Anh chồng Stockholm

- Trên đường, hình ảnh một anh chàng đẹp trai và rất trẻ nhưng “một nách hai con” là chuyện rất phổ biến. Họ cũng không hề ngần ngại khi địu con phía trước, tay đeo túi bỉm, túi sữa

Tác giả Nguyễn Kim Ngân

Lòng nhân ái qui định trong… luật

Nói không quá lời, với tôi, luật của Thụy Điển có nhiều phần ngọt ngào như một tấm thiệp.

Ở đây, nếu bạn bỏ đói hay đánh vật nuôi (chú cún hay mèo), bạn sẽ bị phạt tiền hoặc ngồi tù. Trên các tờ khai hành chính, ô giới tính sẽ bao gồm đồng tính và lưỡng tính; phần khai tình trạng hôn nhân có cả single mother/ father (bố mẹ đơn thân) hay hôn nhân đồng giới. Tháng 11 năm 2007, chính phủ Thụy Điển cho ra mắt kế hoạch hành động chống bạo hành gia đình và bạo hành trong quan hệ đồng giới. Kế hoạch gồm 56 giải pháp và chính phủ chi gần 80 triệu euro trong vòng bốn năm để thực hiện kế hoạch này.

Tháng 10 hàng năm, chính phủ chọn chủ đề là “Rosa Oktober”, tháng 10 hồng, để ủng hộ những bệnh nhân ung thư vú. Trên đường, bạn sẽ gặp rất nhiều người, kể cả đàn ông đeo dải ruy băng hồng để hưởng ứng phong trào này. 

Nội quy cơ bản ở trường đại học là sự tôn trọng.

Ngày đầu tiên tôi vào trường đại học, tôi cũng được yêu cầu học nội qui như khi tôi đi học phổ thông ở Việt Nam. Nhưng điều làm tôi bất ngờ là hầu hết nội dung của nội qui đều về sự tôn trọng. “Chúng tôi yêu cầu, thậm chí bắt buộc bạn tôn trọng sự khác biệt và quyền tự do của tất cả mọi người ở đây. Phân biệt chủng tộc, phân biệt giới, kể cả kỳ thì người đồng tính cũng là vi phạm pháp luật”, giáo viên hướng dẫn nhấn mạnh với chúng tôi.

Và bắt đầu từ những luật như thế, sự quan tâm, chăm sóc được lan ra khắp ngõ ngách của đất nước giá lạnh này từ những điều nhỏ nhất. Bạn sẽ tìm thấy những chiếc ghế nhỏ  trong thang máy. Đó là dành cho những người già hay khi bạn quá mệt. Xe bus khi dừng sẽ nghiêng vào vỉa hè để những người già hay người tàn tật dễ dàng đẩy xe lăn và các bà mẹ thì dễ dàng đẩy xe nôi. Trong thư viện, các anh chị thủ thư sẽ không ngồi một chỗ. Họ đi loanh quanh trong thư viện, hỏi xem nếu ai cần giúp đỡ gì. Còn trong bệnh viện, các bác sỹ sẽ ra tận cửa, sau khi gọi tên bệnh nhân, sẽ đón tay bế em bé hay đỡ người già vào phòng khám. 

Tôi chợt nghĩ, trong lúc làm công việc của mình, mỗi người Thụy Điển đều đảm đương thêm một nhiệm vụ: quan tâm và chăm sóc người khác.       

Quan tâm hơn, hạnh phúc hơn nữa

Ở Thụy Điển rất nhiều người cao tuổi làm các công việc dịch vụ như dọn dẹp, bán hàng hay tính tiền trong nhà hàng.Luật pháp và các doanh nghiệp ủng hộ những người già làm các công việc nhẹ nhàng sau khi họ đã về hưu.Từ trường đại học, ngân hàng đến bưu điện, bạn dễ dàng nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của các bác cán bộ đã trên 60 tuổi. Họ cười vui vẻ, nhanh nhẹn, nhiệt tình hơn nhiều người trẻ vì lý lẽ rất lạc quan: “Tuổi này mà tôi còn được làm việc thì tôi hạnh phúc lắm rồi”.

Khi mỗi em bé sinh ra, mẹ và bố em bé được nghỉ tổng cộng 480 ngày ăn lương. Trong tiếng Thụy Điển có một từ không có từ tương đương trong các ngôn ngữ khác: "vabba", động từ chỉ việc nghỉ ở nhà chăm con ốm mà vẫn có lương. Những nhân viên nam ở Thụy Điển cũng có... "kỳ nghỉ thai sản" như phụ nữ để ở nhà trông con cho vợ đi làm. Kể cả khi người cha không muốn nghỉ, luật cũng qui định anh phải nghỉ ít nhất ba tháng để chia sẻ khó khăn với vợ.Chính vì thế, các ông bố Thụy Điển có thời gian gần con, thậm chí, họ còn chăm sóc con siêu hơn cả các bà mẹ.

“Men don’t have titty, they can still stay at home to raise a kid” (Đàn ông không có ti nhưng họ vẫn có thể ở nhà để nuôi con). Đó là lời bài hát giới thiệu về Thuỵ Điển trong đêm chung kết cuộc thi âm nhạc Eurovision diễn ra ở Malmö, Thuỵ Điển năm 2013.

Hình ảnh không hiếm gặp của các nghệ sĩ nổi tiếng thế giới.

(Trích đoạn trong sách "Anh chồng Stockholm, người tình Paris và cậu bạn thân Bangkok" - Tác giả Nguyễn Kim Ngân)