- Không phải là một năm thành công đặc biệt về các tác phẩm  văn học mặc dù thị trường sách trong nước tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, tuy nhiên vẫn có thể điểm ra 10 cuốn sách hay nhất, bán chạy nhất, đầy tính nhân văn và mang tới nhiều kiến thức sống nhất của năm 2010.


1. Đường Sống - Văn Thư Nghị Luận Chọn Lọc - Lev Tolstoi
Cuốn sách mang tên chung là Đường sống - cái tên rất giàu ý nghĩa. Nhà văn, nhà tư tưởng, triết gia Nga Lev Tolstoi là người kiên trì theo đuổi học thuyết của mình, mà học thuyết đó, theo ông là một con đường sống cho sự phát triển của nhân loại. Đây cũng cũng là tác phẩm cuối cùng của Tolstoi để lại cho loài người. Cuốn sách ra mắt độc giả sau khi ông mất, dày tới hơn 1000 trang, tập hợp những danh ngôn, những châm ngôn của các hiền triết, các triết gia, các nhà tư tưởng lớn của thế giới, nói về tất cả các phương diện của cuộc sống, các lĩnh vực của cuộc sống, về đạo đức, về giáo dục, về tín ngưỡng, v.v... Một tác phẩm lớn và đầy ý nghĩa của năm 2010.


2. Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh – Nguyễn Nhật Ánh
Một cuốn sách đầy nội tâm của Nguyễn Nhật Ánh, nhà văn quen thuộc với tuổi thơ vừa đoạt giải văn chương ASEAN 2010, "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" gợi nhớ lại Bắt trẻ đồng xanh, cuốn sách nổi tiếng ra mắt năm 2008 cũng đầy suy ngẫm về cuộc sống của những đứa trẻ và những câu chuyện xung quanh chúng.
Cuốn sách viết về tuổi thơ nghèo khó ở một ngôi làng quê, bên cạnh đề tài tình yêu thưở học trò quen thuộc, lần đầu tiên Nguyễn Nhật Ánh đưa vào tác phẩm của mình những nhân vật phản diện và đặt ra những vấn đề đạo đức như sự vô tâm, cái ác…, ngay cả của những đứa trẻ. Những câu thoại ngây thơ, nhẹ tênh mà làm đắng cay cũng như làm cảm động cả những người lớn tuổi.


3. Cuộc đời ngắn ngủi và lạ kỳ của Oscar Wao - Junot Diáz

Cuốn sách đoạt giải Pulitzer danh giá năm 2008 đã có mặt tại Việt Nam, đồng thời đây cũng là một trong 20 tác phẩm hay nhất thế kỉ 21. "Cuộc đời ngắn ngủi và lạ kỳ của Oscar Wao" là một chuỗi những câu chuyện về từng cá nhân phức tạp trong 3 thế hệ gia đình của Oscar Wao, một cậu bé có bề ngoài phì nộn, tạng người xấu xí, thô kệch và những ước mơ cháy bỏng về tình yêu và sự giải thoát khỏi những bế tắc của một cuộc sống đầy định kiến và khuôn mẫu.
4. Lời tự thú của một nhà báo Mỹ - Tom Plate
Không dễ gì một cuốn sách chuyên ngành lại trở nên nổi tiếng tại thị trường sách Việt 2010.  Được viết với giọng văn hài hước, hóm hỉnh và tự trào, những trang viết của Tom Plate có một sức cuốn hút kỳ lạ với độc giả. Thông qua một chặng đường dài hoạt động trong ngành báo chí Mỹ, Tom Plate đã đúc kết được những góc nhìn thật sâu sắc về nghề báo. Ông chỉ ra những tiêu chuẩn mà một nhà báo cần phải có. Đó là tầm quan trọng của kiến thức chuyên môn, việc tái đào tạo, những bằng cấp tối thiểu các ký giả cần trang bị để đối phó với áp lực thời gian của nghề báo cũng như đối mặt với một thế giới mà sự phức tạp ngày một gia tăng. Chọn nghề báo là chọn một nghề mang tính tiên phong trong công cuộc tranh đấu vì một xã hội ngày một tốt đẹp hơn, nên người cầm bút cần trung thực và có trách nhiệm cao với những gì mình viết ra. Tuy nhiên, không phải vì thế mà báo chí được phép tẻ nhạt. Châm ngôn của Tom là: một tờ báo tốt không những không được tẻ nhạt mà còn không được làm những điều tồi tệ để tiến lên.

