- Đông Hồ nay không làm tranh dân gian mà chuyển sang làm vàng mã, trở thành nơi cung ứng hàng mã lớn nhất cả nước.

Vấn nạn đốt vàng mã luôn là đề tài nóng hàng năm cứ mỗi khi dịp lễ hội tới. Để tận mắt tìm hiểu và chứng kiến lượng vàng mã nhiều người đã tiêu thụ cho dịp này nhiều đến cỡ nào chúng tôi tìm đến làng tranh Đông Hồ truyền thống vào những ngày cận rằm tháng Giêng, tháng cao điểm của việc đốt vàng mã.

Ấn tượng đầu tiên khi bước vào làng Đông Hồ của chúng tôi là quá nhiều vàng mã. Chạy suốt các con đường trong làng, nhà nhà làm hàng mã, các cửa hàng bán hàng mã trưng bày các sản phẩm cao đến tận trần nhà với hàng chục chiếc kệ sắt để chất đồ. 
Cảnh ô tô chở hàng ra vào, người chở đồ tấp nập là hình ảnh quen thuộc của làng Đông Hồ trong ngày gần đây.

Thật khó có thể tìm được một ngôi nhà nào trong làng vào thời điểm này trưng bày tranh Đông Hồ. Trong làng cũng rất thưa những nhà cấp 4, hầu hết đều là những ngôi nhà 3, 4 tầng khang trang đẹp đã. Thậm chí không ít người còn sắm được cả ô tô.
Bán ô tô giả mua ô tô thật.
Chúng tôi tìm đến ngôi nhà đầu làng của nghệ nhân nổi tiếng làng tranh Đông Hồ là cụ Nguyễn Đăng Chế. Có thể thấy trong làng lúc này, chỉ có cụ Chế là người còn bán tranh Đông Hồ và thậm chí là bán nhiều nhất với cơ sở lớn nhất do mới được đầu tư.

Nói về chuyện làng Đông Hồ đang chuyển mình sang nghề mã, cụ Chế bình thản nói: “Làng Đông Hồ từ xưa có nghề mã và nghề làm tranh. Nghề mã thì thường nở rộ vào dịp tết, còn nghề tranh thì thường vào dịp cuối năm. Nhưng trong nhiều năm trở lại đây nghề mã ở làng tranh Đông Hồ phát triển mạnh hơn là làm tranh.”.
Cụ Nguyễn Đăng Chế người gần như duy nhất tại làng tranh Đông Hồ có thể nói là thành công và phát triển nhờ tranh.
Vàng mã ngày nay làm sao cái nào cũng to lớn và có nhiều vật dụng của cuộc sống hiện đại như vậy? Ngày xưa đâu có như thế, thưa cụ? Trước câu hỏi này, cụ Chế trả lời: “Có cung thì mới có cầu. Làng Đông Hồ nhiều năm gần đây rất nhiều hộ phất lên nhờ làm mã. Và khi người mua có nhu cầu thì những nhà làm vàng mã sẽ đáp ứng. Rất nhiều người luôn nghĩ là trần sao âm vậy. Thế nên mới thấy vàng mã hiện nay ở làng tranh Đông Hồ mới có nhiều mặt hàng và ngày càng phát triển như vậy”.

Có ghé thăm làng tranh Đông Hồ mới thấy sức tiêu thụ mặt hàng mã của người dân nhiều tới mức nào. Đường trong làng luôn tấp nập người đến mua. Những chiếc ô tô chở hàng rồi xe máy thi nhau để chở đồ. Mọi nhà trong làng lúc này cũng tranh thủ chuẩn bị và làm nốt những đơn đặt hàng cho đúng hạn.
Ngôi nhà có biển ghi là nơi sưu tầm bảo tồn và phát triển tranh dân gian Đông Hồ những ngày này cũng tấp nập chuẩn bị đồ vàng mã để bán.
Người phụ nữ lớn tuổi đang ngồi làm chiếc máy bay hình dáng giống chiếc máy bay dân dụng để bán. Bà tâm sự: “Trong làng ngày này ai cũng làm đồ mã cả. Nhà tôi cũng có nghề làm tranh Đông Hồ, nhưng ngày nay bán không được. Tất cả vì mưu sinh nên phải quay sang làm đồ mã thôi.”

Mời độc giả xem những hình ảnh VietNamNet ghi lại tại làng tranh Đông:
Nhà 3 tầng lộng lẫy
Ô tô từ 4 đến 9 chỗ, từ nhỏ đến to.
Đốt ô tô chưa đủ giờ nhiều người còn đốt cả máy bay cho người đã mất.
Mặt hàng tiêu thụ lớn của năm nay đó là trọn bộ ipad, iphone, phụ kiện đầy đủ đi kèm thẻ cào 1 triệu đồng âm phủ.
Kho xe máy của một “đại gia” đồ mã tại làng. Ước tính có khoảng hơn 50 chiếc xe máy tay ga thương hiệu đắt tiền có tại đây.

Một mặt hàng khác được ưa chuộng là đồ dân dụng như máy lạnh, máy giặt, đồng hồ, ti vi, nồi niêu, xoong chảo… được bán theo bộ.
Những chiếc máy giặt lồng ngang loại 1.
Bình nóng lạnh có thể hiểu nhưng đèn pin dùng để đốt thì không hiểu người đốt mong muốn điều gì cho người đã mất?
Dàn âm thanh cực lớn.

Chiếc mũ quân phục bộ đội và công an.
Bộ mã cho người âm nay cũng khác xưa, có thêm điện thoại, ví tiền bằng da, nước hoa, thậm chí thuốc lá cũng phải hạng xịn.
Nguyễn Hoàng