Từ những ầm ĩ xung quanh một chương trình truyền hình “gây bão”, có thể thấy ranh giới giữa chủ quan thiên lệch và khách quan tỉnh táo rất mong manh.
>> MC Phan Anh đăng đàn sau show chấn động của VTV
>> Người trong cuộc nói gì về chương trình "đấu tố" MC Phan Anh
“Ai cũng cần được lắng nghe, tôn trọng”
Con số 12.000 người bấm “thích” và 1.500 lượt chia sẻ có thể nói lên độ thu hút của một “chia sẻ” hay “trạng thái” do một MC đưa lên Facebook. Nếu “trạng thái” đó khi được viết gây ra một cơn dông, thì mấy hôm nay khi một chương trình truyền hình tương tác đưa nó lên làm chủ đề chính, lại gây ra một “cơn bão.”
Có thể nói chưa bao giờ mạng xã hội (MXH) Facebook lại phát triển mạnh mẽ và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống chúng ta đến thế. MXH dần dần đã không chỉ là một phương tiện giữ liên lạc, mà đã là một kênh giao tiếp giữa cá nhân với xã hội và một kênh thông tin vô cùng nhanh nhạy.
Tham gia MXH, mỗi cá nhân cảm thấy như được đối xử bình đẳng hơn – mỗi người được “cấp” cho một “tường” riêng - “Tường nhà tôi, tôi giữ sạch hay bôi bẩn là do tôi”. Cũng chính vì thế, ngày ngày “lướt Phây” chúng ta tiếp xúc với không biết bao nhiêu điều hay lẽ phải, và đồng thời một lượng khổng lồ những thứ cần phải đề phòng, thậm chí chỉ đáng bỏ vào sọt rác.
Hôm nay bạn cảm thấy thế nào, bạn đang quan tâm điều gì… rất nhiều thứ được chúng ta đưa lên “tường”. Trước bất cứ một sự kiện “nóng” nào đang diễn ra thì không chỉ một người mà có hàng nghìn, hàng vạn người cùng quan tâm. Nếu như trước đây chúng ta đi tìm người cùng chia sẻ nhãn quan về vấn đề thật khó khăn, thì nay MXH có thể kết nối những con người ở tận hai nửa bán cầu.
Là một “cư dân mạng” đương nhiên bạn sẽ tham gia vòng kết nối, chia sẻ đó.
Bởi vậy, tôi không thấy có bất kỳ ý tưởng nào về việc anh chàng MC nổi tiếng và điển trai này có một cái động cơ kiểu như muốn tìm kiếm một “quyền lực ảo” trên mạng xã hội.
 |
|
MC Phan Anh và khách mời chương trình “60 phút mở”, ông Hồng Thanh Quang |
Nhìn nhận từ góc độ “bất cứ cư dân mạng xã hội nào cũng bình đẳng,” thì việc chia sẻ của anh hoàn toàn bình thường, vì anh chia sẻ tin bài từ trang điện tử của một Đài truyền hình chính thống. Anh là một MC chứ không phải là nhà khoa học. Là một cư dân mạng, anh quan tâm đến những vấn đề nóng hổi của thời sự, còn trách nhiệm kiểm chứng thông tin thuộc về nhà đài.
Khá là vô lý khi quy kết trách nhiệm cho một người chỉ vì người đó nổi tiếng “có nhiều người theo dõi,” khi chính anh ấy cũng đang tin vào một nơi rất đáng tin.
Người của công chúng và vòng ảnh hưởng
Nhưng ở một phương diện khác, tôi muốn nói về “vòng ảnh hưởng” của mỗi cá nhân. Ai cũng có một “vòng ảnh hưởng” nhất định, tùy mức độ quan hệ và giao tiếp xã hội của người đó như thế nào.
Trên MXH, “người của công chúng” thuộc diện có “vòng ảnh hưởng” lớn nhất. Nhất cử nhất động của họ đều có tác động rất mạnh, sâu sắc tới một cộng đồng, như trên mạng xã hội là các bạn, những người theo dõi…
Nhưng dù tin tưởng điều được chia sẻ là đúng đắn, chúng ta lại không chắc chắn nó sẽ có tác động tích cực hay tiêu cực đến người khác. Do đó, việc chia sẻ bất cứ một điều gì trên MXH, dù “vòng ảnh hưởng” nhỏ hay lớn, cũng đòi hỏi một thái độ trách nhiệm.
Facebook yêu cầu người tham gia với tên thật, thân phận thật của mình, đồng thời cho phép chúng ta khai báo các quan hệ xã hội, từ vợ chồng, gia đình, đến con cái, họ hàng, đồng học đồng nghiệp… Liệu một lần chia sẻ lỡ lời trên mạng xã hội ảnh hưởng tới quan hệ vợ chồng, hoặc con cái chúng ta đọc được, chúng sẽ nghĩ gì? Đến cái “vòng bé tí” ấy còn phải có trách nhiệm, thì với “vòng lớn” của “người nổi tiếng” lại càng phải thận trọng đến đâu.
Không ai bắt buộc anh phải biết tất cả các thứ, đặc biệt về những kiến thức chuyên ngành, nhưng cũng không ai cấm anh đi tìm hỏi những người bạn của anh (có khi cũng chính trên mạng xã hội) ngọn ngành về vấn đề đó. Rất nên đặt vấn đề bằng một mệnh đề mở, như một câu hỏi, một chủ đề cần được thảo luận… thì với vòng ảnh hưởng của mình, “người của công chúng” sẽ đóng góp cho xã hội rất nhiều bằng việc cùng nhau đi tìm được nhận thức đúng đắn.
Tương tự như vậy, chỉ cần những người làm chương trình truyền hình tương tác kia có cách đặt vấn đề khác đi một chút, thực sự “mở” như tên chương trình, thì “cơn bão” đã không xảy ra, mà ngược lại, ảnh hưởng tích cực của nó cũng sẽ rất lớn. Ranh giới giữa chủ quan thiên lệch và khách quan tỉnh táo, rất mong manh là vậy.
XEM THÊM:
.svg){kind=icon}
