Trong khi phía Trung Quốc cho rằng “TQ là quốc gia xây dựng trên Biển Đông muộn nhất trong khu vực” thì Bộ Quốc phòng Philippines đưa ra bằng chứng mới nhất về tốc độ và quy mô xây dựng “chóng mặt” của TQ trên Biển Đông. 

LTS: Tuần Việt Nam giới thiệu bài viết tiếp theo trong loạt bài của nhà báo Hoàng Hường, thành viên trong đoàn nhà báo 14 nước vùng Châu Á – Thái Bình Dương đến làm việc tại 4 nước Mỹ, Trung Quốc, Philippines và Singapore về vấn đề Biển Đông.

Mỗi ngày ngủ dậy TQ đã xây dựng thêm 96.5m2 

Trong buổi làm việc với đoàn nhà báo đến từ 14 nước Thái Bình Dương về vấn đề Biển Đông, đại diện Bộ Quốc phòng Philippines, tướng Guillermo A. Molina, Phó tư lệnh Bộ tư lệnh phía Tây, Philippines cho biết “Trung Quốc đẩy tốc độ xây dựng trên Biển Đông lên đến tốc độ chóng mặt. Trung bình cứ mỗi ngày ngủ dậy TQ đã xây dựng thêm 96.5m2 diện tích Biển Đông”.

{keywords}

Tướng Guillermo A. Molina, Phó tư lệnh Bộ tư lệnh phía Tây, Philippines. Ảnh: Hoàng Hường

Tướng Guillermo A. Molina cho biết, cập nhật mới nhất trong trong tháng 5/2015 của Bộ Quốc phòng Philippines cho thấy TQ đang gấp rút xây dựng nhiều công trình tại các hòn đảo tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Qua những tấm ảnh mới chụp trong tháng 5 của Bộ Quốc phòng Philippines, có thể thấy các hòn đảo đã bị  TQ “làm nở” gần 20 lần so với diện tích ban đầu, chỉ trong khoảng 3 năm. 

Cụ thể đảo Subi thuộc quần đảo Trường Sa (Spratly Islands) có diện tích ban đầu là khoảng 1000m2, nay TQ đang khoanh vùng xây dựng với diện tích 76ha (760.000m2), gấp 760 lần diện tích ban đầu, bao gồm hạ tầng cảng biển. Đảo Mabini (Johnson, Gạc Ma)* cũng có diện tích xây dựng năm 2012 khoảng 4.128m2, nay TQ đã xây dựng lên 10.9ha (109.000m2), bao gồm 4.128m2 mặt sàn và 6 công trình khác nhau với một khu vực cảng có thể cho tàu có chiều dài 130m đỗ. 

Đá Calderon (Cuarteron, Châu Viên) phần TQ mới xây dựng là 24.6ha (246.000m2) trên diện tích 4,128m2,  bao gồm một cảng và một sân bay trực thăng. Đá Gaven (Ga Ven) có diện tích 4128m2 vào thời điểm 2012, nay TQ đã xây trên diện tích 13.5ha (135.000m2), gồm một cảng biển kiên cố. Đá Kagitingan (Flery Cross, Chữ Thập) có diện tích ban đầu là 1.000m2, nay TQ xây thêm 10ha (100.000m2) gồm tổ hợp sân bay, cảng biển dài 3000m. Đá Kennan (Chigua) có diện tích xây dựng năm 2012 là 4,128m2, nay là 7,2ha (72.000m2). Đá Panganiban (Mischief, Vành Khăn) từ diện tích xấp xỉ 1.000m2, giờ TQ đã cải tạo lên 27ha (270.000m2).

{keywords}

Đảo Mabini (Johnson, Gạc Ma) có diện tích xây dựng năm 2012 khoảng 4.128m2, nay TQ đã xây dựng lên 10.9ha. Ảnh chụp ngày 9/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.
{keywords}
Đá Calderon (Cuarteron, Châu Viên) phần TQ mới xây dựng là 24.6ha (246.000m2) trên diện tích 4,128m2 ban đầu. Ảnh chụp ngày 7/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.
{keywords}
Đá Gaven (Ga Ven) có diện tích 4.128m2 vào thời điểm 2012, nay TQ đã xây trên diện tích 13.5ha. Ảnh chụp ngày 9/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.

“Các hoạt động cải tạo, xây dựng của Trung Quốc đang được tiến hành ở tất cả 7 quần thể mà nước này chiếm lĩnh. Những thực thể này hoàn toàn chìm trong nước và không có sự sinh sống của con người”, tướng Guillermo A. Molina nói. Tướng Guillermo A Molina giải thích đây là một phần trong chiến lược và phương pháp tiếp cận quang phổ (Full-Spectrum), được hiểu là một chiến lược toàn diện, sâu rộng của Trung Quốc nhằm mục đích kiểm soát Biển Đông.

“Trong lĩnh vực thông tin, Trung Quốc luôn thể hiện Biển Đông là lợi ích cốt lõi của mình và theo đuổi các mục tiêu chiến lược, như việc tuyên bố với thế giới vào năm 2012 về “thành phố Tam Sa”, với mục đích thực hiện quản lý trên toàn bộ Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh quyền sở hữu chính trị. Kể từ năm 1991, sau khi các căn cứ của Mỹ ở Philippines đóng cửa, Trung Quốc ngày càng được đà theo đuổi chiến lược tiếp cận toàn diện DIME (Diplomatic, Informational, Military, Economic/Ngoại giao, Thông tin, Quân sự, Kinh tế) để đạt được nền tảng vững chắc của họ trong khu vực Biển Đông”, tướng Guillermo A. Molina nói. 

