'Giấu thông tin thu nhập quan chức thì đừng kiểm tra'

Tổng thống Dmitry Medvedev vừa yêu cầu kiểm tra kỹ càng hơn thông tin kê khai thu nhập của các quan chức chính phủ, thúc giục các biện pháp chống tham nhũng mạnh mẽ hơn trong mua sắm công và đưa ra những quy định mới để thực thi các chỉ thị của ông.

Sự dứt khoát trong hành động của Medvedev hứa hẹn mang lại kết quả tốt đẹp. Các quan chức Kremlin cho hay, tỉ lệ thực thi các chỉ thị của ông đã vượt xa người tiền nhiệm Vladimir Putin trong những năm đầu quyền lực của mình.

Ông Medvedev đã yêu cầu Trưởng công tố Yury Chaika soạn dự thảo hỗ trợ các công tố viên trong việc kiểm tra kê khai tài sản của quan chức.

Phần nổi của tảng băng

“Chuẩn bị sửa đổi luật pháp. Tôi đã sẵn sàng ủng hộ họ trong việc kiểm tra rõ ràng và hiệu quả hơn”, ông Medvedev trả lời khi nghe than phiền từ Chaika về những quy định lỏng lẻo quanh việc kiểm tra thu nhập.

Đây được coi là một trong những nỗ lực lớn hơn của Tổng thống Nga trong cuộc chiến chống tham nhũng. Medvedev đã yêu cầu Chaika đưa thông tin về thu nhập ra kiểm tra công khai. “Sức mạnh của nỗ lực này nằm ở thông tin. Nếu chúng ta che giấu thông tin thì tốt hơn là không kiểm tra cái gì cả”, ông nói.

Tổng thống Medvedev: Sức mạnh chống tham nhũng nằm ở thông tin. Ảnh: picasaweb

Chaika nhấn mạnh, các công tố viên không có công cụ hợp pháp để điều tra việc liệu quan chức có cất giấu tài sản ở nước ngoài hay không. Theo ông, có hơn 41.000 vi phạm được phát hiện trong những kê khai thu nhập năm 2008, và 6.000 quan chức bị khiển trách.

Tuy nhiên, vị Trưởng công tố cũng nhấn mạnh, con số trên chỉ là phần nổi của tảng băng. Ông cho biết, hơn 9.000 quan chức Bộ Nội vụ không báo cáo thu nhập của họ và những người thân. Đối với những bản kê khai thu nhập được đệ trình thì có tới 200 vi phạm đã tìm thấy chỉ riêng ở trụ sở của Bộ Nội vụ, 300 vi phạm được phát hiện tại Bộ Quốc phòng. Rất nhiều vi phạm liên quan tới che giấu thông tin về việc sở hữu cổ phần trong các doanh nghiệp hay tham gia quản lý tại các công ty. Chaika cho hay, một số trường hợp phạm tội đã bị phát hiện.

Cho tới nay, mới chỉ có báo cáo về một trường hợp quan chức cấp cao bị trừng phạt vì làm sai lệch kê khai thu nhập. Đó là vào tháng 9 khi ông Medvedev sai thải một tướng quân đội, Viktor Gaidukov, vì không báo cáo về một số tài khoản ngân hàng.

Tham nhũng trong mua sắm công

Tổng thống Nga quyết định thúc đẩy chiến dịch chống tham nhũng nhằm vào các quan chức không kê khai hoặc kê khai trái ngược với cuộc sống xa hoa của họ.

Yelena Panfilova, phụ trách văn phòng Nga của Tổ chức Minh bạch quốc tế cho rằng, luật pháp hiện tại đủ để chống tham nhũng nếu nó được thực hiện một cách triệt để. Theo bà, thách thức lớn nhất là thiếu một lực lượng đặc nhiệm đủ điều kiện đối phó với vấn đề này. Bà cho rằng, thay vì điều chỉnh luật pháp, ông Medvedev nên thành lập một tổ chức để đào tạo các nhà điều tra tài chính.

Tổng thống Nga yêu cầu quan chức chính phủ báo cáo ông về những gì đã được thực hiện để tổ chức các đơn đặt hàng trong mua sắm công. Ông chỉ thị các quan chức phải giải thích về mức giá ban đầu mà họ đưa ra cho những nhà thầu, và bản thân các nhà thầu cũng cần được giám sát tốt hơn.

Trên nhiều blog đã có các cuộc tranh cãi về tình trạng tham nhũng trong mua sắm công, như khi các cơ quan chính phủ đặt hàng hóa hay dịch vụ ở mức giá cao hơn hẳn giá thị trường hoặc đưa ra các đơn đặt hàng theo cách chỉ có một nhà cung cấp có thể thích hợp được.

Người đứng đầu Cục Chống độc quyền liên bang, Igor Artemyev, hôm thứ hai cho hay, cơ quan của ông đã phát triển một cơ chế đăng ký trực tuyến cho phép giám sát thời gian thực của mỗi hồ sơ dự thầu và tạo điều kiện truy cập dữ liệu dự thầu trong 10 năm. Tổng thống Medvedev đánh giá cao nỗ lực này.