Cả họ 'sống chết' với con chữ

- Rất tự hào, ông Hưng giới thiệu câu đối “Quang tiền dụ hậu” được khắc trong gian thờ của gia đình ông. Nó nhắc nhở trách nhiệm và định hướng của cả dòng họ: Phấn đấu học tập, làm rạng rỡ đời trước, nêu gương sáng cho đời sau.

Đối với gia đình ông Đinh Hữu Hưng (xã Thuần Hưng, huyện Khoái Châu, Hưng Yên), cuộc sống nghèo khổ đã thúc đẩy anh em cùng vượt lên. 

Người anh cả của ông Đinh Hữu Hưng là Đinh Hữu Hồng nổi tiếng với việc xây dựng quỹ khuyến học của dòng họ và nghị quyết “treo thưởng” một cây vàng cho con cháu đầu tiên trong họ đỗ ĐH nay đã tạ thế.

Nhưng trong ngoài làng, câu chuyện về ông chưa bao giờ mất đi. Người làng luôn trân trọng, yêu mến và biết ơn ông về nghĩa tình với dòng họ, quê hương, và còn kính trọng ông vì tinh thần hiếu học. 

Ông Đinh Hữu Hồng (phải) - người treo thưởng 1 cây vàng cho con cháu họ Đinh đầu tiên thi đỗ ĐH và em trai Đinh Hữu Hưng

Khi điều kiện kinh tế khá giả, ông không quên gốc gác, tổ tông mà luôn trăn trở với việc học hành của con cháu trong họ. Ông chủ động đóng góp hàng trăm triệu gây quỹ khuyến học, xây trường mẫu giáo ở quê mình. 

Những năm cuối đời, ông phần nào được mãn nguyện khi con cháu học hành tấn tới, “có cái chữ, cái nghĩa làm hành trang vào đời”.

Nối tiếp người anh, ông Đinh Hữu Hưng (năm nay đã 75 tuổi) vẫn bận rộn trăn trở với hoạt động khuyến học của dòng họ.

Không muốn nói nhiều về dòng họ mình, về những điều mà gia đình mình đạt được, nhưng ông Hưng vẫn mong muốn các con cháu nghe chuyện, hiểu được mình phải phấn đấu, cố gắng ra sao để không phụ lòng tiên tổ.

“Bản thân tôi trước đây bị liệt một tay, xin vào làm công nhân nhà máy suýt nữa thì bị từ chối. May mắn được nhận, tôi tự nhủ phải học tập, trau dồi kiến thức để người ta không coi thường mình, và tôi đã làm được điều đó” - ông Hưng chia sẻ.

Rất tự hào, ông Hưng giới thiệu câu đối “Quang tiền dụ hậu” được khắc trong gian thờ của gia đình ông. Nó nhắc nhở trách nhiệm và định hướng của cả dòng họ: Phấn đấu học tập, làm rạng rỡ đời trước, nêu gương sáng cho đời sau.

Cả nhà theo nghề giáo

Ở làng Sài Thị (xã Thuần Hưng), hầu như ai cũng biết đến gia đình ông giáo Đỗ Hữu Tài – “cả nhà làm nghề giáo”.

Vợ chồng ông Tài đều là giáo viên. Ông Tài làm hiệu trưởng 25 năm nay và mới nghỉ hưu. Họ có 8 người con dâu – trai – gái – rể thì có tới 5 người cùng theo nghề giáo, trong đó có hai con làm hiệu trưởng. 

Con cái thành đạt, gia đình hạnh phúc là niềm tự hào của ông, nhưng ông còn tự hào hơn khi nhớ đến quá khứ đầy gian nan mà vợ chồng ông đã kiên trì vượt qua để bám trụ lại với nghề.

Vợ chồng nhà giáo Nguyễn Hữu Tài bên cây sấu già kỷ niệm

Nhà có hai cây sấu, vườn hành, đây là “nguồn thu” đáng kể của gia đình ông. Cứ ngày nghỉ, thứ Bảy, Chủ nhật là hai vợ chồng ngụp lặn ngoài chợ.

Ngại ngùng với hàng xóm, nên hai người phải chọn những chợ xa, thậm chí sang hẳn huyện khác để bán.

“Thầy giáo đi bán sấu” đã trở thành câu trêu đùa của nhiều người ở những chợ quen mà hai vợ chồng hay lui tới.

Trầy trật, vất vả, thế rồi các con cũng được ông bà nuôi cho ăn học khôn lớn, đỗ đại học, nghề nghiệp ổn định cả, không ai phải đi làm ruộng. 

“Tôi luôn dạy các cháu phải biết tự học bằng thực lực. Tiền của tốn kém không là gì, hai vợ chồng tôi cố lo liệu cho các cháu học hành. Với chúng tôi, đầu tư cho giáo dục là cách đầu tư tốt nhất” - ông Tài khẳng định.

Giờ đây, con cháu đầy nhà, hạnh phúc yên ấm, hai ông bà càng thấy quyết định của mình chẳng sai lầm. Những cây sấu nay vẫn xanh tươi trong vườn, nhưng hai vợ chồng đã chẳng còn phải trẩy sấu đem bán nữa.

Nhưng chúng trở thành minh chứng xanh tươi cho lòng ham học, sự kiên trì, bền bỉ trong cuộc sống gia đình ông.

Quỳnh Anh