“Trung Quốc tích cực tuyên truyền để hỗ trợ, biện minh cho yêu sách ‘đường chín đoạn’ và các dự án xây dựng trên Biển Đông; đồng thời nước này cũng tận dụng nhiều phương tiện truyền thông như báo chí hay mạng xã hội đề tuyên truyền về chủ trương của họ trên Biển Đông. Đáng chú ý nhất là thông điệp của họ luôn là: “Trung Quốc là nước lớn, các nước khác đều nhỏ”, tướng Guillermo A. Molina giải thích lý do ‘bành trướng’ Biển Đông của Trung Quốc. 

{keywords}

Đá Kagitingan (Flery Cross, Chữ Thập) có diện tích ban đầu là 1.000m2, nay TQ xây thêm 10ha. Ảnh chụp ngày 7/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.
{keywords}
Đá Kennan (Chigua) có diện tích xây dựng năm 2012 là 4,128m2, nay là 7,2ha. Ảnh chụp ngày 5/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.
{keywords}
Đảo Zamora (Subi) có diện tích ban đầu là khoảng 1000m2, nay TQ đang khoanh vùng xây dựng với diện tích 76ha. Ảnh chụp ngày 6/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.
{keywords}
Đá Panganiban (Mischief, Vành Khăn) từ diện tích xấp xỉ 1.000m2, giờ TQ đã cải tạo lên 27ha. Ảnh chụp ngày 5/5/2015. Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp.

Chúng tôi thật sự lo ngại 

“Vào thời điểm này, thậm chí tôi có thể dùng điện thoại Iphone cũng chụp được tất cả các tàu của Trung Quốc qua lại phục vụ công việc xây dựng, rõ ràng từng tên, hướng đi hay hàng hoá của các con tàu, tầu hết tàu đó của Trung Quốc, chở vật liệu xây dựng và cát”, ông Charles Jose, Vụ phó Vụ Hàng hải và Đại dương thuộc Bộ ngoại giao Philippines chia sẻ. 

“Những vấn đề đang diễn ra trên Biển Đông tác động đến tất cả các bên, không chỉ Philippines. Những gì Trung Quốc đang làm vượt xa những gì người ta có thể hình dung, đương nhiên chúng tôi lo lắng. Lúc nãy có phóng viên hỏi rằng nhiều nước cùng có yêu sách và hoạt động trên Biển Đông, thậm chí có nước có nhiều đảo ở Biển Đông hơn Trung Quốc, sao Philippines lại lo ngại Trung Quốc nhất. Tôi có thể nói rằng chúng tôi không quan tâm đến con số đảo, mà chúng tôi lo ngại vì Trung Quốc đang tìm cách thay đổi trạng thái và mục đích sử dụng đối với các đảo, khiến chúng tôi thật sự lo ngại”, ông Hon Roilo Golez, nghị sĩ Hạ viện Philippines tiếp lời. 

Trong Báo cáo hàng năm của Bộ quốc phòng Mỹ mới được công bố cuối tháng 4/2015 có mục ‘Chuyên đề đặc biệt’ dành cho vấn đề xây dựng và cải tạo đảo của Trung Quốc trên Biển Đông. Báo cáo có đoạn: “Trong năm 2014, Trung Quốc nỗ lực cải tạo trong diện tích rộng tại quần đảo Trường Sa(Spratly Islands). Tính đến cuối tháng 12/2014, Trung Quốc đã mở rộng khoảng 500 mẫu (202.343ha) trong chiến dịch cải tạo này. Tại bốn điểm cải tạo, Trung Quốc chuyển từ hoạt động cải tạo để phát triển cơ sở hạ tầng và các công trình xây dựng nặng. Mặc dù chưa có kết luận rõ ràng, có thể thấy các công trình xây dựng bao gồm bến cảng, hệ thống thông tin liên lạc và hệ thống giám sát, hỗ trợ hậu cần, và ít nhất một phi trường. 

Tại các điểm cải tạo, Trung Quốc đào kênh sâu và xây dựng các khu vực đỗ mới cho phép các tàu lớn cập bến. Mục đích cuối cùng của dự án mở rộng vẫn chưa rõ ràng và Chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố các dự án này chủ yếu là để cải thiện đời sống và điều kiện làm việc của những người đóng quân trên đảo. Tuy nhiên, hầu hết các nhà phân tích bên ngoài Trung Quốc tin rằng Trung Quốc đang cố gắng thay đổi tình hình thực địa bằng cách cải thiện cơ sở hạ tầng quốc phòng của mình ở Biển Đông”. 

(Còn nữa) 

Hoàng Hường  

* Do mỗi nước và quốc tế có cách gọi khác nhau về các quần đảo trên Biển Đông, để tôn trọng nguồn tin và tính trung thực thông tin, chúng tôi đồng thời sử dụng tên quần đảo theo cách gọi của nguồn tin (tiếng Philippine) và của Việt Nam.

* Loạt bài được thực hiện trong chương trình Jefferson Fellowships do Trung tâm Đông - Tây (East - West Center) của Mỹ tổ chức tại Hawaii (Mỹ), Bắc Kinh, Hải Nam (Trung Quốc), Masinloc, Manila (Philippines) và Singapore. Tuần Việt Nam giữ Bản quyền đặc biệt, đề nghị các báo không sao chép.