Những đồn đoán quanh vụ mưu sát Putin

Ngay sau vụ ám sát Putin bị phanh phui, bên trong và ngoài nước Nga xuất hiện nhiều luồng thông tin trái chiều nhau.

Khi Kênh 1- truyền hình quốc gia Nga đưa tin âm mưu ám sát Thủ tướng Putin bị phanh phui, các nhà phân tích chính trị đều nhất trí về bản chất quần chúng của thông tin song họ bất đồng về người có lợi từ thông tin đó.

Kênh 1 hồi đầu tuần này phát đi bản tin có hai người bị bắt tại thành phố cảng Odessa, Ukraine vì nghi tổ chức âm mưu ám sát Putin. Kế hoạch ám sát Putin sẽ được tiến hành sau khi bầu cử Tổng thống Nga diễn ra vào ngày 4/3, trong đó, ông Putin được cho là sẽ thắng cử.

Nhà phân tích chính trị Nga Maxim Agarkov nhận định, thông tin về vụ mưu sát dường như "không phải xuất phát từ bộ máy tranh cử của Putin" vì bộ máy này đủ thông minh để không phát tán các thông tin rõ ràng là giả trên phương tiện truyền thông đại chúng. "Có vẻ như chính là lực lượng an ninh, nhằm thể hiện họ thực thi vai trò tốt như thế nào...trước thềm một cuộc cải tổ lớn, vốn chắc chắn sẽ được tiến hành sau cuộc bầu cử Tổng thống", Agarkov nói và cho biết thêm, các nghi phạm có lẽ đã được thủ lĩnh Chechnya Doku Umarov thuê hành động.

Theo bản tin của Kênh 1, các chiến binh dự định dùng bom vệ đường tấn công đoàn xe của Putin khi nhà lãnh đạo này đi làm. Agarkov nhận xét, âm mưu nhằm làm nổ tung đoàn xe chở Putin có vẻ "ấu trĩ" vì 40kg chất nổ sẽ được gắn trực tiếp vào chiếc limousine bọc thép để giết người ngồi trong.

Andrei Soldatov, tổng biên tập trang web agentura.ru, chuyên đưa tin về tình hình an ninh quốc tế và Nga, có trụ sở ở Moscow nhận xét, bản tin về vụ ám sát Putin không có gì lạ và đó là một phần trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông này.

Soldatov cũng bác bỏ ý nghĩ rằng lực lượng an ninh được lợi từ tin tức trên. "Tôi không cho rằng Cơ quan an ninh liên bang đứng sau câu chuyện này, và theo tôi biết, thông tin xuất phát chủ yếu từ cơ quan an ninh Ukraine". Ukraine sau đó cũng xác nhận thông tin về vụ ám sát.

Nikolai Kovalyov, một thành viên của đảng Nước Nga thống nhất, người từng giữ chức lãnh đạo Cơ quan an ninh Nga từ 1996-1998 nói, vụ ám sát không thành là một kế hoạch nhằm gây bất ổn tại Nga trước thềm bầu cử. "Kể từ khi thông tin về vụ tấn công được thông báo, công tác chuẩn bị dường như nghiêm túc hơn", Kovalyov nói.

Về thông tin Putin bị mưu sát, giới phân tích phương tây cũng có nhiều nhận định. Tờ Commentary viết, Nga đang phải đối mặt với một cuộc bầu cử Tổng thống đầy căng thẳng.

Một căn hộ bị sập sau một vụ nổ. Một âm mưu tiến hành các vụ khủng bố tại trung tâm dân cư Nga và thậm chí là âm mưu ám sát Putin đã bị phát hiện. Năm nay là 2012. Tuy nhiên, những gì diễn ra hiện nay đặc biệt giống những gì đã xảy ra trong cuộc bầu cử năm 2000 và cuộc bầu cử ông Dmitry Medvedev - người kế nhiệm của Putin năm 2008. Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất hiện nay có lẽ là cách mà thông tin được đón nhận.

Phóng viên Miriam Elder của tờ Guardian, Anh đưa tin: "Mật vụ Nga và Ukraine đã phá kế hoạch ám sát Vladimir Putin ngay sau khi bầu cử Tổng thống diễn ra vào Chủ nhật tới, đài truyền hình quốc gia đưa tin. Kênh 1 cho biết, một số nam giới bị bắt ở cảng Odessa, Ukraine hồi tháng 1 đã được thủ lĩnh phiến quân Chechnya là Doku Umarov - lãnh đạo phong trào hồi giáo ly khai Nga, phái đi giết Putin.

Hiện chưa rõ tại sao thông tin về vụ bắt giữ không được công bố sớm hơn nhưng thông báo trên, được đưa ra chỉ một tuần trước khi bầu cử diễn ra với nhiều dự đoán ông Putin sẽ trở lại nắm quyền bất chấp những cuộc biểu tình phản đối ngày càng tăng".

Trên thực tế, các tin tức vào cuối buổi sáng cho biết, tòa nhà dân cư bị sập ở thành phố Astrakhan, thành phố miền nam nước Nga, dường như là hậu quả của một vụ nổ ga. Shaun Walker phóng viên tại Moscow của tờ Independent, Anh lại nhận xét: "FSB không loại trừ vụ nổ Astrakhan là một hành động khủng bố. Nó giống như một vụ nổ ga. Hy vọng là như vậy".

Shaun ám chỉ về vụ một căn hộ bị đánh bom ở Nga hồi năm 1999 đã giúp đẩy uy thế của Putin, người kế nhiệm được chỉ định thay Boris Yeltsin và nó cũng được dùng để làm lý do hợp lý hóa cuộc chiến Chechnya lần 2.

Theo nhận định của một số nhà phân tích, kịch bản dễ xảy ra nhất ở đây là âm mưu ám sát Putin là có thật song nó không phải do thủ lĩnh lực lượng Hồi giáo Caucasus là Doku Umarov vạch ra và vụ nổ gas cũng vậy. Tuy nhiên, dường như thời điểm các tin tức được công bố dường như là kế hoạch rõ ràng của đội bầu cử của Putin nhằm tăng tỷ lệ thắng lợi vào cuối tuần này.