Giới phân tích đưa ra 5 chủ đề hội đàm chính mà Tổng thống Mỹ Obama có thể nêu thẳng thắn và cứng rắn trên bàn hội đàm với Chủ tịch TQ Tập Cận Bình khi đến thăm Mỹ.

Ông Tập Cận Bình thăm Mỹ: TQ mất ánh hào quang?

Gián điệp mạng

Mỹ cáo buộc các tin tặc TQ thường xuyên tấn công vào những trang mạng của Mỹ, từ các doanh nghiệp đến tổ chức phi chính phủ và chính phủ. Washington cho rằng, trong tháng 6 năm nay, tin tặc TQ đã tấn công vào hệ thống máy tính chính phủ Mỹ và có khả năng tiếp cận với thông tin cá nhân của 21 triệu nhân viên, cựu nhân viên liên bang.

Sau khi đăng các bài báo về quan chức cấp cao TQ, trang web tờ Thời báo New York cũng bị tấn công năm 2013. Phía TQ cũng cáo buộc các cơ quan an ninh Mỹ tài trợ cho hoạt động của tin tặc nhằm vào TQ. 

Năm 2014, TQ đã ngừng các hoạt động hợp tác an ninh mạng với Mỹ khi chính phủ Mỹ buộc tội 5 quan chức quân đội TQ ăn trộm những thông tin thương mại nhạy cảm bằng cách xâm nhập mạng. Bắc Kinh nói sẵn sàng khởi động đàm phán nhưng chờ động thái từ Mỹ. Cuộc gặp lần này là cơ hội để Obama ra quyết định.

{keywords}

Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch TQ Tập Cận Bình. Ảnh: IBT

Ăn cắp tài sản trí tuệ

Phim lậu, nhái thiết kế hàng hiệu thời trang từ quần áo, đến giày dép túi xách hoặc điện thoại di động… - tất cả đều có thể mua ở TQ. Đôi khi hàng hóa từ đó có thể ra thị trường thế giới lớn hơn. Các công ty của Mỹ tổn thất hàng tỉ USD mỗi năm vì nạn trộm cắp tài sản trí tuệ ở TQ. Theo báo cáo hồi tháng 5 của một ủy ban do các cựu quan chức Mỹ đứng đầu, vấn đề này gây tổn thất cho kinh tế Mỹ khoảng 300 tỉ USD/năm

Trong tháng 6, quan chức hải quan Trung, Mỹ đã ký thỏa thuận chống lại hành vi này. Tuy nhiên, Washington cho rằng cần tăng tốc tiến trình để kiểm soát chặt chẽ nạn trộm cắp tài sản trí tuệ ở TQ.

Khủng hoảng Ukraina

TQ ngày càng gần gũi Nga. Hai bên có nhiều lần cùng nhau phản đối phương Tây bằng cách dùng quyền phủ quyết ở HĐBA. Nhiều lần thăm viếng cấp cao cùng những thỏa thuận lớn Trung-Nga khiến thế giới còn đề cập tới một liên minh hai nước hình thành.

Mỹ cáo buộc Nga gây bất ổn tại Ukraina bằng cách xâm nhập vào miền đông nước này. Quan hệ Nga - – phương Tây căng thẳng không khác gì thời chiến tranh lạnh. TQ có thể là tiếng nói hữu ích mà theo Mỹ là thuyết phục Nga rút quân khỏi Ukraina và tháo gỡ khủng hoảng, khiến phương Tây rút bỏ cấm vận kinh tế, khôi phục quan hệ ngoại giao.

Hạt nhân Triều Tiên

TQ gần như là đồng minh duy nhất của Triều Tiên. Điều Mỹ lo ngại nhất là Triều Tiên đã phát triển các khả năng hạt nhân, và thử nghiệm vũ khí nguyên tử. Hàn Quốc – thường hứng chịu sự hăm dọa từ Bình Nhưỡng – lại là đồng minh thân cận của Mỹ.

Tuy nhiên, quan hệ Trung-Triều đã suy giảm kể từ khi ông Kim Jong-Il qua đời năm 2013 và con trai ông là Kim Jong-Un lên nắm quyền. TQ vẫn có quan hệ ngoại giao tốt với Triều Tiên – có đại sứ quán ở Bình Nhưỡng – cũng như quan hệ thương mại.

Ít nhất cả Mỹ và TQ đều có điểm chung là mong muốn một Triều Tiên phi hạt nhân. Vì lợi ích của người dân trên bán đảo Triều Tiên và vì sự ổn định địa chính trị nói chung, ông Obama cần thúc đẩy vấn đề này trong cuộc gặp với ông Tập.

Phá giá đồng nhân dân tệ

TQ đã mạnh tay phá giá đồng nhân dân tệ với nỗ lực cân bằng giữa bất ổn kinh tế - từ thị trường chứng khoán lao dốc tới xuất khẩu sụt giảm – tạo ra phản ứng dây chuyền với kinh tế toàn cầu. Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng nhân dân tệ của TQ có thể trở thành đồng tiền dự trữ thế giới.

Cục Dự trữ Liên bang cho rằng, nếu thúc đẩy đồng đô la và thắt chặt các điều kiện tín dụng quá sớm sẽ làm tổn thương nền kinh tế khi họ đang cố gắng hạn chế nguồn cung tiền. Trong khi nếu để lỏng lẻo kiểm soát tạo ra sự bùng nổ tín dụng lại có những nguy cơ khác.

Ông Obama cần thẳng thắn trao đổi với ông Tập và quan chức TQ về lộ trình phát triển kinh tế nước này cũng như kế hoạch cho đồng nhân dân tệ bởi đây là yếu tố sống còn để Cục Dự trữ liên bang cân nhắc thời điểm nâng lãi suất, ‘hãm phanh’ quá trình mua trái phiếu.

TQ phần nào cũng có lợi bởi bất kỳ vấn đề bất ổn nào cũng có thể gây phản ứng dây chuyền với chính họ.

Thái An (Theo International Business Times)