Việc đụng độ giữa tàu Trung Quốc và Philippines tại bãi cạn Scarborough ở Biển Đông bước sang tuần thứ tư mà vẫn bế tắc đã dẫn tới việc Washington nhất trí hỗ trợ về vệ tinh giám sát cho đồng minh Philippines, Bộ Ngoại giao Philippines cho biết.

Giữa căng thẳng Biển Đông, Mỹ tăng cường hỗ trợ quân sự cho Philippines. Ảnh: middlebury 

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta tại Washington đã tuyên bố quyết định trên sau cuộc hội ý với một phái đoàn Philippines. “Trong cuộc gặp với đoàn Philippines tại Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Panetta đã đồng ý tăng cường hợp tác Philippines - Mỹ trong lĩnh vực chia sẻ thông tin thời gian thực để Philippines có thể biết những gì đang xảy ra trong lãnh thổ hàng hải của mình trên cơ sở 24/7, để Philippines có thể thực thi pháp luật trong phạm vi lãnh thổ của họ", một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Philippines (DFA) cho biết.

Ông Panetta cũng cũng đảm bảo rằng, Mỹ "sẽ làm bất cứ điều gì có thể để làm việc với Philippines”.

Theo DFA, Mỹ - một trong những quốc gia hiện đại nhất về thu thập thông tin thông qua các vệ tinh giám sát - sẽ gửi cho Philippines những thông tin "thời gian thực" về các vụ xâm nhập lãnh thổ để giúp quốc gia Đông Nam Á giải quyết và ngăn chặn các vụ việc tương tự xảy ra ở Biển Đông.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario và Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire Gazmin đã gặp nhau trong tuần này với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Panetta cũng như Ngoại trưởng Hillary Clinton tại Washington.

Mỹ đã tuyên bố sẽ hỗ trợ trong trường hợp Philippines bị tấn công. Tuyên bố này nhằm thực hiện bổn phận theo hiệp ước phòng thủ chung giữa hai nước đã ký kết 60 năm qua. Washington còn cam kết sẽ tăng viện trợ quân sự nước ngoài phân bổ cho Philippines lên 30 triệu USD trong năm nay.

Tàu tuần duyên thứ hai lớp Hamilton sẽ được Mỹ chuyển giao cho Philippines vào cuối tháng này để sử dụng trong việc giám sát kiểm tra ở Biển Đông và các khu vực hàng hải khác.  

Vụ việc giữa Philippines và Trung Quốc bắt đầu từ hôm 10/4 khi ngư dân Trung Quốc bị cho là đã xâm nhập và đánh bắt trái phép tại bãi cạn Scarborough. Hải quân Philippines đã cố gắng bắt giữ những ngư dân này nhưng hai tàu hải giám Trung Quốc đã xuất hiện và ngăn chặn.

Cả hai nước đều khẳng định bãi cạn Scarborough nằm trong phạm vi chủ quyền của mình. Manila khẳng định nó nằm trong phạm vi vùng đặc quyền kinh tế của Philippines được Công ước LHQ về Luật Biển công nhận. Còn Bắc Kinh thì viện dẫn chủ quyền với bãi cạn này từ thế kỷ 13.  

Bãi cạn xảy ra vụ đụng độ nằm cách tỉnh Zambales của Philippines 124 hải lý và cách tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) 472 hải lý. Bãi cạn hình móng ngựa này là một trong số hàng trăm hòn đảo, bãi đá ngầm tranh chấp ở Biển Đông - vùng biển được tin là giàu trữ lượng dầu và khí, nguồn cá và có những tuyến vận chuyển quan trọng nhất thế giới. Trung Quốc đưa ra tuyên bố chủ quyền với hầu hết vùng biển này, dù Philippines và những nước khác cũng khẳng định chủ quyền ở Biển Đông.

Thái An (theo gmanetwork)