Dương Chí Dũng: Đừng để 'quýt làm cam chịu'

Tòa thẩm vấn chị Huyền, em gái bị cáo Sơn về những lần chuyển tiền cho chị Hà.

9h16: Tòa hỏi ông Khang, đại diện Ngân hàng Hàng hải: Về giao dịch rút tiền của Trần Hải Sơn, năm 2008, tại chi nhánh HN và Hải Phòng; giao dịch rút tiền không qua tài khoản từ tháng 6/2008 đến 2/2009.

Từ chiều qua tiến hành tra soát cả đêm, không tìm thấy giao dịch nào. Để trả lời chắc chắn 100% thì cần thêm thời gian. Vì việc tra soát rất mất thời gian.

“Việc tra soát đến thời điểm này không có kết quả nào như thế”, ông Khang cho biết.

9h25: Tòa chuyển sang phần tranh luận

VKS kết luận: đã có kết luận và tranh luận. Tuy nhiên sau khi nghị án, quay lại xét hỏi.

Qua phần xét hỏi lại, VKS có ý kiến: Các phần xét hỏi của HĐXX hầu hết tập trung vào những vấn đề luật sư xuất trình tài liệu mới cho rằng còn nhiều mâu thuẫn. HĐXX cũng tiếp nhận kết quả tương trợ tư pháp. Rất nhiều vấn đề hỏi đi hỏi lại để làm rõ thêm.

VKS đánh giá những vấn đề mới so với những vấn đề đã từng đánh giá.

Trên cơ sở chứng cứ vụ án và kết quả xét hỏi tại tòa, VKS có ý kiến như sau: Đối với những vấn đề luật sư Triển trình - vé máy bay của ông Dũng bay vào TP.HCM và hợp đồng lao động của anh lái xe Quỳnh để chứng minh việc bị cáo Sơn khai hẹn gặp ông Dũng ở khách sạn tại TP.HCM có nhiều mâu thuẫn.

Về thời gian Sơn đưa tiền cho Dũng, Sơn khai khoảng 18 giờ đưa tiền. Có thể là hơn hoặc kém. Dũng bay HN- TP.HCM lúc 15 giờ. Như vậy từ khoảng 15 giờ bay vào TP.HCM rồi đến khách sạn Victory khoảng 18 giờ là hợp lý.

Sơn khai điện thoại cho Dũng lúc Dũng trên máy bay. Sơn khai trước đó có liên lạc bằng điện thoại, không có thời gian cụ thể để nói rằng bị cáo Sơn liên lạc khi ông Dũng trên máy bay là vô lý.

Luật sư xuất trình hợp đồng lao động của anh Quỳnh, thời hạn thử việc một tháng. Ngắn như vậy có nhiều hợp đồng như thế. Hợp đồng của luật sư chỉ là bản photo, không phải căn cứ bác bỏ việc Quỳnh không lái xe cho Sơn như lời khai của Sơn.

Luật sư đưa ra văn bản của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải về việc đồng ý áp dụng thầu và chỉ thầu đối với nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam là đúng quy định. Văn bản này luật sư xuát trình tại tòa sơ thẩm không có bản chính, không có công chứng, chưa được coi là chứng cứ. Nhưng cứ cho nó là có thật. Văn bản ghi 1/10/2008, thời điểm này Vinalines đã mua ụ nổi về xong xuôi hết rồi. Bị cáo Dũng cũng công nhận sai phạm trong việc mua ụ nổi.

Luật sư xuất trình văn bản 1995 của ngân hàng Hàng hải trả lời bà Ngô Thị Vân về chế độ chính sách, thời hạn lưu trữ dữ liệu ngân hàng. Vận dụng thông tư này để trả lời là không chính xác.

Việc trả lời có hay không có việc trả lời, ngân hàng chỉ trả lời chung chung, không cụ thể, CQĐT đã tiến hành xác minh, làm việc với ngân hàng Hàng hải. Ngân hàng xác định, phần mềm của ngân hàng Hàng hải không tra soát được nên không thể cung cấp.

Tòa đã triệu tập đại diện Ngân hàng Hàng hải, họ cũng cho biết đã tra soát cả đêm qua những chưa thấy thông tin. 

