Triều Tiên đồng ý ngừng thử hạt nhân, tên lửa

Mỹ hôm 29/2 tuyên bố đã đạt được một bước đột phá trong ngoại giao với Triều Tiên.Theo đó, Bình Nhưỡng sẽ ngừng thử tên lửa, thử hạt nhân, chấp nhận thanh tra IAEA

Mỹ hôm 29/2 tuyên bố đã đạt được một bước đột phá trong ngoại giao với Triều Tiên. Theo thỏa thuận hai bên có được trong các cuộc hội đàm tại Bắc Kinh, Trung Quốc vào tuần trước, Triều Tiên đồng ý cho phép các thanh tra hạt nhân của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) quay lại nước này cũng như chấp thuận hoãn các vụ thử tên lửa tầm xa, thử nghiệm hạt nhân và các hoạt động hạt nhân ở Yongbyon, gồm cả các hoạt động làm giàu uranium, Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay. Đổi lại, Mỹ sẽ viện trợ cho Triều Tiên một lượng lương thực lớn.

"Để tăng cường bầu không khí cho đối thoại và thể hiện cam kết phi hạt nhân, Triều Tiên đã đồng ý ngừng thử tên lửa tầm xa, thử hạt nhân và các hoạt động hạt nhân tại Yongbyon, gồm cả các hoạt động làm giàu uranium", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland tuyên bố tại một cuộc họp báo hôm qua. "Triều Tiên cũng đồng ý cho các thanh tra IAEA trở lại nước này để xác minh và giám sát việc ngừng các hoạt động làm giàu uranium tại Yongbyon và xác nhận việc làm tê liệt lò phản ứng 5-MW và các cơ sở có liên quan".

"Dù đạt được đột phá, "Mỹ vẫn lo ngại sâu sắc về cách hành xử của Triều Tiên trong hàng loạt lĩnh vực khác", thông báo của người phát ngôn Nuland cho thấy. Tuy nhiên, bà Nuland nói thêm "thông báo ngày hôm nay phản ánh những tiến bộ quan trọng, có thể là có giới hạn, trong việc giải quyết một số vấn đề".

Đổi lại, Mỹ sẽ chuyển gói hỗ trợ đề xuất gồm 240.000 tấn lương thực và sự giám sát cần thiết cho Triều Tiên.

Phái viên Mỹ phụ trách các vấn đề Triều Tiên Glyn Davies tuần trước đã có các cuộc hội đàm mặt đối mặt đầu tiên với quan chức Triều Tiên Kim Kye Gwan kể từ khi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Il qua đời vào tháng 12 năm ngoái.

"Cuộc hội đàm diễn ra hôm 23-24/2 của ông David tại Bắc Kinh có đề cập tới một số điểm, trong đó có việc Mỹ tái khẳng định không có ý định thù địch với Triều Tiên và lệnh trừng phạt của Mỹ không nhằm vào người dân nước này", bà Nuland nói.

Việc chào đón các chuyên gia kiểm soát vũ khí của Triều Tiên là dấu hiệu cho thấy sự tiến bộ trong các nỗ lực lôi kéo Bình Nhưỡng của Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia về Triều Tiên của Mỹ vẫn cảnh giác trong việc đánh giá ý định của Triều Tiên, do nước này từng nhiều lần bất ngờ đảo ngược quyết định.

"Những bước tiến trên có ý nghĩa vừa phải", Richard Bush, giám đốc nghiên cứu các vấn đề Đông Bắc Á tại Viện Brookings cho biết sáng nay. Tuy nhiên, ông này nhấn mạnh, đó chỉ là những bước mà các nhà thương thuyết nói là "các biện pháp xây dựng lòng tin. Đó có thể là một bước đầu tiên tiến tới các cuộc đàm phán nghiêm túc...Hoặc đó có thể chỉ là một kế hoạch nhằm có được viện trợ lương thực và gây bất ổn chính trường Hàn Quốc". 

Việc các thanh tra hạt nhân trở lại Triều Tiên lần đầu tiên trong vòng 3 năm qua sẽ là "một bước tiến rất tích cực", Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ - Chủ tịch ban quan hệ đối ngoại Thượng viện Mỹ, là John Kerry nhận xét.