Chuyện ít biết về đạn pháo bắn mừng Quốc khánh

21 loạt đạn pháo bắn mừng Quốc khánh 2/9 năm nay do nhà máy Z113 sản xuất gồm nhiều cải tiến mới tăng độ an toàn, tiết kiệm.

Đại tá Hồ Xuân Minh.

Nơi Bộ Quốc phòng “chọn mặt gửi vàng”

Ít ai biết được phía sau những cải tiến đó, có rất nhiều công sức của những người lính thợ Z113 đã nỗ lực ngày đêm để hoàn thành nhiệm vụ sản xuất đạn pháo lễ phục vụ bắn pháo ngày Quốc Khánh 2/9.

Từ nhiều năm nay, bên cạnh nhiệm vụ sản xuất quốc phòng và sản xuất kinh tế, Nhà máy Z113 luôn được Bộ Quốc phòng giao nhiệm vụ nghiên cứu, chế tạo đạn pháo lễ, phục vụ các ngày lễ lớn của đất nước như: Quốc khánh năm 2005, Đại lễ 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội năm 2010.

Đại tá Hồ Xuân Minh nhớ lại: Năm 2012, Bộ Quốc phòng chỉ thị nhà máy sản xuất những quả đạn pháo lễ loại 105mm giúp nước bạn Cam-pu-chia, để phục vụ lễ tang của cựu Quốc vương Norodom Sihanouk.

Đây là lần đầu tiên nhà máy sản xuất cỡ đạn pháo này. Thời gian gấp rút cùng những quy định khắt khe nhằm bảo đảm hiệu quả, an toàn ở mức cao nhất khiến đơn vị phải khẩn trương nghiên cứu, chế thử tìm ra phương án sản xuất tối ưu nhất. Cuối cùng, bài toán cũng được giải quyết.

Thành công này vừa đảm bảo vị thế của Quân đội nhân dân Việt Nam trước nhân dân Cam-pu-chia, vừa giúp chúng tôi cùng Viện Vũ khí nghiên cứu, chuyển đổi hình thức thiết kế, khắc phục nhược điểm của đạn pháo lễ trước đây.

"Đạn pháo lễ trước đây là loại đạn 122-M30, bán kính an toàn xa (hơn 50m), rất khói, thuốc phóng không cháy hết, sau khi bắn xong dọn vệ sinh rất vất vả. Đạn pháo lễ phục vụ Lễ kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 năm nay có nhiều cải tiến, đó là độ an toàn cao, giảm khói, thao tác thuận lợi và tiếng nổ đanh giòn"- Đại tá Hồ Xuân Minh cho biết.

Giải bài toán khó

Chia sẻ về “bài toán” khó khi sản xuất đạn pháo phục vụ 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 tới đây, Đại tá Hồ Xuân Minh cho biết: Yêu cầu lần này đặt ra là phải cải tiến vỏ đạn; cụm liều mồi để phát hỏa phải chuyển từ chế độ lắp trơn sang chế độ lắp ren và dùng vỏ đồng. Trên cơ sở đạn pháo lễ 105mm đã sản xuất, đội ngũ cán bộ, công nhân viên nhà máy phải gấp rút chế tạo trang bị, dụng cụ bổ sung, xây dựng tài liệu thiết kế những chi tiết mới, chủ động phân tích, tìm ra phương án sản xuất tối ưu nhất. Dù gặp phải không ít khó khăn do kế hoạch sản xuất có sự bổ sung và thay đổi, thời gian triển khai thực hiện gấp, một số loại vật tư bán thành phẩm phải mua ở thị trường bên ngoài và vận chuyển cách xa đơn vị hàng trăm cây số, song, với tất cả tinh thần hướng về ngày Tết Độc lập, những người lính thợ Z113 đã phát huy trí tuệ tập thể, đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Lắp đạn pháo lễ 105mm cho nước bạn Cam-pu-chia dưới sự kiểm tra, giám sát của đoàn lãnh đạo cấp trên.

Sản phẩm đạn pháo lễ 105mm của Nhà máy Z113 ra đời lần này có vỏ liều bằng đồng, ứng dụng công nghệ gia công ren lần đầu tiên đã chứng minh những ưu điểm vượt trội như: Có thể thay thế được cụm liều mồi và tận dụng vỏ liều sử dụng lại nhiều lần, giúp tiết kiệm chi phí tối đa trong quá trình huấn luyện.

Ngoài ra, nút chặt đầu đạn được làm bằng giấy các-tông (thay thế cho nút gỗ), giúp tăng độ an toàn khi bắn. Thuốc phóng nguyên bản được thay bằng thuốc phóng cầu, có tốc độ cháy nhanh, cháy sạch trong điều kiện áp suất thấp. Khi bắn pháo lễ âm lượng đều đạt xấp xỉ 140 +(-) 5 đề-xi-ben ở khoảng cách 100m và chỉ còn ít khói trắng, không còn khói đen...

Nếu quá trình nghiên cứu, chuyển hướng đòi hỏi sự sáng tạo, cẩn trọng, tỉ mỉ, ý thức trách nhiệm cao độ bao nhiêu thì quá trình tổng lắp cũng là sự đòi không kém. Bên cạnh đội ngũ phục vụ, 35 cán bộ công nhân kỹ thuật tham gia tổng lắp được lựa chọn đều là những cán bộ có ý thức trách nhiệm cao, đảm bảo tư tưởng chính trị tốt, tay nghề vững vàng…

Quy trình tổng lắp diễn ra hết sức nghiêm ngặt, đòi hỏi độ chính xác và an toàn tuyệt đối cao; công tác an ninh cũng được nâng lên mức cao nhất, với nhiều khu vực sản xuất được đặt trong tình trạng “nội bất xuất, ngoại bất nhập” và luôn đặt trong sự “quan tâm” bởi một ban giám sát.

Với thái độ làm việc khẩn trương, nghiêm túc, sau 12 ngày quá trình tổng lắp đã hoàn tất (sớm 3 ngày so với kế hoạch).

Sau hơn 2 tháng triển khai thực hiện nhiệm vụ, quá trình sản xuất đã đảm bảo thời gian, chất lượng và an toàn tuyệt đối. Tất cả sản phẩm đều được bắn thử và nghiệm thu thành công với kết quả xuất sắc, sẵn sàng cho sự kiện bắn pháo ngày Quốc Khánh 2/9

Đến nay, Nhà máy Z113 đã hoàn thành nhiệm vụ sản xuất đạn pháo cho sự kiện bắn pháo ngày Quốc Khánh 2/9. Toàn bộ lô hàng đạt chất lượng tốt và bảo đảm tuyệt đối an toàn, được lãnh đạo các cấp nghiệm thu và bàn giao cho đơn vị bắn - Lữ đoàn Pháo binh Tất Thắng (Binh chủng Pháo binh).

Thượng tá Nguyễn Tuấn Khương, Chính ủy Nhà máy Z113 chia sẻ: “Kỷ niệm 70 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, âm vang của những tiếng pháo lễ không chỉ góp phần đón mừng Tết Độc lập của dân tộc mà đó còn là những âm vang “thương hiệu” đối với cán bộ, công nhân nhà máy Z113”.

(Theo Quân đội Nhân dân)