Cuốn sách của dịch giả Cao Việt Dũng bị thu hồi vì “để lại nhiều lỗi, thuộc nhiều loại khác nhau” và “diễn đạt tiếng Việt có nhiều bất ổn”.


Đây là quyết định được NXB Văn Học và công ty Nhã Nam thông báo với báo chí vào chiều qua, ngày 17.4. Sự việc xảy ra vài giờ sau khi báo VietNamNet có bài phản ảnh về chất lượng dịch thuật khiến bạn đọc và giới chuyên môn than phiền, trong đó có nêu trường hợp cuốn “Bản đồ và Vùng đất”, được dịch từ tác phẩm gốc “La Carte et le Territoire” của nhà văn Pháp Michel Houellebecq.
Cuốn “Bản đồ và vùng đất”
Trước đó, sự lên tiếng mạnh mẽ của dư luận đã buộc hai đơn vị liên kết xuất bản tác phẩm này phải tạm ngừng phát hành và lập hội đồng kiểm định chất lượng nội dung. Theo thông cáo gửi báo chí, hội đồng này đi đến kết luận : “Bản đồ và Vùng đất” là cuốn sách dịch để lại nhiều lỗi, thuộc nhiều loại khác nhau: dịch sai nghĩa; dịch chệch nghĩa; dịch sót; diễn đạt tiếng Việt có nhiều bất ổn. Số lượng lỗi này cao hơn so với chuẩn biên tập của chúng tôi, vượt quá số lỗi tối đa cho phép để sách có thể tiếp tục được lưu hành”.

Do vậy, hai đơn vị xuất bản quyết định chính thức không phát hành và thu hồi ngay lập tức những cuốn còn hiện diện trong các hiệu sách. Riêng với độc giả đã “lỡ” mua thì có thể đem đến công ty Nhã Nam tại Hà Nội hoặc chi nhánh tại TP.HCM để đổi lấy bản mới miễn phí. Tuy nhiên, đơn vị này không nói thời gian phát hành cụ thể của bản mới có hiệu chỉnh, mà chỉ cho biết “trong thời gian sớm nhất có thể”.

Cùng với đơn vị xuất bản, vào trưa hôm qua, dịch giả Cao Việt Dũng cũng chính thức gửi lời xin lỗi đến bạn đọc và những người góp ý trên trang blog cá nhân của mình. Anh viết: Thời gian vừa qua, tôi đã chăm chú xem lại Bản đồ và vùng đất, tôi công nhận là có những sai lầm, có cả những chỗ thực sự tôi cũng không hiểu tại sao lại có thể nhầm lẫn vô cớ và ngớ ngẩn như vậy. Xem xét kỹ, tôi thấy rằng có chừng bốn, năm chỗ do quá ỷ vào trí nhớ mà tôi đã không tra cứu thêm, dẫn đến hiểu sai, cùng một số chỗ nhìn nhầm các từ có tự dạng tương đối giống nhau và vài chỗ nhìn sót mất chữ. Ngoài ra, nhiều chỗ khác nên sửa để tốt hơn”.

Nhưng sau đó, anh cho biết: “Tôi chỉ xin nói thêm vài điều: tôi đã không hề cẩu thả trong quá trình dịch Bản đồ và vùng đất, tôi đã đọc đi đọc lại nhiều lần (theo tôi nhớ lại là bốn lần) sau khi đã hoàn thành bản dịch cũng như sửa chữa lại xong xuôi. Sai lầm lớn nhất của tôi là không chú trọng được đúng vào những chỗ có khả năng sai sót, và những lần đọc lại sau này không đối chiếu đầy đủ với bản gốc”.

Anh viết tiếp: “Xem xét lại bản dịch của tôi, một điều tôi thấy ấm lòng là không một lúc nào vì vấp phải một đoạn văn quá khó mà tôi tìm cách vòng tránh, "ăn bớt", làm méo mó nội dung một cách chủ ý để công việc được dễ dàng hơn; tôi cũng nhìn lại được nhiều đoạn, nhiều chi tiết tôi đã tìm hết cách để tra cứu, suy nghĩ, vật lộn mà hiểu và tìm ra cách diễn đạt tương đối thích hợp”.

Trong hôm qua, vụ việc nói trên và phản ứng của người trong cuộc đã gây nên nhiều bàn tán sôi nổi trong cộng đồng mạng.

Khải Trí