Tom Plate rất đề cao đạo đức truyền thông. Ông nhận ra rằng tại Mỹ, vấn đề đạo đức của ngành truyền thông chưa được xét đến một cách thấu đáo. Ông quan niệm rằng, nhà báo cần xác lập một chuẩn mực đạo đức mới có thể cầm bút để phê phán các hiện tượng trong xã hội. Là người rất thành công trong nghề báo song chính Tom lại nhìn ra rất nhiều khuyết điểm của nền báo chí Mỹ vốn được coi là dân chủ và công bằng.
5. Có được là người - Primo Levi
Tác phẩm là cuốn tự truyện của nhà văn nổi tiếng người Ý Primo Levi, viết trong khoảng thời gian từ tháng 12/1945 đến tháng 1/1947, miêu tả lại những trải nghiệm khủng khiếp của ông ở trại tập trung Auschwitz. Mô tả ngắn gọn như một biên bản nhưng chạm tới những chiều sâu siêu hình nhất của tâm hồn con người. Có được là người sừng sững trong lịch sử văn học như một trong những tác phẩm lớn lao nhất mà con người có thể viết về Lò Thiêu. Trong số hàng triệu người đã chết, Levi là một trong hai mươi người sống sót khi Hồng quân Liên Xô giải phóng vào ngày 27/1/1945. Tuổi trẻ của nhà hóa học Primo Levi 24 tuổi đã không thể còn như xưa, và nhân sinh quan của ông sau này đã trở thành di sản của lịch sử nhân loại.



6. Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi - Lưu Quang Vũ
250 trang, gồm 100 bài, được xem là tập thơ Lưu Quang Vũ (1948 – 1988) đầy đủ nhất vừa được xuất bản. Đúng như tinh thần của tựa đề, "Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi" mang đến mơ ước tự do, tình yêu đôi lứa và tình yêu Tổ quốc. Lưu Quang Vũ thể hiện tài thơ, tài viết văn từ khi còn rất trẻ. Tập thơ không phải thơ vần luật được viết theo thể thất ngôn bát cú hay tứ tuyệt, mà như những câu văn nhiều vần điệu, như khúc tình ca tự sự trong những bối cảnh khác nhau của đất nước, của niềm tin và tình yêu. Tập thơ vừa gợi nhớ được lịch sử, quá khứ, vừa khiến người đọc thêm yêu hiện tại và khát khao hơn ở tương lai. Đó là giá trị mà tâm hồn giàu cảm xúc của Lưu Quang Vũ đã ghi lại trong suốt thời ông đã sống.
7.
Mật mã Tây Tạng - Hà Mã

Công nguyên năm 838, vị vua cuối cùng của dân tộc Thổ Phạn là Lãng Đạt Ma lên ngôi Tán Phổ, tuyên bố diệt Phật. Trong đợt tàn sát ấy, các tăng lữ đã mang một lượng lớn kinh điển và thánh vật đi chôn giấu tại một nơi bí mật, ở đó họ dựng lên một ngôi thần miếu, đặt tên là Bạc Ba La. Thời gian dần trôi, chiến tranh không dứt, ngôi thần miếu ẩn chứa biết bao báu vật Phật gia đã hoàn toàn biến mất trong lớp bụi lịch sử...

Với văn phong lôi cuốn, kiến thức về một vùng đất kì bí, trí tưởng tượng phong phú, bộ sách được nhận định là "càng đọc càng hấp dẫn, say mê" này chính là 5 cuộc phiêu lưu được nhiều độc giả Việt Nam cùng trải nghiệm nhất trong năm 2010. Sau loạt tác phẩm của Dan Brown, Steve Berry, James Rollins... về mật mã, ký tự cổ của phương Tây thì Mật mã Tây Tạng giống như lời đáp trả của nền văn minh Á Đông, cho cả thế giới thấy sự kỳ vĩ đến siêu tưởng của mình.