Về thư chào giá với ông Bùi Văn Chung, khi đó ông Chung đang làm trưởng ban đối ngoại, ông Chung có chỉ đạo các phòng nghiệp vụ tiếp nhận và chuyển các phòng chức năng. Ông Chung cho biết không liên quan đến việc mua ụ nổi.

Đối với bản tuyên thệ của ông Goh: VKS không nhắc lại nội dung này nữa.

Ngoài ra, phần xét hỏi lại, trong đó trích đọc các lời khai của bị cáo, đã rõ vai trò chỉ đạo của Dũng và Phúc trong việc chỉ đạo mua ụ nổi như thế nào.

Việc HĐXX nhận được kết quả tương trợ tư pháp, luật sư Hưng cho rằng quá trình tự tương trợ tư pháp đã đúng trình tự.

VKS đã đưa ra 6 nguồn chứng cứ để kết luận các bị cáo đã tham ô 1,666 triệu USD, không nhất thiết cần có tương trợ tư pháp. Và với những công bố về tài liệu tương trợ tư pháp thấy là không có kết quả này cũng không làm thay đổi nội dung vụ án. VKS giữ nguyên quan điểm của VKS như đã từng đưa ra ý kiến. 

Truy vấn triệu đô lại quả vụ Dương Chí Dũng Sáng 28/4, trong phần thẩm vấn tại tòa, Dương Chí Dũng cho biết, nếu có động cơ, sẽ giao dịch riêng với ông Goh để nhận tiền lại quả.

9h40: Bị cáo Mai Văn Phúc xin được tranh luận với VKS:

Đề nghị xem lại cáo trạng của bị cáo Sơn ở trang 22.

Bị cáo Phúc phân tích việc chuyển đi chuyển lại số tiền 28 tỷ mà Sơn khai đưa cho các bị cáo khác.

Theo bị cáo Phúc, sau những lần chuyển tiền đi chuyển tiền lại giữa anh em ông Sơn, cuối cùng ông Sơn không thể có đủ 6 tỷ đồng nữa để đưa cho bị cáo, trong khi Sơn khai nhiều lần không vay mượn ai tiền.

Mai Văn Phúc cũng cho rằng, nhà ông ta ở quê không có ngăn phòng nhưng ông Sơn lại khai, sau khi bị cáo Phúc nhận tiền đã cầm đi vào buồng là vô lý.

Về hành vi cố ý làm trái, bị cáo Phúc cho rằng, lời khai của các bị cáo đều cho rằng chỉ nhận chỉ đạo từ bị cáo Sơn.

“Sơn đã thỏa thuận với phía Nga và Cty AP, việc sử dụng cty AP là ng bán ụ cho Vinalines, rồi chuyện ăn chia với Cty AP. Bị cáo hoàn toàn không có chỉ đạo gì việc phải mua ụ nổi qua Cty AP. Ngay cả giá chào 5 triệu USD đưa ra, bị cáo Chiều không hề có báo cáo”, bị cáo Phúc trình bày. 

9h50: Bị cáo Chiều tranh luận

Có rất nhiều ý kiến trong phiên tòa. Bị cáo chỉ nêu ra những vấn đề được tiếp cận để nêu ra.

Cty AP 2 lần nhận tiền của bên bán, có hồ sơ chứng từ két luận trong bản án sơ thẩm đã thể hiện Cty Phú Hà đã 2 lần nhận tiền 1,666 triệu USD. Theo bị cáo đọc hồ sơ là có 2 lần nhận.

Đề nghị HĐXX xem xét thêm. Trang 44 của bản án sơ thẩm ghi 18/6/2008, sau 5 ngày thanh toán xong tiền vụ nổi cty AP và cty Phú Hà có dùng hóa đơn XNK 1,666 triệu USD.

Cái này trong qúa trình điều tra, bị cáo đề nghị xem xét, ai là người đề nghị Cty AP tách làm 3 hóa đơn để chuyển 1,666 triệu USD về Cty Phú Hà.

Cty Phú Hà hạch toán thuế như thế nào? Việc chuyển tiền giữa các bên đã thành ma trận.

