì mới được trả lại hộ chiếu. Cho dù như vậy, không có gì đảm bảo ông có thể rời khỏi Iran.

Cân nhắc các khả năng, Vahedi quyết định chạy trốn. Ông trả tiền cho hai kẻ buôn lậu thuốc phiện để dùng ngựa giúp ông vượt qua những dãy núi ở phía tây Iran và vượt biên vào Thổ Nhĩ Kỳ.

 
Trong suốt 7 tháng ở Tehran, Vahedi chuyển từ nhà người bạn này sang nhà người bạn khác, không muốn lôi kéo bất cứ ai vào những rắc rối của mình.

Vài tuần trước khi tẩu thoát, Vahedi tập luyện cho quen với độ cao bằng cách leo lên những ngọn đồi ở ngoại ô Tehran và uống thêm thuốc trợ tim. Ngày 7/1/2009, Vahedi bắt xe buýt từ Tehran tới Urmia. Một khi tới Urmia, ông bắt ôtô và đi tới vùng núi non, nơi gặp gỡ hai 2 người đàn ông và một con ngựa.

Trời lạnh giá lại không đủ quần áo ấm, Vahedi cưỡi ngựa suốt 14 tiếng qua đêm và vào Thổ Nhĩ Kỳ. Có lúc khi đang cưỡi ngựa, người nha sĩ già rơi khỏi lưng ngựa và tưởng rằng mình chết trên mặt đất vì lạnh cóng. Những người dẫn đường được ông trả 5.000 USD lúc khởi hành, đã ôm chặt ông cho ấm.

 
Vahedi phải cưỡi ngựa suốt nhiều giờ trong thời tiết lạnh giá

Ngay khi vượt qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, Vahedi trả thêm 2.500 USD và được chuyển cho một người đàn ông thứ ba. Sau khi ăn uống và nghỉ ngơi lấy sức, Vahedi tiếp tục ngồi xe buýt suốt 10 tiếng từ Van tới Ankara và trình diện tại tòa lãnh sự Mỹ.

Trong thông tin mật bị rò rỉ, các nhà ngoại giao Mỹ mô tả vị nha sĩ già bị đau nhức và thâm tím nhưng vẫn trong tình trạng sức khỏe tốt. Họ cũng cho biết, Vehadi bật khóc vài lần khi mô tả những rắc rối gặp phải.

Các quan chức Mỹ đã thuyết phục Thổ Nhĩ Kỳ không trả lại Vahedi cho Iran vì tội nhập cảnh bất hợp pháp.

Cuối cùng Vahedi bay về California bốn ngày sau đó nhưng không thông báo rộng rãi về những gì đã trải qua.
WikiLeaks, trang web chuyên đăng tin rò rỉ và ẩn danh, gần đây đã tung ra hàng trăm tài liệu tối mật của Mỹ, trong đó có những văn bản mà các chuyên gia cho rằng nó có thể tạo ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao toàn cầu.

  • Hoài Linh (Theo Mail)