- Những ngày qua, dư luận đang rất xôn xao việc Cty Nicotex Thanh Thái tại Thanh Hoá chôn hóa chất xuống đất gây ô nhiễm trầm trọng. PV VietNamNet có cuộc trao đổi với TS Nguyễn Văn Khải, nguyên Giám đốc Trung tâm tư vấn tiết kiệm điện và dung dịch hoạt hóa điện hóa xung quanh vấn đề này.

Sao đang tâm làm thế?

- Quan điểm của ông như thế nào về việc chôn hóa chất của Cty Nicotex Thanh Thái?

Trước tiên tôi phải nói lại là Cty Nicotex Thanh Thái chôn hóa chất độc hại, vì nó là hóa chất, có mùi nặng và trong đó có một số thuốc trừ sâu chứ không hẳn là chôn thuốc sâu dưới lòng đất như một số báo đã đưa.

Những ngày qua, tôi đã theo dõi rất kỹ vụ việc trên các thông tin đại chúng, trong đó có báo điện tử VietNamNet và tôi rất bức xúc trước việc chôn hóa chất xuống đất của Cty Thanh Thái.

{keywords}
TS Khải

Là người hơn 30 năm nghiên cứu về môi trường trong và ngoài nước, trước hết tôi khẳng định những người ở trong công ty này đều là những người có học vấn trình độ Đại học, Cao đẳng cả.

Hơn nữa là lãnh đạo công ty họ thừa biết rằng các chất này đều là các chất hóa học gây độc hại, trong đó có một số chất dùng làm thuốc trừ sâu, nhưng họ vẫn đang tâm chôn xuống đất.

Vậy điều này không phải là vấn đề tiết kiệm tiền hay hạ thấp giá thành, mà thực ra đây là hành động phạm pháp!

- Chất thải hóa học gây hại phải được xử lý theo quy trình thế nào, thưa ông?

Đã là chất thải hóa học gây hại, đặc biệt là thuốc trừ sâu thì nó sẽ gây hậu quả rất nghiêm trọng, do đó phải xử lý nghiêm ngặt theo đúng quy định của pháp luật. Không được phép vứt vỏ, bao bì, chai nhựa… xuống đất chứ chưa nói gì đến việc chôn xuống dưới đất.

Qua việc làm của Cty Nicotex Thanh Thái chúng ta có thể thấy rõ họ chôn các vỏ chai nhựa, thùng phuy có chứa hóa chất xuống đất. Nhưng nguy hiểm hơn nữa là người ta mang đốt ở trong khuôn viên của công ty điều này vi phạm rất nặng về pháp luật bảo vệ môi trường.

Điều dư luận đang đặt ra câu hỏi, tại sao những việc làm như thế của Cty Thanh Thái đã được người dân liên tục làm đơn phản ánh tới cơ quan chức năng nhưng Phòng, Sở TN-MT và các cơ quan chuyên môn khác lại không xử lý?.

Tôi ví dụ: Nhà tôi chỉ cần sửa một cái nhà, hay lắp một đường ống nước là ngay lập tức có cán bộ phường xuống kiểm tra, xem nhưng người thợ trên có phải là của Cty nước thật hay giả. Vậy tại sao một công ty lớn như Nicotex Thanh Thái gây ô nhiễm như thế nhiều năm nay mà cơ quan chuyên môn không xử lý được?. Như vậy chứng tỏ việc làm phi pháp này đã được “bảo kê”?

- Cty Nicotex Thanh Thái đã bị phạt nhiều lần về việc không thực hiện đúng theo như báo cáo đánh giá tác động môi trường của công ty, ông nghĩ gì về điều này?

Cơ quan chức năng họ đừng đưa việc phạt 12 triệu đồng hay 21 triệu đồng ra là để chứng tỏ họ làm hết trách nhiệm. Tôi lấy ví dụ, hiện nay ở Sài Gòn, Hà Nội xây nhà trái phép nhan nhản, cơ quan chức năng đến phạt, phạt xong lại cho xây bình thường.

Cũng như Cty Nicotex Thanh Thái, phạt xong vẫn cho vẫn cho hoạt động bình thường thì có khác gì nhau?

Giả sử, nếu Cty Thanh Thái bị phạt vì chưa có chỗ xử lý nước thải, thì lẽ ra cơ quan chức năng phải cho ngừng hoạt động để khắc phục. Nhưng không, họ phạt xong công ty lại hoạt động, và chất thải lại vẫn đổ ra môi trường bên ngoài, và người dân là người gánh chịu.

Tác hại khôn lường

- Tác hại của việc chôn hóa chất ảnh hưởng như thế nào đến môi trường?

Việc đầu tiên những người chôn hóa chất họ đều biết rõ hậu quả sẽ làm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng về không khí, nguồn nước dẫn đến các bệnh về đường hô hấp, ung thư… khiến cho vùng đất này trở thành vùng đất chết, cây cối, vật nuôi không thể sinh sống được.

{keywords}
Người dân sẽ gánh chịu hậu họa khôn lường khi môi trường bị ô nhiễm hóa chất.

Nghiêm trong hơn là những ngày qua trời mưa, tất cả những chỗ được đào bới lên không được thu gom, xử lý mà để nước mưa chảy xuống ngấm vào tràn ra ngoài sân, xuống các sông, suối thì điều nay thể hiện rõ những người làm ở đây không biết gì về chuyên môn cả.

Việc hóa chất tràn ra ngoài có khác gì đang tiếp tục đầu độc người dân, mà lẽ ra họ đào lên thì phải lấp lại, hoặc thu dọn sạch sẽ.

- Những xã giáp Cty Nicotex Thanh Thái hiện nay xuất hiện rất nhiều người mắc bệnh ung thư và bệnh hiểm nghèo, có thể gọi là “làng ung thư”, vậy theo ông đâu là nguyên nhân chính? Trong trường hợp này ông có lời khuyên gì với người dân?

Năm 2005, khi cơn bão số 9 đổ bộ vào Thanh Hóa, tôi đã có chuyến về Yên Định để tham gia khắc phục sau lũ. Khi đi ngang qua xã Yên Lâm (huyện Yên Định) tôi đã phát hiện ra mùi thuốc sâu nồng nặc.

Khi đó tôi có nói với người dân và lãnh đạo nơi đây thì họ chủ quan cho rằng do lũ, nước tràn vào nhà dân nên nhiều nhà để chai, lọ thuốc sâu trong nhà bị tràn ra ngoài và không ai nghĩ rằng đó là mùi thuốc do Cty Nicotex Thanh Thái tràn ra. “Làng ung thư” bây giờ chính là hậu quả của 8 năm về trước tôi đã cảnh báo.

Đến bây giờ, tôi tha thiết mong bà con đừng khai quật gì thêm nữa, mà chỉ là phong tỏa không cho người của công ty tẩu tán hóa chất đi, cũng không cho họ mang các hoá chất khác vào để tiêu huỷ các tang chứng này.

- Với vi phạm trên của Cty Nicotex Thanh Thái sẽ phải xử lý như thế nào thưa ông?

Với vi phạm trên, chắc chắn sẽ phải khởi tố.

Xin cảm ơn ông !

Lê Anh (thực hiện)