Cuối trang 46, đầu trang 46, theo lời khai của ông Sơn, anh Sơn đã lập hợp đồng khống, cty AP nộp 1,66 triệu USD, nhưng anh Sơn đã khai là hợp đồng khống không có việc chuyển tiền thì chỉ cần ký việc chấm dứt hợp đồng.

Nên xém xét phần 4,3 triệu USĐ đã bị chia thành hai luồng.

Trách nhiệm dân sự đề nghị xem xét, ngoài 28 tỷ đồng tham ô, cần trừ đi tiền sửa chữa mà anh Sơn đã tham ô. Xem xét 4,3 triệu USD có được giảm trừ cho phần thiệt hại không?

Trang 10 kết luận điều tra căn cứ một số văn bản khẳng định quy phạm ụ là tàu biển, nhưng tại tòa đã làm rõ ụ nổi không phải là tàu. Vậy trước đó cơ quan chức năng lại phát biểu ụ nổi là tàu để làm nhiều người oan sai.

10h: Bị cáo Khang tranh luận:

VKS không đưa ra bằng chứng cụ thể bị cáo phạm tội cố ý làm trái, trong khi bị cáo có nhiều bằng chứng cho thấy bị cáo không có hành vi cố ý làm trái. 

10h05: Luật sư Thủy:

Điều băn khoăn ở phần xét hỏi bổ sung chỉ có một vị đại diện VKS, không biết kết luận của VKS hôm nay có hợp pháp hay không, bởi vì hai người cùng giữ quyền công tố. Một người vắng mặt, không có lý do, vậy căn cứ ở đâu để nói rằng lời của vị đại diện VKS có mặt ở đây còn đại diện cho cả vị đại diện VKS vắng mặt.

Việc anh Quỳnh lái xe cho bị cáo Sơn, người chứng kiến sự kiện Sơn đưa tiền cho Dũng. Cần xem xét lại hợp đồng lao động của anh Quỳnh. Chưa làm sáng tỏ lại làm căn cứ kết tội của hai người từng bị tuyên án tử là không hợp lý.

Việc rút tiền, đưa tiền ở ngân hàng chưa làm rõ. Ngân hàng Hảng hải nói họ cần thêm thời gian để tra cứu. Như vậy mạng sống con người không thể bỏ qua khi còn những vấn đề cần làm sáng tỏ.

Cái gọi là tài liệu mới cũng chỉ đặt ra vấn đề một phần. Việc ủy thác tư pháp với nội dung này là nghèo, chưa thỏa đáng, phục vụ tích cực việc điều tra. Nếu điều tra bổ sung, các văn bản sẽ không bó hẹp như vậy.

Cần điều tra bổ sung liên quan việc buộc tội tham ô cho các bị cáo. Cần làm rõ ai chỉ đạo việc lại quả 1,666 triệu USD.

Lời khai của bị cáo Sơn tại tòa lúc thì không rõ, lúc không nhớ, lúc nhớ không chính xác. Vậy mà dùng lời khai như vậy để kết tội chết cho các bị cáo là cần suy nghĩ!

Giữ quan điểm đề nghị trả hồ sơ, điều tra bổ sung. 

Không đủ cơ sở quy buộc ông Phúc nhận 10 tỷ đồng tham ô. Đề nghị tuyên bị cáo không phạm tội.

10h15: Luật sư Triển:

Có thể VKS đọc hồ sơ không đầy đủ. 15h là giờ ông Dũng lên máy bay. Giờ máy bay cất cánh là 15h30.

VKS cũng không căn cứ vào lời khai của anh Quỳnh. Tháng 7 anh Quỳnh làm ở đâu mà anh Quỳnh khẳng định, có một lần đến đón anh Sơn và đưa đi uống rượu. Chứng cứ này không thể dùng để buộc tội được.

Liên quan đến văn bản của Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải: VKS cho rằng chưa được phê chuẩn dự án. Vậy sao lại cho đấu thầu, phải liên kết với văn bản trước đó?

Bản tuyên thệ của ông Goh và tài liệu tương trợ tư pháp rất có lợi cho thân chủ tôi. Tài liệu chứng minh ông Dũng và ông Phúc không liên quan đến việc thỏa thuận mua ụ nổi.

Thân chủ của chúng tôi không nhận số tiền đó, mà Sơn đã nhận toàn bộ số tiền 1,666 triệu USD.

