Muốn xác lập được vị thế trong nền kinh tế tri thức, từng quốc gia, từng doanh nghiệp cần phải có những bước chuẩn bị điều kiện để gia nhập nền kinh tế này.

LTS: Tiếp theo mạch bài sáng tạo sản phẩm CNTT tại VN, Tuần Việt Nam giới thiệu bài viết của Tổng giám đốc CMC, một trong những tập đoàn CNTT lớn nhất Việt Nam, như một lời kêu gọi các doanh nghiệp hướng đến chiến lược trở thành doanh nghiệp sáng tạo, chỉ có như vậy mới phát triển bền vững và vươn ra thế giới.

>> Bài 1: Nếu chỉ gia công, VN có thể hóa Rồng?

>>Bài 2: Để thoát khỏi bóng của người khổng lồ

Muốn có tri thức mới phải có sáng tạo

Loài người đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, bắt đầu từ nền kinh tế tự cung tự cấp, kinh tế nông nghiệp, kinh tế công nghiệp và ngày nay là kinh tế tri thức. Thế kỷ 21 mà chúng ta đang sống là kỷ nguyên thông tin, kỷ nguyên kinh tế tri thức, trong đó thông tin - tri thức được tích tụ, trao đổi, khai thác để phát huy những mặt tích cực, những thành quả khoa học, những sáng kiến, sáng tạo… và phục vụ nhu cầu đời sống của con người.

Tuy nhiên, trong thế kỷ 21 với nền khoa học phát triển như vũ bão, các công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin Việt Nam nói chung và tập đoàn CN CMC nói riêng đều phải đối mặt với sự thay đổi chóng mặt của công nghệ. Nếu như trước đây, các doanh nghiệp muốn quản lý nghiệp vụ đều cần phải sử dụng các phần mềm viết theo yêu cầu, thì ngày nay xu thế chuyển dịch sang phần mềm cho thuê như là dịch vụ (Software as a Service) đang dần thay thế. Kể cả nhu cầu đầu tư phần cứng như cho hệ thống trung tâm dữ liệu cũng đang bị thay thế bởi dịch vụ dữ liệu đám mây hay công nghệ ảo hóa… Đối với các thiết bị cho người tiêu dùng, máy tính để bàn đã phải nhường chỗ cho máy tính bảng và điện thoại thông minh và xa hơn nữa là những thiết bị đeo trên người.

Rõ ràng không chỉ công nghệ, dịch vụ mà cả mô hình kinh doanh truyền thống đều đã thay đổi. Kể từ khi Việt Nam mở rộng cánh cửa với thế giới và gia nhập WTO, ngành công nghệ thông tin nước nhà đã đón nhận rất nhiều cơ hội và cả những thách thức. Là một quốc gia có nền công nghệ thông tin non trẻ, chúng ta đã được tiếp cận nhanh chóng với nhiều công nghệ tiên tiến của thế giới trong lĩnh vực Công nghệ thông tin.

{keywords}
Ông Nguyễn Trung Chính

Tuy nhiên, dưới một thế giới phẳng, các công ty công nghệ của Việt Nam cũng phải đối mặt với những thách thức to lớn như sự cạnh tranh trực tiếp từ các nước có nền công nghệ mạnh hơn như từ Mỹ, Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc…. Bên cạnh đó, sự thay đổi nhanh chóng về công nghệ cũng là đặc thù của lĩnh vực này. Nhiều công ty trước đây dẫn đầu thế giới như Compaq, Palm, Nokia, Yahoo giờ đây đã không còn, phải bán mình hoặc đang phải vật lộn để tồn tại. Chính vì vậy, để có thể đón nhận được những cơ hội to lớn từ lĩnh vực này, các công ty trong lĩnh vực Công nghệ cần luôn không ngừng sáng tạo và sẵn sàng đối mặt với sự thay đổi.

Trong nền kinh tế tri thức, tri thức là giá trị, là hàng hóa cần được xây dựng, tích tụ, trao đổi và cất giữ. Việc sở hữu kho tri thức là tài sản được đem ra so sánh giữa quốc gia này với quốc gia kia, giữa đơn vị này với đơn vị khác, giữa các cá nhân với nhau. Tri thức là kết quả của quá trình sáng tạo, là kết tinh của trí tuệ con người.

Muốn xác lập được vị thế trong nền kinh tế tri thức, từng quốc gia, từng doanh nghiệp cần phải có những bước chuẩn bị điều kiện để gia nhập nền kinh tế này. Trong kinh tế tri thức, việc tạo ra kho tri thức có ý nghĩa quyết định đến sự thành công. Sáng tạo cái mới chính là hạt nhân, là công cụ tạo ra tri thức mới, chính vì vậy muốn có tri thức mới phải có sáng tạo.

