Việc truyền bá sai phạm, vi phạm chủ quyền lãnh thổ, trong đó có biển đảo chắc chắn không thể là hành vi và phát ngôn bột phát của các HDV “chui”. Thế cho nên không phải vô lý, có tờ báo đau xót thốt lên, đó là một sự xâm lăng văn hóa.

LTS: Thưa quí độc giả, kể từ tuần này, mục Ấn tượng trong tuần của nhà báo Kỳ Duyên/Kim Dung có thay đổi. Để đáp ứng yêu cầu của độc giả, Ấn tượng trong tuần sẽ được xuất bản theo dòng thời sự chủ lưu. Mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, chia sẻ và góp ý của quí độc giả để chuyên mục ngày càng có chất lượng.

Vụ Formosa vẫn còn đang tiếp tục được bàn luận trên báo chí, ồn ĩ trên các trang mạng xã hội, thì dư luận lại sôi sục về hiện tượng hướng dẫn viên (HDV) du lịch người Trung Quốc  làm việc “chui” trong các tour du lịch ở Việt Nam, nhất là ở các địa danh Đà Nẵng, Hội An, Nha Trang, trong khi hành nghề, đã xuyên tạc và xúc phạm lịch sử Việt Nam, khi công khai nói rằng, "Biển Đông là biển Nam TQ". Rồi “cố đô Huế giống kiến trúc TQ vì trước đây khu vực này là của Trung Hoa". Rồi “Việt Nam vẫn phải triều cống Trung Quốc”.

{keywords}

Hướng dẫn viên TQ Xue Chun Zhe xuyên tạc lịch sử Việt Nam khi dẫn đoàn khách Trung Quốc tham quan chùa Linh Ứng. Ảnh: VNE

Hướng dẫn viên “cộng sinh”

Từ xưa, nói đến văn hóa, người Việt có thành ngữ rất hay nhập gia tùy tục

Còn nay các HDV du lịch “láng giềng” này, lại hành xử theo kiểu nhập gia…. giẫm tục.

Vì sao gọi họ là HDV du lịch “chui”? “Chui” có nghĩa là không hợp lệ, đường hoàng theo quy định của pháp luật. Đó là bởi theo Luật Du lịch năm 2005, điều 73 quy định: HDV du lịch (bao gồm cả HDV nội địa và HDV quốc tế) đều phải đáp ứng điều kiện đầu tiên là có quốc tịch Việt Nam. Có nghĩa là người nước ngoài, không có quốc tịch Việt Nam không thể làm HDV du lịch tại Việt Nam.

Nhưng vì sao những HDV “chui” đó vẫn ngang nhiên hành nghề? Đó là bởi ở Việt Nam, từ lâu xuất hiện những người Việt tiếp tay cho các HDV ‘chui” này, thực chất là các HDV “cộng sinh”, được gọi là các sitting guide (HDV tại chỗ). Các sitting guide này được các công ty lữ hành thuê để đi cùng tour với đoàn khách và với HDV “chui”. Chẳng may bị cơ quan chức năng kiểm tra, họ chỉ việc làm thủ tục xuất trình thẻ HDV, thực chất là … bình phong che chắn cho HDV “chui”. Tình trạng HDV “chui” đang ngày càng trở nên phổ biến. Thậm chí, các HDV “chui” này làm mất nguồn thu nhập của các HDV du lịch người Việt có bằng cấp thật sự, tạo nên một sự bất công vô lý. Điều đáng nói nhất, rất nhiều những HDV “chui” đã xuyên tạc, bôi bác về Việt Nam. Lộng ngôn và bỉ ổi!

Bài học “nội gián” cứ tưởng chỉ trong những trang văn học lịch sử và chiến tranh, đâu ngỡ nó luôn diễn ra trong đời sống thời kim tiền, với rất nhiều sắc thái. Từ vô tình đến cố ý.  Từ “cộng sinh” đến thành ‘tiếp tay” tự lúc nào không biết. Từ mưu sinh thường nhật đến đồng tiền bán mình và bán đủ thứ của quốc gia…

Mặc dù các HDV “cộng sinh’ này chỉ vì mưu sinh, và họ chỉ là sản phẩm ăn theo của một cách làm du lịch chụp giật, không lành mạnh của các công ty lữ hành Trung Quốc, nhưng tệ nhất là có sự chống lưng của các công ty người Việt. Nhiều công ty lữ hành Việt Nam còn khoán trắng tour để người Trung Quốc vừa dẫn đoàn, vừa làm HDV. Và thế là nảy sinh các HDV “cộng sinh”

Số lượng các HDV “cộng sinh’ là bao nhiêu? Chỉ biết, 06 tháng đầu năm, lượng khách Trung Quốc tăng 47,9%, một con số rất lớn và năm nay, ngành du lịch có thể đạt con số 2-2,5 triệu khách Trung Quốc đến Việt Nam.