10h30: Luật sư Thiệp:

Tại sao có rất nhiều tài liệu có từ 2013, đầu năm 2014, mà cho đến giờ, mới đưa tài liệu này cho HĐXX? Có tài liệu nhưng để làm gì trong khi trách nhiệm chứng minh thuộc về cơ quan tố tụng.

Thư của phía Nga trả lời trước mắt chuyển một số tài liệu, thời gian tới sẽ chuyển tiếp. Vậy làm sao đánh giá được nội dung điều tra đã được đầy đủ, đúng đắn? Đây thực sự là sự hợp thức hóa.

Tài liệu mới chỉ có 2 tờ là liên quan đến những vấn đề chúng ta cần xem xét. Đó là lời khai của đại GS. Hai trang lời khai là có liên quan và có giá trị để đọc, nhưng hai trang- nội dung cần hỏi đưa ra - hình thức giá trị pháp lý và người dịch.

Người dịch mà khái niệm tên của cơ quan phổ thông, VKS viết là Viện kiểm soát, thì các từ chuyên môn của người dịch có đúng không? Điều chúng ta cần mong làm sáng tỏ là căn cứ kết tội chết cho hai người là không có.

Tài liệu mới không thỏa mãn những câu hỏi chúng ta quan tâm.

Ở đây đại diện của GS, tất cả các văn bản thủ tục là theo yêu cầu của lãnh đạo GS, vậy ai là ng thỏa thuận để yêu cầu ông đại diện GS ký các giấy tờ. Ông đại diện GS không có quyền quyết định.

Diễn biến phiên tòa cho thấy rất rõ, ụ 220 đắm, AP chào giá ụ 83M. Các công việc thỏa thuận, hoàn thiện các thủ tục thanh toán... đều là Sơn. Vậy ai là người cần tập trung chứng minh vai trò của họ?

Trong khi có tất cả mâu thuẫn đã chứng minh. Tờ trình chào giá 9 triệu USD là Sơn tiếp nhận. Anh Phúc biết khi 'gạo đã nấu thành cơm'. Phúc đã bị 'gắp lửa bỏ tay người'.

Lời khai của em gái, em rể Sơn, cần xem xét mức độ khách quan của những nhân chứng này.

Những thông tin về việc chuẩn bị lại xuất phát từ Sơn. Bên cạnh đó, các chi tiết phát sinh- nhà Phúc ở quê chỉ 3 gian thông thống, không kê bàn nước gian giữa, vậy thì làm gì có việc ngồi gian giữa, không buồng thì làm gì có việc nhận tiền, đưa vào trong cất.

Sơn khẳng định 2,5 tỷ Huyền đút vào túi rồi đưa Sơn nhét vào cặp đựng máy tính mang đi. Thì ở đây có thực hiện được không? Cần phải làm thực nghiệm để đánh giá lời khai của Sơn.

Về số liệu, trong khi Hà các định chuyển cho Huyền 7,1 tỷ nhưng Huyền đã chuyển ngược lại 3 tỷ, vậy còn có 4,1 tỷ, trong khi đó tâp hợp hết các căn cứ Huyền đã chuyển 10 tỷ 500 triệu đồng.

Vậy Sơn lấy đâu ra tiền đưa cho Dũng và Phúc? Về số liệu là phải làm lại. 

10h40: Luật sư Lê Minh Công:

Bị cáo Khang chỉ là ký nháy vào văn bản. Thủ trưởng, người ký dưới cùng mới là người chịu trách nhiệm về văn bản.

Trong những cái cấu thành tội phạm, bịc áo Khang không cấu thành. Về khách thể, Khang chỉ ký nháy. Đề nghị làm rõ bị cáo Khang làm trái với văn bản nào của Nhà nước trong phạm vi quản lý toàn quốc để gây hậu quả.

Về chủ quan, bị cáo Khang không có động cơ, mục đích. Đề nghị VKS nói rõ, Khang vi phạm văn bản nào theo quy định của Nhà nước.

10h46: Luật sư Nguyễn Đình Hưng:

Kết quả tái thẩm vấn rất có ý nghĩa, làm sáng tỏ các bị cáo không có cấu kết chặt chẽ để hình thành tội tham ô.

