Giữa lúc căng thẳng khu vực leo thang do những tranh chấp tại Biển Đông và Hoa Đông, cả Philippines và Nhật hôm nay cùng nhấn mạnh rằng, cần “sử dụng quy định luật pháp” để giải quyết tranh chấp. 

Tuyên bố được đưa ra trong cuộc họp báo chung sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Philippines Benigno Aquino và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe nhân dịp ông Aquino đến thăm Tokyo.

Chuyến công du của lãnh đạo Philippines diễn ra giữa lúc các nước trong khu vực ngày càng lo ngại trước một TQ gây hấn và khiêu khích hơn khi tăng cường ảnh hưởng ra các vùng biển lân cận.

{keywords}
Tổng thống Philippines Benigno Aquino và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe. Ảnh: Getty Images

"Trong lúc tình hình khu vực trở nên nghiêm trọng, cả hai nước đang hợp tác chặt chẽ", Thủ tướng Nhật Shinzo Abe nói với báo giới sau cuộc gặp với ông Aquino.

"Hôm nay tôi đã khẳng định với Tổng thống Aquino về tầm quan trọng của quy định luật pháp”, ông Abe nhấn mạnh. Thủ tướng Nhật nhiều lần đã kêu gọi thượng tôn pháp luật trong khu vực khi căng thẳng leo thang do tranh chấp lãnh thổ liên quan tới TQ và một số nước Đông Nam Á (trong đó có Philippines) tại Biển Đông cũng như với Nhật tại Hoa Đông.

Về phần mình, Tổng thống Aquino nói rằng, chuyến thăm Nhật của ông tập trung vào “thách thức đảm bảo an ninh khu vực bằng cách thúc đẩy luật pháp để bảo vệ các lợi ích chung toàn cầu cũng như trong khu vực”. Ông cũng bày tỏ sự ủng hộ với nỗ lực của Thủ tướng Abe trong dỡ bỏ các hạn chế với quân đội Nhật. 

Tổng thống Philippines nói, ông tin việc ông Abe thúc đẩy mở rộng vai trò quân đội sẽ có lợi cho ổn định khu vực và tuyên bố làm sâu sắc thêm mối quan hệ đối tác chiến lược song phương trên cả mặt trận kinh tế và an ninh.

"Có một số tranh cãi về kế hoạch xem xét lại hiến pháp của chính phủ Nhật”, ông Aquino nói trong cuộc họp báo chung.  "Chúng tôi tin rằng, các quốc gia có thiện chí sẽ được hưởng lợi nếu chính phủ Nhật được trao quyền để trợ giúp nước khác, được cho phép hỗ trợ các quốc gia cần đến, nhất là trong lĩnh vực phòng thủ tập thể”.

Khi ông Abe thăm Manila tháng 7 trước, ông đã khẳng định Nhật sẽ giúp Philippines tăng cường các khả năng phòng thủ hàng hải. Một phần trong đó là cam kết chuyển giao 10 tàu tuần tra cho lực lượng phòng vệ bờ biển Philippines.

Philippines gần đây đã liên tục phản đối sự hiện diện về quân sự và cả dân sự của TQ trên các đảo và vùng biển được coi là thuộc vùng đặc quyền kinh tế quốc đảo. Trong khi đó, quan hệ giữa Nhật và TQ đang ngày càng xấu đi vì cạnh tranh chủ quyền với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông. Quần đảo này hiện nằm dưới sự quản lý của Nhật nhưng TQ cũng khẳng định chủ quyền. 

Thái An (theo CNA, WSJ)