Tự tin tham gia vào công việc sáng tạo

Ngày nay, nhiều quốc gia, tổ chức và doanh nghiệp đã xây dựng cho mình những nền tảng để trở thành tổ chức sáng tạo. Một trong những điều kiện quan trọng để xây dựng tổ chức sáng tạo là cần tạo ra môi trường tự do, khuyến khích học tập và rèn luyện, đảm bảo rằng mọi sáng kiến, sáng tạo đều có điều kiện và môi trường để phát huy.

Muốn hướng tới tương lai của nền kinh tế số - kinh tế tri thức, không có con đường nào khác ngoài việc phải xây dựng để trở thành doanh nghiệp sáng tạo.

Vậy câu hỏi đặt ra là làm thế nào để đưa tập đoàn trở thành doanh nghiệp sáng tạo?

Trước hết, cần xây dựng được môi trường làm việc chuyên nghiệp, lành mạnh; môi trường làm việc - học tập, hướng mọi thành viên tới việc học tập và rèn luyện suốt đời một cách tự giác, làm cho mỗi thành viên nhận thức rõ, đồng thời biết tôn trọng giá trị, ý nghĩa của sáng tạo, biết khao khát phấn đấu vươn lên, biết tôn trọng kỷ luật và trung thực.

Thêm vào đó, cần phải có cơ chế khuyến khích và môi trường thuận lợi để tạo điều kiện cho mọi sáng kiến, sáng tạo được phát hiện, ươm mầm và áp dụng. Cần xây dựng hệ thống đo đếm, đánh giá về sáng tạo để có thể đo lường chính xác về doanh số sáng tạo, về những đóng góp của sáng tạo trong phát triển công ty.

Vì thế mà ngay từ những năm đầu của thế kỷ 21, CMC đã lựa chọn chiến lược phát triển của mình là “Hướng tới tương lai số”, xây dựng và phát triển những giá trị cốt lõi của công ty để có thể phát triển bền vững.

Bên cạnh việc đầu tư trên 100 tỷ cho hoạt động nghiên cứu phát triển và các hoạt động khuyến khích sáng kiến, sáng tạo trong nội bộ, Tập đoàn tiếp tục tìm kiếm nhân tài, mở rộng hợp tác chiến lược với các trường đại học không chỉ trong nước mà còn ở một số nước có nền khoa học phát triển như Singapore hay Hàn Quốc, để rút ngắn được khoảng cách về công nghệ so với khu vực và quốc tế. Đồng thời, từng bước xây dựng một chiến lược R&D rõ ràng để bắt kịp những xu thế công nghệ mới trên thế giới và từ đó làm chủ các công nghệ để vươn mình ra thế giới.

Quan điểm luôn ủng hộ, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để tất cả các thành viên có thể phát huy khả năng, đưa ra các sáng kiến, sáng tạo. Mọi ý kiến, sáng kiến, sáng tạo của các thành viên đều được quan tâm, đánh giá xem xét và tạo điều kiện để thử nghiệm. Các sáng kiến, sáng tạo tốt sẽ được hoan nghênh, khen thưởng và được áp dụng. Các thành viên có những đóng góp tích cực sẽ được đánh giá, được chia sẻ những giá trị từ thành quả mà sáng kiến, sáng tạo tạo ra.

Vì một sứ mệnh đưa Việt Nam trở thành một nước mạnh về CNTT, vì khát vọng đưa lĩnh vực công nghệ thông tin trở thành một trong những trụ cột của nền kinh tế tri thức, hãy không ngừng đầu tư và kiên định xây dựng một tổ chức đổi mới sáng tạo, một tập đoàn tư nhân đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu phát triển, để góp phần đưa vị thế của Việt Nam ngang tầm các nước trên thế giới.

Cuối cùng, chúng tôi muốn chuyển tải một thông điệp tới mọi người rằng tự tin tham gia vào công việc sáng tạo, mỗi chúng ta dù bất kỳ ở công việc nào, vị trí nào đều có thể tham gia vào hoạt động sáng tạo. Các bạn, đặc biệt là các bạn trẻ, hãy có ước mơ, hoài bão, có lòng nhiệt tình, say mê, có sự cam đảm, kiên trì trong học tập và rèn luyện. Chúng tôi tin rằng các bạn sẽ có những sáng kiến, sáng tạo có ích cho bản thân, cho doanh nghiệp và cho cộng đồng.

Nguyễn Trung Chính