Phải đánh giá chứng cứ trên nền vụ án hình sự, quyền và trách nhiệm thu thập, chứng minh là của cơ quan tố tụng. Luật sư xuất trình tài liệu, cơ quan tố tụng phải xét xem tài liệu đó hợp pháp hay không?

Việc đưa tài liệu mới không hợp lệ! Tháng 7, CQĐT kết luận chưa có tài liệu này, VKS hoàn tất cáo trạng chưa có tài liệu này, tòa sơ thẩm kết luận chưa có tài liệu này.

Giữ nguyên quan điểm, không đồng ý với VKS là thiệt hại tính bổ đầu cho các bị cáo. 

10h55: Luật sư Triển xuất trình tài liệu mới là bảng lương của Cty Sơn. Bảng lương này cho thấy, lương của lái xe Quỳnh chỉ xuất hiện từ tháng 9/2008.

10h56: Luật sư Phúc:

Cần thu thập các tài liệu giải thích công ước HS. Việc dịch tài liệu mới, còn cần phải xem lại.

Đối với lời khai của các bị cáo trong ngành hải quan, đề nghị không chấp nhận vì lời khai này đang mâu thuẫn với kết quả thẩm vấn tại tòa. 

11h: Bị cáo Dương Chí Dũng có ý kiến:

Anh Quỳnh là người làm chứng cho anh Sơn, bây giờ có anh Việt là người làm chứng cho bị cáo về việc đưa đón bị cáo.

Nhà bị cáo ở Hà Nội sao anh Sơn không đưa tiền ở Hà Nội mà lại đưa tiền ở Sài Gòn? Một đống tiền đưa ra HN kiểu gì?

11h5 - Luật sư Nguyễn Chiến:

Cần bổ sung ý kiến của giám định. Có đủ căn cứ khẳng định các bị cáo cán bộ hải quan không phạm tội cố ý.

Tuy nhiên, để cẩn trọng hơn thì trả hồ sơ điều tra bổ sung trưng cầu giám định.

11h12 - Ý kiến VKS:

VKS đưa ra các quan điểm để HĐXX xem xét, chúng ta không nên có nhận định mang tính chủ quan.

Tại phiên tòa, luật sư có những nhận định: VKS cố tình bỏ ngoài hồ sơ, VKS không khách quan… Thủ tục tố tụng qua rất nhiều trình tự, đôi khi các quan điểm đưa ra trái ngược nhau, có thể cấp phúc thẩm hủy án sơ thẩm… đó là việc diễn ra không phải ít.

Khi đưa ra quan điểm, VKS cũng chỉ nói đó là nhận định của VKS, đề nghị các luật sư không có những nhận định chủ quan như vậy!

11h15: LS Công đề nghị VKS tranh luận bị cáo Khang vi phạm tiết nào, điểm nào? Đã thẩm vấn bị cáo Khang rất nhiều và bị cáo đã thừa nhận trách nhiệm. Ở đây quy kết bị cáo đồng phạm, không nhất định bị cáo phải vi phạm quy định nào của nhà nước, mà chỉ cần xác định bịc áo giúp sức người khác.

Các vấn đề luật sư đưa ra rất đủ để HĐXX đưa ra bản án khách quan. 

SAU PHẦN XÉT HỎI, CÁC BỊ CÁO ĐƯỢC PHÁT BIỂU Ý KIẾN:

Bị cáo Dương Chí Dũng: Kính thưa HĐXX! Bị cáo gây dư luận xấu, nhận thấy hành vi của bị cáo, không chối cãi. Bị cáo trông chờ vào đức độ của HĐXX, không để xảy ra chuyện 'quýt làm cam chịu'.

Bị cáo xin được sống, như món quà của nhân dân, pháp luật với gia đình bị cáo. Nếu bị cáo có tội thì chết cũng đáng, nhưng bị cáo oan.

Bị cáo Mai Văn Phúc: Bản cáo trạng là sai sự thật, không có căn cứ. HĐXX chỉ căn cứ vào lời khai của bị cáo Sơn để kết tội bị cáo. Trướcc hết bị cáo xin cam đoan toàn bộ các nội dung trong các đơn của bị cáo gửi HĐXX và tòa phúc thẩm cũng như toàn bộ nội dung bị cáo khai tại tòa là hoàn toàn đúng, nếu sai bị cáo chịu trách nhiệm.

