- Tuổi càng cao, tỉ lệ thành công khi bơm tinh trùng vào buồng tử cung càng giảm.

Bơm tinh trùng và buồng tử cung (IUI) là phương pháp điều trị hiếm muộn dành cho các cặp vợ chồng vô sinh không rõ nguyên nhân, vô sinh do rối loạn phóng noãn, do lạc nội mạc tử cung, vô sinh do tinh trùng yếu... với điều kiện là người vợ phải có ít nhất 1 trong 2 vòi trứng thông.

Đây là phương pháp có độ an toàn cao, chi phí điều trị thấp.

Một chu kỳ điều trị bằng IUI bao gồm 3 bước: Kích thích buồng trứng, lọc rửa tinh trùng và cuối cùng là bơm tinh trùng vào buồng tử cung.

Kích thích buồng trứng

Vào ngày thứ 2 của chu kỳ kinh, bệnh nhân đến các cơ sở sản khoa để siêu âm, theo dõi tình trạng nang trứng. Sau đó bệnh nhân sẽ được tiêm thuốc gây rụng trứng (HCG) khi nang noãn trưởng thành.

Một số phụ nữ có thể bị chứng quá kích thích buồng trứng do phản ứng thái quá với các loại thuốc kích thích buồng trứng. Buồng trứng sẽ bị sưng phồng, kích cỡ có thể to hơn nhiều lần kích thước bình thường. Trong trường hợp này, bệnh nhân cần nhập viện để theo dõi. Trong trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ sẽ hủy liệu trình bơm tinh trùng vào tử cung.

Lọc rửa và bơm tinh trùng

Thường sau 24-48 giờ tiêm HCG, các bác sĩ sẽ tiến hành bơm tinh trùng.

Vào ngày thực hiện phương pháp bơm, người chồng sẽ xuất tinh vào lọ vô khuẩn hay bao cao su đặc chủng, sau đó đưa đến phòng xét nghiệm nam khoa trong vòng 30 phút. Tại đây, tinh trùng sẽ được lọc rửa nhằm loại bỏ tinh dịch, loại bỏ phần lớn nguy cơ nhiễm trùng, loại bỏ những tinh trùng chết, lựa chọn những tinh trùng tốt trong 1 thể tích nhỏ để thực hiện IUI và để tránh nguy cơ sốc phản vệ xảy ra khi IUI.

Quy trình lọc rửa tinh trùng được lặp lại tối đa 2-3 lần. Lần rửa cuối cùng chỉ để lại 0,5cc để làm IUI.

{keywords}
Sau khi lọc rửa, tinh trùng sẽ được bơm trực tiếp vào lòng tử cung, gần vòi dẫn trứng

Tinh trùng sau lọc rửa có thể sống được 24-72 giờ, tuy nhiên sau 24 giờ, chất lượng đã giảm đáng kể. Tinh trùng có khả năng cao nhất xuyên qua màng noãn để thụ thai là 6-12h.

Sau đó bác sĩ sẽ dùng một ống thông nhỏ đưa lượng tinh trùng đã được lọc rửa này qua cổ tử cung, bơm vào trong lòng tử cung, gần vị trí ống dẫn trứng với nguyên tắc cơ bản là làm tăng số lượng tinh trùng di động đến đoạn xa vòi trứng, nơi tinh trùng và trứng gặp nhau và có thể thụ thai.

Sau khi bơm, tinh trùng bình thường có thể sống trong ống sinh dục nữ và còn khả năng thụ tinh với trứng trong ít nhất từ 2-4 ngày.

Thời gian thực hiện thủ thuật bơm tinh trùng chỉ mất khoảng từ 3-5 phút và thường không gây đau đớn. Với một số phụ nữ, sau IUI có ra máu là do cổ tử cung bị tổn thương trong quá trình thực hiện.

IUI thường được chỉ định thực hiện 2 lần sau khi tiêm HCG 24 và 48 giờ, hoặc 1 lần vào thời điểm từ 34-40 giờ.

Sau khi thực hiện IUI, thử thai sau 14 ngày từ khi bơm tinh trùng.

Lưu ý sau thực hiện IUI

Sau IUI, người được bơm nên nằm nghỉ 1 khoảng thời gian ngắn. Theo lý thuyết thời gian nằm nghỉ sau IUI khoảng 15 phút là đủ nhưng trong thực hành bệnh nhân nằm khoảng 2-3h, trên giường chuyên dụng, mông nâng cao.

Ngoài ra sau khi thực hiện IUI, nên kiêng giao hợp tốt nhất từ 3-5 ngày.

Tỉ lệ thành công

Tỉ lệ thành công của IUI phụ thuộc vào chất lượng tinh trùng và noãn. Nếu tinh trùng đảm bảo chất lượng, chu kỳ tự nhiên tức không sử dụng thuốc kích thích nang noãn thì tỷ lệ thành công chỉ 6%. Nếu sử dụng thuốc kích thích nang noãn để có nhiều nang trong 1 chu kỳ, tỷ lệ thành công có thể đạt 26%. Tuy nhiên nếu nhiều nang noãn, tỉ lệ mang đa thai cũng sẽ cao hơn.

Ngoài ra tỉ lệ thành công IUI còn phụ thuộc vào tuổi. Nghiên cứu tại Anh đã chỉ ra, tỉ lệ thành công IUI ở mức16% nếu người phụ nữ dưới 35 tuổi, 11% nếu người phụ nữ trong khoảng từ 35-39 tuổi, 5% nếu người phụ nữ trong khoảng từ 40-42 tuổi, 1% nếu người phụ nữ trong khoảng từ 43-44 tuổi và 0% nếu trên 44 tuổi.

Minh Anh (tổng hợp)