Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã sử dụng khái niệm Chính phủ kiến tạo và phát triển, ông hối thúc các thành viên Chính phủ phải hành động phục vụ người dân và doanh nghiệp. Ông thực hành việc rút bớt giấy phép con – nói như chuyên gia Nguyễn Trần Bạt là Chính phủ rút dần sự “chiếm đóng” của mình ra khỏi nền kinh tế.

Bằng con đường kiến tạo của Chính phủ, bằng tinh thần khởi nghiệp của người dân là chìa khóa đưa đất nước bước qua những nốt trầm.

Văn minh nếu chỉ nhìn trên khía cạnh vật chất, giá trị kinh tế thì mới là “phần xác”; còn một phần nữa đó là hồn dân tộc, là tư duy của người dân trong hành trình đi tới thịnh vượng.

Tôi nhớ, Friedrich II vị Đại đế của nước Phổ có tuyên ngôn đầy hãnh diện rằng: “Ta và thần dân của ta đã đi tới một thỏa hiệp khiến cả đôi bên đều hài lòng.....”.

Nước Phổ dưới thời Friedrich II trị vì (1740-1786) đã bước lên địa vị cường quốc bậc nhất của Châu Âu. Họ là tấm gương sáng cho Nhật Bản học tập – một quốc gia mà sau này được nhiều người đã gọi là “nước Phổ ở Châu Á”.

{keywords}

"Chính phủ đang rút dần sự “chiếm đóng” của mình ra khỏi nền kinh tế." Ảnh minh hoạ: UBND TP. Đà Nẵng

Nhưng thế chưa phải là đã hết! Nhà triết học Voltaire có nhận định về Vương quốc Phổ dưới sự cai trị của Friedrich II: “Nếu buổi sáng nước Phổ còn là xứ Sparta, thì buổi chiều Đế chế này đã là xứ Athena” – Sparta là thành trì của chuyên chế độc tài, còn Athena là biểu tượng của dân chủ, là trung tâm triết học – văn hóa của Hy Lạp cổ đại.

Được nói bắt đầu cho quá trình khai phóng tư duy. Quốc gia mạnh hơn nhờ những lời chỉ trích – như ý của Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Trước đó rất lâu, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã vắn tắt súc tích: “Dân chủ là để cho dân được mở cái miệng”. Quyền mưu cầu hạnh phúc riêng, quyền tự do ngôn luận là những việc mà Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa thực thi ngay sau ngày ra mắt quốc dân.

Sức hút từ ngọn cờ giải phóng dân tộc mà Việt Minh giương cao, sức hút từ những quyền dân chủ thiêng liêng – bất khả xâm phạm đã lôi cuốn giới văn nghệ sỹ, trí thức đi theo kháng chiến. Đây là một phần trong sức mạnh Việt Nam sau ngày tuyên bố Độc lập ngày 2/9/1945.

Những minh họa đó phải chăng là Chính phủ kiến tạo phát triển?

Gần đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã sử dụng khái niệm Chính phủ kiến tạo và phát triển, ông hối thúc các thành viên Chính phủ phải hành động phục vụ người dân và doanh nghiệp. Ông thực hành việc rút bớt giấy phép con – nói như chuyên gia Nguyễn Trần Bạt là Chính phủ rút dần sự “chiếm đóng” của mình ra khỏi nền kinh tế.

Người đứng đầu Chính phủ đang hành động. Ông có mặt tại các điểm nóng, trò chuyện cùng doanh nghiệp, người công nhân và truyền tải thông điệp và tinh thần “Quốc gia khởi nghiệp”.

Thời gian không còn dài, chuyên gia từ Ngân hàng thế giới cho rằng, Việt Nam chỉ có 10 năm cho quá trình tăng tốc kinh tế, khi không còn cơ cấu dân số vàng, nước ta sẽ khó có cơ hội để vượt qua “bẫy thu nhập trung bình thấp”.

Bằng sự kiến tạo của Chính phủ, tinh thần khởi nghiệp của người dân, nền kinh tế sẽ bước qua những nốt trầm. Chỉ có điều từ góc tư duy, sự kiến tạo phát triển của Chính phủ hầu như còn quá mới mẻ.

Đâu đó, một vài người vẫn ngại sự chỉ trích, thậm chí sợ người dân nói khác ý mình. Mà như vậy, quốc gia khó phát triển, khó lớn mạnh.  

Hãy nhìn lại Nhật Bản – 130 năm trước, Yukichi Fukuzawa đã viết trong “Khuyến khích học vấn” rằng: “Dân ta ai cũng chỉ muốn làm trong công sở chính quyền, rồi tìm cách leo lên hàng quan chức Chính phủ để có quyền hành và bổng lộc”. Sau khi đả phá những tư tưởng hủ bại, ông cũng cho rằng Chính phủ Minh Trị dù có “tự mãn” vì đã xây dựng được nhiều trường học, lực lượng quân đội hùng hậu thì cũng chỉ là “phần xác” của nền văn minh.

Và từ đó Yukichi Fukuzawa minh định rất rõ rằng điều mà Nhật Bản thật sự cần là “Chí khí độc lập của người dân, tinh thần độc lập của nhân dân!”. Chính quyền Minh Trị đã để cho Yukichi Fukuzawa nói và thực hành việc sứ mệnh khai phóng - nước Nhật nhờ thế có thành tựu hôm nay.

Nhìn lại sự quyết liệt vừa qua, hẳn rằng chúng ta đang đi trên con đường này.

Sông Hàn