Sau cuộc gặp với đô đốc Mỹ, một quan chức quân sự hàng đầu của Trung Quốc cho rằng, thời điểm của các cuộc tập trận hải quân Mỹ ở Biển Đông lúc này là “không thích hợp”.

TIN LIÊN QUAN:

Tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc Trần Bỉnh Đức đã thúc giục Mỹ “khiêm tốn và thận trọng hơn trong lời nói và hành động” giữa lúc căng thẳng gia tăng xung quanh tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc về vùng biển chiến lược và giàu tài nguyên. Tướng Trung Quốc còn chỉ trích Washington về chi tiêu quân sự.

Ông Trần Bỉnh Đức: "Hai bên đã tìm thấy nhiều điểm chung nhưng vẫn còn những điểm khác biệt trong các vấn đề nhất định” Ảnh: THX

Trong tuyên bố mang tính khiêu khích khác thường trước một quan chức nước ngoài viếng thăm, ông Trần còn cáo buộc Mỹ “đặt quá nhiều áp lực lên vai người đóng thuế” trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế.

Nói với báo chí sau cuộc gặp với Đô đốc Mike Mullen – Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ - ở Bắc Kinh, ông Trần nói: "Trong nhiều dịp khác nhau, phía Mỹ đã thể hiện rằng họ không có ý định can thiệp vào tranh chấp ở Biển Đông, nhưng thực sự lại gửi tín hiệu ngược lại. Chúng tôi đang thấy các cuộc tập trận giữa Mỹ và những quốc gia khác. Chúng tôi thừa nhận, có những cuộc tập trận như thế ở đây trong quá khứ, tuy nhiên, tổ chức các cuộc tập trận quân sự tại thời điểm này là rất không thích hợp".

Philippines gần đây đã kết thúc các cuộc diễn tập hải quân kéo dài 11 ngày với Mỹ ở khu vực gần Biển Đông. Hai bên khẳng định sự kiện này được tổ chức hàng năm và nhằm tăng cường quan hệ quốc phòng.

Đô đốc Mullen là vị Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ đầu tiên thăm Trung Quốc kể từ năm 2007 và chuyến công du của ông diễn ra vào lúc quan hệ quân sự giữa hai cường quốc được “kiểm nghiệm” bởi thái độ ngày một quả quyết của Bắc Kinh ở Biển Đông.

Cáo buộc Mỹ phóng tay cho quân sự

Trong một cuộc họp báo chung, ông Trần cho hay, cả hai “đã tìm thấy nhiều điểm chung” nhưng vẫn còn “có những quan điểm khác biệt trong các vấn đề nhất định” và cáo buộc Mỹ chi tiêu quá nhiều vào quân sự. "Sẽ là tốt hơn nếu Mỹ không dành quá nhiều tiền vào quân sự, trong khi lại ít hơn ở những lĩnh vực khác nhằm đóng góp một vai trò xây dựng trong hòa bình và ổn định”, tướng Trung Quốc nói. "Tôi biết Mỹ đang phục hồi trong khủng hoảng tài chính, vẫn còn có những khó khăn trong kinh tế…và phải chăng họ đặt quá nhiều áp lực lên người đóng thuế?”.

Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Brunei và Malaysia có những tuyên bố chủ quyền chồng lấn ở Biển Đông – vùng biển được tin là giàu tài nguyên dầu khí với những tuyến vận chuyển sống còn với thương mại toàn cầu.

Vài tháng gần đây, căng thẳng ở Biển Đông đã leo thang. Việt Nam và Philippines đã cáo buộc Trung Quốc hành xử gây hấn ở những vùng biển thuộc chủ quyền của hai nước. Trong vòng hơn hai tuần từ cuối tháng 5, Trung Quốc đã hai lần cắt cáp tàu thăm dò dầu khí Việt Nam. Tổng thống Philippines Benigno Aquino thì cáo buộc Trung Quốc kích động trong ít nhất bảy sự cố gần đây, trong đó có cả vụ tàu Trung Quốc bắn vào ngư dân Philippines.

Về phần mình, Trung Quốc khẳng định muốn giải quyết tranh chấp một cách hòa bình những vẫn đưa ra tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông, kể cả những vùng thuộc phạm vi vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.

Phát biểu với báo chí sau khi tới Bắc Kinh hôm Chủ nhật, ông Mullen nói, Washington quan ngại về tình hình tự do hàng hải, nhưng cũng bày tỏ hy vọng rằng, các tranh chấp “sẽ được giải quyết hòa bình”. Ông nhấn mạnh, Mỹ không tìm kiếm việc kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc, nhưng khẳng định, Mỹ vẫn tích cực hiện diện tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong thời gian dài.

Khởi đầu chuyến công du tại Trung Quốc, ông Mullen tuyên bố: "Lo lắng của tôi, cùng với những quan ngại khác mà tôi có, là các sự cố liên tục xảy ra có thể dẫn tới hiểu lầm, và một sự bùng nổ mà không ai có thể lường trước được. Chúng tôi có sự hiện diện lâu dài ở đây và chúng tôi có một trách nhiệm lâu dài. Chúng tôi tìm kiếm sự ủng hộ mạnh mẽ giải pháp hòa bình cho những bất đồng”.

Trong khi nhấn mạnh mong muốn của Mỹ là thấy một giải pháp hòa bình cho những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông, thì ông đồng thời cũng khẳng định, Washington sẽ không rời khỏi khu vực. Ông nói: "Mỹ sẽ không rời xa. Sự hiện diện lâu dài của chúng tôi trong khu vực là điều quan trọng với các đồng minh của chúng tôi nhiều thập niên qua và sẽ tiếp tục như thế”.

Tìm kiếm lòng tin

Chiều qua (11/7), Đô đốc Mullen cũng hội kiến với phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Trong hôm nay, ông dự kiến sẽ tới thăm các căn cứ quân sự ở Sơn Đông và Giang Tô.

Trong cuộc gặp với ông Mullen, phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thúc giục hai bên mở rộng những điểm tương đồng và tăng cường tin cậy lẫn nhau nhằm thúc đẩy quan hệ quân sự.

"Tôi hy vọng quốc phòng và các lực lượng vũ trang hai nước sẽ tháo gỡ được các trở ngại và thúc đẩy quan hệ với sự tôn trọng lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi”, ông Tập nói.

Trong cuộc gặp này, ông Tập đã hoan nghênh quan hệ Trung – Mỹ, nói rằng đó là một trong những mối quan hệ song phương quan trọng nhất thế giới và rằng ảnh hưởng của mối quan hệ ấy đã vượt quá tầm song hương và mang tầm toàn cầu.

Ông nhắc lại chuyến công du của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào tới Mỹ đầu năm nay, thúc giục hai bên giải quyết phù hợp những bất đồng và các vấn đề nhạy cảm.

Đô đốc Mullen cho hay, phía Mỹ sẽ thúc đẩy quan hệ quân sự song phương trên cơ sở tôn trọng và tin cậy lẫn nhau. Ông cũng cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc hội đàm và trao đổi quân sự trong tương lai với Trung Quốc.

Ông Quách Bá Hùng, phó Chủ tịch Quân ủy Trung Quốc chiều qua cũng có cuộc gặp với Đô đốc Mỹ. Ông Mullen còn hội kiến với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt.

Thái An (Theo Reuters, Economic Times)