Bị cáo về nhận chức chỉ có một động cơ duy nhất là phát triển và củng cố Tổng cty, tuy nhiên sự việc đáng tiếc vẫn xảy ra.

Bị cáo thấy rằng, họ đã sắp đặt sẵn khi bị cáo về nhận chức. Bị cáo vẫn nhận phần trách nhiệm về mình. Những gì gia đình bị cáo khắc phục, bị cáo xin tiếp tục khắc phục. 

- Bị cáo Trần Hải Sơn: quá trình điều tra và xét xử bị cáo đã nhận thức được sai phạm của mình. Bị cáo mong muốn trong thời gian tới gia đình bị cáo sẽ giúp bị cáo khắc phục hậu quả, mong HĐXX, lượng hình xét xử cho bị cáo đúng người đúng tội.

- Bị cáo Chiều: Bị cáo mong xem xét giảm nhẹ tội cố ý làm trái. Về tội tham ô, đề nghị xem xét miễn truy cứu TNHS vì nhận thấy bị cáo oan ức. mục đích vay tiền anh Sơn là bị cáo có mục đích, vay của nhiều người khác nữa.

Đề nghị xem xét tình tiết tăng nặng với bị cáo. Trách nhiệm dân sự, bị cáo đề nghị xác định rõ ụ không phải là tàu thì xin miễn trách nhiệm cho các bị cáo là cán bộ hải quan.

Bản thân bị cáo có rất nhiều bệnh, đề nghị xem xét giảm nhẹ. Bố mẹ bị cáo có thành tích trong kháng chiến, việc giảm nhẹ hình phạt của bị cáo và nhiễm trách nhiệm tội tham ô là động viên lớn cho gia đình.

Bị cáo đã quá tuổi lao động, môi trường cải tạo khắc nghiệt, không biết bị cáo còn được đoàn tụ gia đình bằng đường dương không!

Bị cáo đề nghị khoản tiền đi những đâu, có quay về VN hay không. 

- Bị cáo Khang: Bị cáo ngoài tham gia khảo sát, không tham gia việc sai phạm nào khác, bản thân bị cáo không cố ý làm trái, nếu có là vô tình trong lúc làm công việc bị cáo phạm phải.

Bị cáo xin minh oan, nếu không được bị cáo kính đề nghị xem xét tội danh của bị cáo hoặc giảm cho bị cáo mức án thấp nhất. Bản thân bị cáo đã nhiều tuổi, 2 vợ chồng đều là đảng viên, con nhỏ, bố mẹ có công với cách mạng, xin được xem xét, nếu phải chịu trách nhiệm bồi thường sẽ đề nghị gia đình bồi thường.

- BC Dương: Bị cáo đã xác định được tội của mình, bị cáo ăn năn hối cải, thành khẩn khai báo, không có mục đích khi làm sai, mong được hưởng khoan hồng.

- Bị cáo Đức: Ụ nổi có phải là tàu biển hay không chưa được rõ ràng, yêu cầu xem xét lại tội danh. Nếu xác định ụ nổi không phải là tàu biển xin miễn tội cho bị cáo. Nếu xác định bị cáo có tội thì xin giảm nhẹ tội cho bị cáo. Cho bị cáo được miễn chấp hành phần bồi thường dân sự.

- Bị cáo Triện: Vẫn còn những xung đột giữa luật VN và luật quốc tế, mong tòa xem xét. HĐXX thấy đủ chứng cứ kết tội bị cáo, mong xem xét cho bị cáo được hưởng mức hình phạt nhẹ nhất.

Phần bồi thường, bị cáo xin không phải chịu trách nhiệm.

- Bị cáo Lừng: Mọi vấn đề tranh tụng trước tòa, văn bản chưa cụ thể hóa vấn đề, chuyện xảy ra, mong HĐXX xem xét để bị cáo được ân xá, đúng người đúng tội. Bố mẹ bị cáo già, con nhỏ, từng bảo vệ trường sa 10 năm, mong được sớm trở về chăm sóc cha mẹ già, con nhỏ. 

11h30: HĐXX cho biết sẽ nghị án và tuyên án vào 14h chiều 7/5.