Trong những tuần cuối cùng, thủ lĩnh al-Qaeda đã ra sức thúc đẩy quan hệ với các nhóm phiến quân ở Afghanistan và Pakistan nhằm thiết lập một "liên minh vĩ đại".



Trong những ngày cuối đời, Osama bin Laden nỗ lực hợp nhất các nhóm phiến quân vào al-Qaeda. (Ảnh: AP)


Báo Anh Guardian dẫn lời các nguồn tin ở Pakistan, Afghanistan và Mỹ nói rằng trùm khủng bố thậm chí còn xem xét khả năng rời ngôi nhà an toàn của y ở Abbottabad, bắc Pakistan, để xây dựng một liên minh mới thông qua các cuộc gặp gỡ trực tiếp.

Các cơ quan tình báo phương Tây và Richard Barrett, Giám đốc Ủy ban trừng phạt Taliban và al-Qaeda của Liên Hợp Quốc, nói với báo Guardian rằng các thông tin Bin Laden đang lên kế hoạch lập một liên minh lớn là đáng tin cậy. 

"Bin Laden thấy rõ sẽ rất khó nếu bị cách ly và đã thực hiện một nỗ lực lớn để tiếp tục liên quan. Có một số dấu hiệu cho thấy ông ta định thúc đẩy quan hệ với các nhóm phiến quân địa phương khác để giữ cho mình một vai trò trung tâm", Barrett nhận xét.

Điều đình giữa các liên minh và tập trung nỗ lực của các nhóm riêng rẽ là một chiến lược ưa thích của Bin Laden kể từ cuối những năm 1980. Nhiều chuyên gia cho rằng, do tính phức tạp ngày càng lớn của các tổ chức, chẳng hạn như Taliban Afghanistan và Taliban Pakistan, vai trò của các phiến quân quốc tế trong khu vực đã bị thu nhỏ.  

"Trong những năm gần đây, al-Qaeda dần bị đẩy ra rìa, đặc biệt là ở Afghanistan", Thomas Ruttig, một nhà phân tích ở Kabul nhận xét. "Taliban có những người đã chiến đấu 30 năm và những người không thích học hỏi từ bên ngoài". 

Các quan chức tình báo phương Tây ở Kabul nói với Guardian rằng họ tin có không đến 100 kẻ cực đoan liên kết với al-Qaeda ở Afghanistan, và mối quan hệ với các nhóm phiến quân khác ở đó và ở Pakistan "hay thay đổi".

Bin Laden quen biết các nhân vật then chốt như giáo sĩ Jalaluddin Haqqani hoặc thủ lĩnh quân nổi dậy Afghanistan, cựu Thủ tướng Gulbuddin Hekmatyar, đã nhiều chục năm qua.

Các nhà điều tra Mỹ hy vọng, kho dữ liệu thu được trong cuộc tập kích nhằm vào dinh thự Bin Laden ở Abbottabad hồi đầu tháng 5 (giết chết Bin Laden và con trai 22 tuổi Khaled) sẽ cung cấp thông tin về quan hệ của al-Qaeda với các nhóm phiến quân khác cả trong và ngoài khu vực. 

Đội đặc nhiệm Mỹ đã thu giữ hàng chục máy tính, 10 ổ đĩa cứng và hơn 100 thiết bị lưu trữ khác từ ngôi nhà này. Tuy nhiên, hầu hết các dữ liệu trong đó được thực hiện bằng tiếng Ảrập nên sẽ cần phải dịch sang tiếng Anh và các nhà chức trách Mỹ cũng chưa xác định được liệu nhiều tin nhắn, chỉ dẫn và ghi nhớ mà Bin Laden viết ra đã được gửi tới đích hay chưa. 

Theo một số cựu quan chức tình báo Mỹ, ưu tiên trước mắt của các nhóm xử lý kho dữ liệu nói trên sẽ là tìm kiếm thông tin để ngăn ngừa các âm mưu khủng bố chứ không tập trung vào các vấn đề thiên về chiến lược.

Đến thời điểm này, các điều tra viên mới tìm được bằng chứng xác nhận loại mục tiêu khủng bố đông người như tàu hỏa và máy bay vẫn được Bin Laden quan tâm. Theo các nhà chức trách, Bin Laden cũng thích không tặc và cho nổ các xe chở dầu khí. 

Thanh Hảo (Theo Guardian)