- Trong không gian Khoan Cắt Bê Tông, Kha Vạn Cân, Thủ Đức, TP HCM, nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ đương đại Lê Anh Hoài đã trải nghiệm một cảm hứng độc đáo: Nằm trên đất, nghĩ về thân phận Tổ quốc.
Tác phẩm này chủ yếu là trình diễn (performance art), có thêm chút hình vẽ body (của Ngô Lực), gợi nên những đường kinh tuyến vĩ tuyến. Lê Anh Hoài làm tác phẩm này xuất phát từ cảm thức của người nghệ sĩ với những vấn đề vừa diễn ra trên biển Đông, cụ thể nhất là chuyện Trung Quốc cho tàu tới cắt cáp.
Cho rằng cắt là sự xâm phạm, xâm hại rất cụ thể, đồng thời nó như một biểu tượng của việc xóa bỏ những mối liên hệ tốt đẹp, tuy nhiên, Lê Anh Hoài cũng định nghĩa cắt là việc giải tỏa, giải phóng. Ở đây có thể là, trước đó có những quan ngại, những lo lắng, nhưng sau khi bị cắt (những che bọc, những ràng buộc) người ta thấy không còn gì để lo ngại nữa, và sẽ có hành động quyết liệt hơn.
Lựa chọn băng vết thương bọc kín người, Lê Anh Hoài hướng tới các liên tưởng: những thương tích, sự tang tóc, và sự che bọc. Quá trình trình diễn cho thấy những thương tích ngày một nhiều, nghệ sĩ cũng cố đắp đổi, quấn trở lại và vá víu, nhưng sự tàn phá của người ngoài (ở đây là những khán giả tương tác) ngày càng mạnh. Trong lúc trình diễn, có lúc nghệ sĩ cũng kháng cự lại với chính những dải băng (cuốn vào đối tượng đang cắt mình), nhưng cố gắng này cũng vô vọng.
Yếu tố tương tác là quan trọng trong tác phẩm này. Lê Anh Hoài đã “nhập” hết mình vào “vai diễn”, nhất là khi có người xem khá hung hãn xông vào cắt (thật ra đây cũng là những nghệ sĩ, bạn bè… nhưng cũng rất “nhập” trong vai trò kẻ đi gây hấn?)
Các nghệ sĩ đang chuẩn bị trình diễn
Lê Anh Hoài hóa thân vào tác phẩm
"Cắt"
Cuộc trình diễn mang lại hiệu ứng rất tốt với công chúng chứng kiến và tham gia
Màu đỏ trên nền đất gợi tới màu máu, những người đã hy sinh bảo vệ cho biên cương và lãnh hải, cũng là màu máu của những vết thương rỉ ra từ những vết cắt. “Điều quan trọng nhất là tôi muốn thể hiện thái độ của mình, thông qua nghệ thuật trình diễn” - Lê Anh Hoài tâm sự - “Dường như khi nằm trên đất, nghĩ về thân phận Tổ quốc, thấy thấm thía hơn”…
Minh Thành