8. Đọc vị bất kì ai - David J. Lieberman
Lời giới thiệu "Cuốn sách này đang được FBI, Quân đội Mỹ, các công ty thuộc Fortune 500 và quan chức chính phủ của hơn 25 quốc gia sử dụng" khiến cho bất cứ độc giả nào cũng cảm thấy "choáng ngợp" với lượng thông tin mà cuốn sách này đem lại. "Đọc vị bất kì ai" tỏ ra rất khôn ngoan và thông minh trong việc xét đoán đối phương, thậm chí quá mức khôn ngoan. Cuốn sách là đề xuất cho bất kì ai đang cảm thấy mình bị lợi dụng hay có thể bị lừa dối bởi những kết luận của nó dựa trên những phân tích về tâm lý, chứ không chỉ đơn thuần dựa trên ngôn ngữ cử chỉ, trực giác hay võ đoán, cuốn sách . Tuy nhiên nếu lạm dụng, cuốn sách sẽ có thể biến bạn thành kẻ dò xét và đa nghi.
9. Châu Á thần kì - Michael Schuman
Cuốn sách được xuất bản nguyên tác năm 2009 của Michael Schuman - phóng viên tờ TIME, đã từng làm việc cho tờ Wall Street Journal với hơn 10 năm kinh nghiệm đã tạo được những ấn tượng sâu sắc với Washington Post hay New York Times bằng lời nhận xét "Tác giả Schuman không chỉ là một phóng viên đầy kĩ năng - anh còn là một người kể chuyện kì tài". Châu Á thần kì  đã khám phá ra sự chuyển dịch outsourcing (thuê ngoài) của châu Á bắt đầu như thế nào (vốn được coi là đặc quyền của các nước Châu Âu); các công ty nổi tiếng nhất của châu Á như Sony và Honda thành những tập đoàn toàn cầu ra sao; sự thay đổi công nghệ và chuyển hướng kinh tế toàn cầu đã tác động khiến châu Á phất lên bằng cách nào.


Một số nhân vật được đề cập trong cuốn sách là những tên tuổi quen thuộc với thế giới , chẳng hạn như Đặng Tiểu Bình – nhà cải cách của Trung Quốc hay Akio Morita –người sáng lập Tập đoàn Sony. Những người khác ít nổi tiếng hơn, trong đó có Liễu Truyền Chí – người sáng lập công ty sản xuất máy tính Trung Quốc Lenovo dám nghĩ dám làm, Azim Premji – bộ óc chiến lược đứng đằng sau công ty Wipro, một trong những gã khổng lồ về công nghệ của Ấn Độ… Tất cả họ đều cùng có chung một giấc mơ là nâng châu Á lên một vị thế phồn vinh có tầm ảnh hưởng trên toàn thế giới và xóa bỏ vòng vây hãm của đói nghèo.
10. Bay trên tổ chim cúc cu - Ken Kessey
Bối cảnh của câu chuyện chỉ gói gọn trong một bệnh viện tâm thần nhưng đó chính xác là một xã hội thu nhỏ, nơi tất cả quyền lực nằm trong tay nữ giới, nơi bản năng giới tính của con người bị kìm hãm đến khô kiệt, nơi mỗi cá nhân bị điều khiển và giám sát bằng những cơ chế lạnh lẽo đến vô tri và nơi ý niệm về người bình thường - người không bình thường không được phân định rõ ràng.  Được nhìn nhận là "viên ngọc quý của văn học thế giới cuối thập niên 60, đầu thập niên 70", "Bay trên tổ chim cúc cu" của nhà văn Mỹ Ken Kessey là tác phẩm phải đọc với bất cứ ai yêu thích văn chương.


Được tạo nên từ những trang văn vừa sảng khoái vừa bi thương, Bay trên tổ chim cúc cu đã chạm tới những câu hỏi phức tạp nhất về tự do và khuôn khổ, cá nhân và hệ thống, bình thường và bất thường, sự tỉnh táo và điên loạn... Đây cũng là một trong những cuốn sách vĩ đại nhất của thế kỉ 20 được xuất bản năm 2010 tại Việt Nam.
Hồ Hương Giang