- "Chúng ta chấp nhận tình yêu mà chúng ta nghĩ mình xứng đáng". Đó là câu thoại nổi tiếng nhất trong tác phẩm "Điệu vũ bên lề".


"Điệu vũ bên lề" (The perks of being a wallflower) - tác phẩm của nhà văn Stephen Chbosky đã gây xáo động diễn đàn đọc của nước Mỹ vào cuối thập niên 1990. Được giới phê bình khen ngợi, cuốn sách cũng làm bùng nổ những thảo luận và tranh cãi.

Tác phẩm tập trung vào câu chuyện của Charlie và Sam - những đứa trẻ hành xử một cách khác thường sau khi bị lạm dụng từ nhỏ. Tác giả Stephen Chbosky đã không hề tiết lộ nó ngay ở những chương đầu mà để dành đến tận những phút cuối cùng của truyện.

Toàn bộ câu chuyện được kể thông qua những bức thư của nhân vật chính Charlie gửi cho một người đọc giấu mặt - một người được mô tả là tử tế và thấu hiểu. Cậu đang bước vào tuổi 15, đang chiến đấu với căn bệnh trầm cảm và thường xuyên phải gặp gỡ bác sĩ. Charlie đã cách xa cuộc sống thực một thời gian và hồi hộp chuẩn bị bước vào cuộc sống ở trường trung học. 

{keywords}
 "Điệu vũ bên lề" bản tiếng Việt ra mắt tháng 6/2014

Tại đây, thế giới thực và thế giới nội tâm của Charlie gặp nhau, gây nên những xáo động ghê gớm và những câu hỏi không có lời giải đáp. Được nhận biết như một người có bản tính hòa nhã sống thiên về nội tâm, quan tâm tới mọi người, Charlie gặp khó khăn trong việc bộc lộ cảm xúc thật của mình trong khi những người xung quanh cậu cũng liên tục gặp những vấn đề của họ, đặc biệt bởi những mối quan hệ yêu đương. Cậu chứng kiến chị gái bị người yêu đánh, cậu bạn đồng tính xung đột với người yêu vì anh ta không dám tiết lộ giới tính thật của mình. Sam - cô bạn gái mà Charlie cảm mến liên tục cặp đôi với những anh chàng bất hảo. 

Tại những bữa tiệc với bạn bè, Charlie ngây thơ bị cho thử ma túy và nhìn tận mắt những bạn học sử dụng bất kì nơi đâu trong ngôi nhà để quan hệ tình dục. Những người trẻ tuổi hầu như không tìm thấy đích đến và sự thấu hiểu trong các mối quan hệ. Họ lạc lối. Dù cũng có những người tưởng chừng như tìm thấy mục đích của mình như chị gái Charlie - gia nhập nhóm đấu tranh vì môi trường, hay cô bạn Elizabeth tìm về đạo Phật. Nhưng thực ra họ làm điều đó chỉ vì muốn chứng tỏ mình khác lạ. 

Charlie có lẽ cũng đã lạc lối như nhiều người khác - như Sam, như Patrick nếu cậu không tìm được một người thầy đã khai phá trong cậu niềm đam mê đọc sách. Thầy Bill là người đã nhìn thấy khả năng tiềm ẩn trong Charlie và xem cậu như một học trò đặc biệt, người "giỏi kỹ năng đọc và hiểu ngôn ngữ". Ông không phải là người thành công trong cuộc sống, nhưng ông có lẽ ông là một người hiểu về sách vở và con người.

{keywords}
Nhân vật chính viết những bức thư cho một người đọc vô danh trong tưởng tượng

Một trong những câu thoại ấn tượng nhất của cuốn sách đã thuộc về nhân vật thầy Bill, đó là: "Chúng ta chấp nhận tình yêu mà chúng ta nghĩ mình xứng đáng".

Câu nói đó đã theo đuổi Charlie và lý giải cho cậu cách tại sao cô bạn thân Sam hay cậu bạn Patrick đã luôn chấp nhận bị người khác đối xử tệ bạc với mình mà không hề cưỡng lại. Thậm chí khi chuyện tồi tệ xảy ra, họ còn lao sâu hơn vào việc tự hành hạ chính bản thân mình. 

Nhờ một loạt những cuốn sách thầy đưa và sự thức tỉnh của Sam trong đoạn kết, Charlie cuối cùng cũng đã biết mình phải hành động theo cảm xúc thật của mình. Khi cậu thực sự tiến tới việc gần gũi hơn với Sam về thể xác, Charlie mới biết mình không sẵn sàng. Cậu cảm thấy khó chịu và suy nghĩ rất nhiều về điều đó đến mức căn bệnh bộc phát. Lúc đó bố mẹ và bác sĩ mới biết Charlie đã từng bị dì của mình lạm dụng khi còn nhỏ. 

Xuyên suốt tác phẩm này, độc giả cũng dễ dàng bắt gặp những nét đặc trưng của văn hóa Mỹ qua những tác phẩm văn học nổi tiếng mà Charlie đọc, những bộ phim mà Charlie xem, âm nhạc mà nhân vật chính này yêu thích. Được viết bằng một giọng kể êm đềm và dễ chịu, cuốn sách rất dễ kết nối người nghe vào thế giới nội tâm trong trẻo nhưng buồn bã của Charlie.


{keywords}
 Phiên bản điện ảnh được 8,1/10 điểm trên trang IMDB

"Điệu vũ bên lề" đã bán được tới 2 triệu bản in và trở thành một hiện tượng. Cuốn sách cũng đứng hơn 6 tháng ở vị trí số 1 trong danh mục sách bán chạy của tờ New York Times. Tác phẩm điện ảnh ra mắt hồi năm 2012 với sự góp mặt của bộ ba diễn viên Logan Lerman, Ezra Miller và Emma Watson cũng rất thành công.

Hồ Hương Giang