Vì sao Mỹ không tăng lãi suất?

Ngay sau quyết định của Feb, thị trường chứng khoán Mỹ lập tức tăng điểm, tạm thời đẩy S&P 500 lên hơn 1%, mặc dù chỉ số này đang hướng theo chiều dốc.

Ảnh: Cameron Whitman/iStock/Thinkstock

Trong một thông cáo báo chí thông báo quyết định của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang Mỹ, cơ quan chịu trách nhiệm hoạch định chính sách tiền tệ, Fed cho biết hoạt động kinh tế ở Mỹ "đang mở rộng với một tốc độ vừa phải".

Nhưng mặc dù chi tiêu hộ gia đình, đầu tư doanh nghiệp, lĩnh vực nhà ở và thị trường lao động đều đang cải thiện thì xuất khẩu ròng lại trong tình trạng "yếu". Fed không giải thích tại sao xuất khẩu Mỹ dường như thấp hơn trông đợi, nhưng hợp lý khi tin rằng thực trạng này chắc chắn có liên quan đến sức mạnh của đồng đôla. Một đồng USD mạnh hơn làm tăng chi phí xuất khẩu của Mỹ ra nước ngoài.

Tháng trước, Trung Quốc phá giá đồng Nhân dân tệ trong nỗ lực nâng đỡ lĩnh vực tài chính đang ốm yếu của nước này. Và các vấn đề đang diễn ra hiện nay ở châu Âu cũng khiến đồng tiền chung của khối (Euro) giảm giá. Cách đây 4 năm, một Euro đổi được gần 1,5 USD nhưng giờ chỉ tương đương 1,12 USD.

Mặc dù nhiệm vụ của Fed là phải tăng tối đa số lượng việc làm trong khi duy trì được trần lạm phát, giá trị của đồng đôla vẫn đóng một vai trò trung tâm ở cả hai phần này. Bởi, xuất khẩu ròng là một trong 4 biến số quyết định tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Và một sự mở rộng hay thu hẹp GDP của một nước sẽ là động lực cơ bản cho cả hai phần của cái gọi là "nhiệm vụ kép" kể trên của Fed.

Vấn đề thứ hai mà Feb viện dẫn cho quyết định giữ nguyên lãi suất chắc chắn liên quan đặc biệt đến nhiệm vụ kép. "Những diễn biến về tài chính và kinh tế trên toàn cầu mới đây có thể cản trở hoạt động kinh tế ở một mức độ nào đó, và nhiều khả năng sẽ gia tăng áp lực theo chiều dốc lên lạm phát trong ngắn hạn", trích đoạn thông cáo báo chí của Fed.

Mục tiêu của Fed là tỷ lệ thất nghiệp ở mức 5-5,2%, và lạm phát khoảng 2%. Nhưng dù tỷ lệ thất nghiệp đã đạt được như ý - mà theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, con số này hiện là 5,1% - thì lạm phát vẫn chưa tăng. Dữ liệu gần đây nhất về biến đổi giá hàng hóa tiêu dùng ở mức chỉ 0,2%, tương đương 1/10 mục tiêu mà Fed đề ra.

Đối với người Mỹ bình thường thì quyết định của Fed là một tin vui, bởi lãi suất thấp đồng nghĩa với việc họ có thể mua nhà mua xe rẻ hơn. Nhưng nó lại là một cú giáng đối với những ngân hàng như JPMorgan Chase vốn hưởng lợi từ một môi trường lãi suất tăng.

JPMorgan Chase ước tính ngân hàng này sẽ kiếm được thêm 7,5 tỷ USD trước thuế một khi lãi suất ngắn hạn được đưa về mức bình thường 2,25%.

Thanh Hảo