Đảng nghe hết ý dân

-Hiến pháp đã vừa được thông qua. Một câu hỏi được đặt ra là đất nước phải làm gì, làm thế nào để tiến cùng thời đại?  

Đảng chịu trách nhiệm trước dân

Với 97,59 % tổng số đại biểu Quốc hội bấm nút tán thành, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội Khóa XIII đã chính thức thông qua Dự thảo Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam .

Giây phút "lịch sử khi Quốc hội biểu quyết thông qua bản Hiến pháp sửa đổi sáng 28/11. Ảnh: Minh Thăng

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng phát biểu “Dự thảo Hiến pháp 1992 sửa đổi được Quốc hội thông qua lần này là bản Dự thảo được chuẩn bị công phu, tâm huyết, khoa học đã thể hiện được tinh thần đổi mới; thể hiện được ý chí, nguyện vọng của nhân dân, ý Đảng hợp với lòng dân. Tuy nhiên, có thể khẳng định rằng, tuyệt đại bộ phận nhân dân và Quốc hội đã đồng tình cao với Dự thảo Hiến pháp sửa đổi thông qua lần này.  Dự thảo đã thể hiện ý chí, nguyện vọng của đại đa số nhân dân, của đại đa số các đại biểu Quốc hội. Đó là tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, là tinh thần làm chủ của nhân dân.Trong một số bộ phận, một số người và ngay cả một số đại biểu Quốc hội còn có những ý kiến khác về một số điều, khoản trong Dự thảo. Những ý kiến còn khác so với Dự thảo đều sẽ được Quốc hội hết sức trân trọng, tiếp thu để tiếp tục nghiên cứu trong quá trình đổi mới đất nước.”

Vậy là, sau khoảng thời gian dài lấy ý kiến nhân dân và nhiều cuộc thảo luận ở nghị trường, cuối cùng, bản Hiến pháp đã được thông qua với tỷ lệ đồng thuận cao.  Nhưng quan trọng hơn là những việc cần làm tới đây để Hiến pháp thực sự đi vào cuộc sống.

Trước hết, người dân cần hiểu rằng có hai điều cơ bản nhất, quan trọng nhất về Hiến pháp của một đất nước.

Thứ nhất, lời của Hiến Pháp là lời của toàn dân, của dân tộc. Người nói trong Hiến pháp là dân, Hiến pháp là của toàn dân. Nên nhớ rằng Hồ Chí Minh muốn trưng cầu dân ý ngay từ Hiến pháp 1946.  

Thứ hai,  Hiến pháp là Luật cao nhất của đất nước, không dựa vào, không lấy căn cứ, không lấy gốc rễ, không lấy giá trị và quyền lực từ bất cứ luật lệ nào. Người ta nói rằng Hiến Pháp có giá trị và quyền lực tự thân. Dẫu có nước nền văn minh cao, mà chỉ có Hiến Pháp theo tập tục, chứ không có Hiến Pháp thành văn.

Mỗi khi  người dân góp ý kiến cho Hiến pháp hay Văn kiện của Đảng thì khẩu hiệu tạo đồng thuận quen thuộc là: “ý Đảng, lòng Dân”. Nhưng rõ ràng, sự đồng thuận chỉ đạt được khi nguyện vọng của nhân dân phải trở thành ý chí của Đảng.

Đặc biệt, chỉ khi nào Hiến pháp hay Văn kiện phù hợp với thực tế đúng đắn, sáng tạo, phong phú, sâu sắc được xây dựng trên quan điểm “lòng Dân” thì mới thực sự đi vào cuộc sống.

Quốc gia muốn phát triển bền vững đòi hỏi có bản Hiến pháp xứng đáng, hay nói một cách mạnh mẽ hơn cần có bản Hiến pháp dân chủ thể hiện nhà nước pháp quyền. Đảng nâng cao vai trò, chất lượng và nội dung lãnh đạo của Đảng bằng việc lãnh đạo tạo dựng được quyền nhân dân ta thực sự là chủ và thực sự làm chủ, lãnh đạo tạo dựng được một nhà nước mạnh, có một bản Hiến pháp đích đáng là Hiến pháp dân chủ và  một nhà nước có thực quyền.

Một câu hỏi được đặt ra đất nước ta phải làm gì, làm thế nào để tiến cùng thời đại.  Ở các nước tiên tiến, thực sự dân chủ, Hiến pháp được bảo vệ bằng Tòa  án Hiến pháp hoặc Tòa án tối cao.

Hiến pháp chỉ có thể áp dụng hữu hiệu trong thực tế, đáp ứng nhu cầu hội nhập và phát triển, phải được xây dựng trên tư duy phân rõ trách nhiệm, quyền hạn và giám sát lẫn nhau của 3 cơ quan trong tổ chức bộ máy nhà nước: Lập pháp; Hành pháp và Tư pháp.

Tiền bối Phan Chu Trinh có chủ trương: Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh. Rất hay, nhưng thiếu công cụ thực thi: QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC.  Nay có quyền lực Nhà nước rồi, có đủ điều kiện thực hiện "lộ trình" của cụ Phan. Nói lộ trình tức là nói thứ tự ưu tiên, phải từ dân trí trước vì “Dân nào thì Chính phủ”  ấy!

Khơi thông nguyên khí phát triển của đất nước: vẫn là cái biên của sự phát triển khi lãnh đạo  quyết định luyện đan đến huyệt nào? Hạn điền, trung điền hay thượng điền? Phải chăng triển khai đầu tiên là đầu tư vào "hạnh phúc của con người" ?

Ước mơ cuộc sống hạnh phúc của mỗi con người đều phải dựa vào  hạ tầng cơ sở,  nền tảng đạo đức, tài lực, và hệ thống giá đỡ luật pháp và phân bố tài nguyên phải hợp lý.

Nguyên khí đi từ cái gốc của vấn đề là tìm được người hiền tài  và đặt đúng vị trí của nó. Chất lượng cuộc sống phải bắt đầu từ việc hiểu "quyền con người" cùng bậc với con người ở tất cả các nước đang phát triển có nền văn minh tiến bộ của hành tinh này. Ở đó môi trường sống sẽ tự động lọc, khích lệ và thăng hoa  sở trường  của tất cả những ai yêu mến mảnh đất Việt Nam thân thương, nghèo khó  hình chữ S này.

Ngày xưa, Tư Mã Thiên có nói đại ý như sau: “Người phụ nữ làm đẹp vì người mình yêu, còn kẻ sỹ dốc sức vì tri kỷ.”

Ngày nay, suy rộng ra, nếu Đảng với Dân là tri kỷ thì Đảng phải nghe hết ý Dân và Dân sẽ dốc lòng theo Đảng.

Chạnh nhớ đến Chinh Phụ Ngâm: "Lòng chàng ý thiếp". Thiếp có ý, Chàng có lòng, sẽ cùng tạo ra sự đồng thuận xã hội cao nhất.

• Tô Văn Trường