Đừng tưởng “cộng sinh” không nguy hại. Bởi một cán bộ thanh tra Sở Du lịch Đà Nẵng cho biết, trong quá trình xử lý HDV nước ngoài hoạt động nghiệp vụ trái quy định địa phương, chính các “sitting guide” lại bảo vệ HDV “chui” hoạt động trái qui định (Dân trí, ngày 02/7).

Bảo vệ các HDV ‘chui” để rồi họ công khai xuyên tạc lịch sử và chủ quyền đất nước mình?

Bên ni, bên nớ

Lý giải hiện tượng này, có nhiều cách nhìn.

Theo ông Đống Lương Sơn, Tổng Giám đốc Công ty du lịch Yasaka - Sai Gon - Nha Trang, do lượng khách Trung Quốc đến Việt Nam những năm gần đây tăng đột biến, đặc biệt ở Đà Nẵng, Nha Trang. Lực lượng HDV người Việt biết tiếng Trung chưa thể đáp ứng được. Nên có thể tạm chấp nhận việc HDV “chui” người Trung Quốc hướng dẫn du khách tại Việt Nam, nhưng với điều kiện họ phải được sự đồng ý và quản lý của các cơ quan du lịch Việt Nam.

Còn anh Phạm Vũ, một HDV du lịch lại cho rằng, nếu thiếu lực lượng HDV biết tiếng Trung Quốc thì phải đào tạo, chứ không nhất thiết để HDV người Trung Quốc dẫn khách, giới thiệu cho khách về địa danh, văn hóa và con người Việt Nam. Ngay nhiều nước trên thế giới cũng không cho phép HDV người nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ của mình. Người Việt Nam đi du lịch ở các nước đều có HDV địa phương ở đó đi theo và giới thiệu (Tuổi trẻ, ngày 02/7)

Ngược với ý kiến của ông Đống Lương Sơn, ông Vũ Thế Bình, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng, để sự việc này xảy ra là có cả lỗi của cơ quan quản lý nhà nước về du lịch. Việt Nam có tới 700 hướng dẫn viên nói tiếng Trung Quốc nhưng không được sử dụng. Con số đó rất… thừa chứ không thiếu. Thế nên cần phải dứt khoát ngăn chặn những người nước ngoài hành nghề du lịch ở Việt Nam. Bởi bên cạnh việc đóng vai là HDV du lịch, họ còn tiến hành nhiều hoạt động kinh tế không lành mạnh, làm ảnh hưởng nhiều hoạt động về an ninh trật tự (Trí thức trẻ, ngày 29/6)

Ông Vũ Thế Bình cũng cho rằng, hiện tượng HDV “chui” chỉ là một trong những hệ quả của hoạt động kinh doanh “kiểu Trung Quốc” trong lĩnh vực du lịch. Có điều, các doanh nghiệp du lịch Việt Nam vì muốn tiết kiệm chi phí nên đã “bật đèn xanh” cho các HDV Trung Quốc hành nghề. Du lịch Việt Nam đón khách Trung Quốc đến nay đã được khoảng 20 năm và việc kinh doanh của Trung Quốc như hiện nay rộ lên đã có khoảng 15 năm trở lại đây. Chỉ có vấn đề, nếu quốc gia có biện pháp quản lý mạnh mẽ thì mới ngăn chặn được.

Khổ nỗi, quản lý của Việt Nam, có ngành nào chặt chẽ? Hay ngành nào cũng có “chui”. Bằng cấp ‘chui”, taxi “chui”, dự án “chui”, biệt thự “chui”…, nay đến HDV cũng “chui”. Mà cách làm du lịch có HDV “chui” đến nay đã có… tuổi đời 15 năm mới bị phát giác.

Nên nhớ, Trung Quốc là một quốc gia rất phát triển về du lịch. Điều đó chứng tỏ cách đào tạo các HDV của họ rất chuyên nghiệp, và có ý đồ hoàn hảo. Việc truyền bá sai phạm, vi phạm chủ quyền lãnh thổ, trong đó có biển đảo chắc chắn không thể là hành vi và phát ngôn bột phát của các HDV “chui”. Thế cho nên không phải vô lý, có tờ báo đau xót thốt lên, đó là một sự xâm lăng văn hóa.

Chao ôi, bên ni “bật đèn xanh”, bên nớ cứ thoải mái “múa gậy vườn hoang”

Quản lý nhà nước của ngành du lịch nước Việt có lẽ mải làm… khán giả? 

Kỳ Duyên