- Sau khi Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo cần xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo Đoàn Văn Vươn, nhiều luật sư đã đóng góp ý kiến riêng của mình.

VietNamNet xin đăng tải ý kiến của một số  của luật sư để các cơ quan tố tụng có một cái nhìn đa chiều về hành vi phạm tội của Đoàn Văn Vươn.

Theo luật sư Trần Đình Triển – Trưởng văn phòng luật sư Vì dân, việc thu hồi, cưỡng chế, phá hủy tài sản gia đình ông Vươn là việc làm trái pháp luật của chính quyền và một số cá nhân UBND huyện Tiên lãng.

Vấn đề này đã được Thủ tướng chính phủ khẳng định trong buổi làm việc ngày 10/2.

Bị can Đoàn Văn Vươn sẽ chịu mức án thế nào?

Chính vì thế, việc chống đối của các cá nhân gia đình ông Vươn là nhằm bảo vệ lợi ích của Nhà nước (pháp chế XHCN), lợi ích của tập thể (những hộ nuôi trồng thủy sản tại đây) và bảo vệ lợi ích chính đáng của mình.

Hành vi chống đối của  ông Vươn không tương xứng với hành vi xâm hại của nạn nhân tức là quá mức cần thiết.

Sử dụng phương tiện và phương pháp để chống trả có thể gây chết nhiều người (tội phạm đã hoàn thành, nhưng chưa đạt). Hành vi đó cũng gây nguy hiểm cho xã hội, đáng xử lý bằng hình sự.

Tuy nhiên, cần xem xét nguyên nhân phạm tội, có thể áp vào điều 96 BLHS “Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”.

Căn cứ tính chất của hành vi thì cá nhân ông Vươn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 2 điều 96 BLHS: “Giết nhiều người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”.

Hành vi này bị phạt tù từ 2-5 năm; nếu có nhiều tình tiết giảm nhẹ thì áp dụng theo điều 46 và điều 60 BLHS: xử phạt họ từ 2 đến 3 năm tù, nhưng cho hưởng án treo. Trong vụ việc này, ông Vươn có rất nhiều tình tiết giảm nhẹ: hành động trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, thành khẩn khai báo, phạm tội lần đầu, chưa có tiền án, tiền sự...

"Theo tôi, nếu xử lý như vậy vừa thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật, vừa thể hiện tính chất nhân đạo của Đảng và Nhà nước trong vụ việc này" - LS Triển nói.

Về việc cơ quan điều tra khởi tố một số cá nhân về tội “chống người thi hành công vụ”, theo luật sư Triển là không đúng. Luật sư này phân tích: khi nói đến người thi hành công vụ phải hội đủ cả 3 điều kiện: Thứ nhất, người đó thực thi đúng nhiệm vụ, được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phân công, phân nhiệm; thứ 2, đang thực thi (hành vi đang diễn ra thi hành công vụ); thứ 3 là nhiệm vụ phân công, thực hiện phải đúng pháp luật.

Như vậy việc cưỡng chế, lệnh cưỡng chế , phá hủy tài sản … đối với gia đình ông Vươn là trái pháp luật (kết luận của Thủ tướng) thì không thể truy cứu trách nhiệm các cá nhân của gia đình ông Vươn về tội danh này.

Mặt khác, mối quan hệ biện chứng của tính chất hành vi giữa tội “chống người thi hành công vụ” đã được định khung trong điều 93 và không phải là công vụ trong điều 96. Vì vậy, đủ căn cứ để đình chỉ vụ án về tội danh này.

Về hành vi của một số cá nhân tại UBND huyện Tiên Lãng, theo luật sư Triển phân tích thì đã cấu thành 2 tội: “Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” và “Tội vi phạm các qui định về quản lý đất đai”.

Trong khi đó, Luật sư Vi Văn Diện, Đoàn luật sư Hà Nội khẳng định: việc bản thân bị can Đoàn Văn Vươn và một số người khác phạm tội "giết người" và "chống người thi hành công vụ" là do xuất phát từ những sai phạm của chính quyền địa phương ngay từ quyết định thu hồi đất và cưỡng chế.

Những sai phạm của lãnh đạo huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang đã đẩy gia đình ông Vươn vào bước đường cùng để xảy ra hậu quả đáng tiếc.
 
Cùng quan điểm với LS Triển, LS Diện cho rằng, cần áp dụng tình tiết giảm nhẹ: “Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh” cho ông Vươn theo Điều 95 BLHS vì những sai phạm kéo dài của UBND huyện Tiên Lãng đã khiến tinh thần của bị can liên tục trong tình trạng ức chế dẫn đến… bị kích động khi chống đối lực lượng làm nhiệm vụ.
 
Vị luật sư này phân tích thêm, bản chất của Pháp luật Việt Nam là tính khoan hồng và nhân đạo để người vi phạm pháp luật có cơ hội sửa chữa lỗi lầm, phấn đấu trở thành công dân có ích cho xã hội.

Còn Luật sư Nguyễn Việt Hùng - Trưởng văn phòng Luật sư Kinh Đô – bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho Đoàn Văn Vươn cho hay, đến thời điểm hiện tại chưa thể đưa ra nhận định về hành vi và tội trạng dành cho ông Vươn.

Cần phải có sự cân nhắc, phân tích một cách kỹ lưỡng, căn cứ và đánh giá một cách khách quan, toàn diện tất cả các tình tiết, hành vi của các bị can và của cá nhân, tổ chức liên quan trong vụ án để định tội.
 
Cũng theo luật sư Hùng, hiện ông đang tiến hành kiến nghị với cơ quan CSĐT về một số vấn đề nên chưa thể trao đổ với báo chí, cũng chưa đưa ra nhận định gì.

Dự kiến, ngày mai (14/2), ông Hùng sẽ gặp gỡ Đoàn Văn Vươn để hoàn tất các thủ tục tố tụng cần thiết.

Hoàng Sang