Đảng Cộng hòa đã có một đêm tuyệt vời. Tuy nhiên, sự sắp đặt, những tính toán và hiện thực ở Washington lại ngả về ứng viên Tổng thống 2016 của đảng Dân chủ, Yahoo News và Forbes cho biết.

{keywords}

Ngày quyết định đã trôi qua. Các lá phiếu đã được bỏ và phần lớn phiếu cuối cùng đã được kiểm.

Vậy, ai đã thắng bầu cử giữa kỳ trong năm 2014?

Câu trả lời quả là dễ dàng: đảng Cộng hòa.

Tuy nhiên, có một điều cần lưu ý. Trong chính trị, đó không hẳn là câu trả lời duy nhất và không phải chỉ có một người được hưởng lợi lớn nhất.

Xem kỹ các yếu tố nhân khẩu học, địa lý và quãng đường phía trước của các đảng thì có thể thấy rõ, người chiến thắng về lâu dài ở cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2014 chẳng phải là đảng Cộng hòa. Trên thực tế, người chiến thắng về lâu dài thực chất không có tên trên lá phiếu bầu năm nay.

Đó là bà Hillary Clinton.

Dĩ nhiên, lúc này đảng Cộng hòa đang ăn mừng. Bất cứ cuộc bầu cử nào kết thúc mà đảng viên Cộng hòa ngồi được vào ghế thống đốc ở Illinois và Maryland đều đáng ăn mừng.

Tuy nhiên, đằng sau nó, gần như mọi thứ về kết quả bầu cử giữa kỳ đều cho thấy cựu Đệ nhất phu nhân kiêm cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton sẽ có thể làm tốt hơn đảng Cộng hòa trong hai năm tới.

Chính Hillary Clinton cũng là một ứng viên khó đánh bại. Trong suốt 2 tháng qua, bà đã tổ chức 45 sự kiện vận động tranh cử tại 18 bang mà hai đảng đều cạnh tranh gay gắt, song những ứng viên lớn mà bà ủng hộ đều thất bại.

Nhiều người cho rằng kỹ năng vận động tranh cử của bà còn lạc hậu và Hillary chắc chắn sẽ không bước vào cuộc chạy đua năm 2016 với những yếu điểm như vậy.

Tuy nhiên, điều đó không làm thay đổi một sự thật đơn giản: Cho dù đảng Cộng hòa đã thắng lớn, song đảng này sẽ phải tốn công sức tới mức nào nếu muốn đánh bại Hillary trong năm 2016. 

Hãy bắt đầu với bản đồ các bang. Vừa qua, đảng Cộng hòa đã giành được khá nhiều chiến thắng trong bầu cử giữa kỳ. Tuy nhiên, hãy xem, có bao nhiêu bang còn do dự mà đảng Cộng hòa thực sự đã lấy được?.

Không nhiều. Đảng Cộng hòa có màn thể hiện không mấy xuất sắc ở các bang còn do dự là một một vấn đề cần chú ý, vì triển vọng trong năm 2016 với đảng này không được tốt như 2014.

Theo đó, với mỗi ghế ở Thượng viện mà đảng Cộng hòa giành được trong bầu cử 2014 đều có khả năng trở lại tay của đảng Dân chủ trong năm 2016. Cơ hội mà đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Thượng viện sau 2016 là rất mỏng manh.

Điều này giúp gì cho Hillary Clinton?

Đó là tạo thêm một cú hích ở sân chơi bầu cử, nơi một ứng viên Tổng thống Dân chủ đã có lợi thế sẵn. Trong 6 cuộc bỏ phiếu gần đây, 18 bang đều bỏ phiếu cho ứng viên Dân chủ.

Điều đó có nghĩa là: nếu Hillary là ứng viên Tổng thống năm 2016 của đảng Dân chủ, bà sẽ có trong tay 242 phiếu đại cử tri trong bầu cử 2016 và Hillary chỉ cần 28 trong số 183 phiếu đại cử tri còn lại để thắng cử.

Để đánh bại Hillary, ứng viên đảng Cộng hòa sẽ phải bước những bước đầu tiên từ các bang còn do dự. Như vậy, đây là một cuộc chơi không có nhiều khả năng thành công.

Về các con số, tỷ lệ ủng hộ mà các ứng viên sẽ phải có cũng là một bài toán phải tính. Năm 2012, Mitt Romney giành 59% số phiếu ủng hộ của cử tri da trắng, cao hơn số lượng mà Ronald Reagan nhận được năm 1980 và George W.Bush thu được năm 2004.

Tuy nhiên, Romney vẫn thua Obama. Vì sao?

Bởi vì số lượng cử tri là người Mỹ thiểu số đang tăng lên hàng năm. Để có được mức ủng hộ 50,1% vào năm 2016, ứng viên đảng Cộng hòa phải giành được 64% phiếu ủng hộ của cử tri da trắng trong ngày bầu cử hoặc phải nhận được sự ủng hộ tăng vọt của các cử tri không phải là người da trắng, nếu không ứng viên này sẽ lại thua như Romney.

Nói ngắn gọn, năm nay, đảng Cộng hòa chiến thắng trong cuộc bầu cử là do các cử tri thiểu số và trẻ tuổi không đi bầu, trong khi cử tri da trắng và lớn tuổi đã chiếm một phần lớn trong cuộc bầu cử.

Đây sẽ là điều mà ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ để tâm trong cuộc bầu cử Tổng thống 2016, đặc biệt là khi ứng viên lại là Hillary - đảng viên Dân chủ được ưa chuộng nhất ở Mỹ.

Có một vấn đề mà đảng Cộng hòa phải đối mặt khi kiểm soát cả hai viện của Quốc hội. Đó là, liệu họ có sẵn sàng, hoặc nói chính xác hơn là liệu họ có thể, làm một việc gì đó để làm giảm bớt những lợi thế của Hillary trước thềm bầu cử 2016.

54% dân Mỹ có thể không hài lòng với cách lãnh đạo đất nước của ông Obama, song có tới 56% dân số cũng không ủng hộ đảng Cộng hòa và 61% cử tri thậm chí còn giận dữ với các lãnh đạo của đảng này ở quốc hội.

  • Hoài Linh