Hàng năm cứ tới ngày 14/2, các cặp đôi trên khắp thế giới đều dành cho nhau những lời chúc ngọt ngào, những món quà ý nghĩa hay tận hưởng một bữa ăn tối lãng mạn dưới ánh nến. Nhưng không nhiều người biết rằng, đằng sau đó là một câu chuyện đầy tang thương về một vụ xử tử.

14/2 chính là ngày Thánh Valentine, một vị thánh Công giáo, chính thức bị chặt đầu vào khoảng thế kỷ thứ 3, khi ông bị cho là đã bí mật cử hành hôn lễ cho những người bị Hoàng đế giam.

Một nhà thờ ở Dublin được cho là nơi lưu giữ trái tim của Thánh Valentine sau khi bị xử tử. Trong khi hộp sọ của ngài được trưng bày trong một Vương cung thánh đường ở Rome thì khung xương được đựng trong một chiếc hộp bằng vàng ở Glasgow. Du khách tò mò có thể chiêm ngưỡng xương vai của Thánh Valentine trong một Vương cung thánh đường ở Praha. Những gì còn sót lại trong di hài của Ngài được lưu giữ trong một nhà thờ ở Madrid.

Các du khách đang cầu nguyện tại Nhà thờ Whitefriars ở Dublin, nơi được cho là đang lưu giữ hài cốt của Thánh Valentine

Ngoài ra, nhiều cặp đôi còn tìm đến nhà thờ Basilica di San Valentino ở Terni (Italy), được cho là nhà thờ đầu tiên xây dựng lăng mộ cho vị Thánh nổi tiếng này. Sau đó, nhiều nhà thờ Công giáo trên thế giới cũng tuyên bố quyền sở hữu hài cốt của Thánh Valentine.

Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thể khẳng định di hài thực sự của Ngài đang ở đâu. Mặc dù được công nhận là một vị Thánh nhưng mọi tài liệu của Ngài đều đã bị xóa bỏ trong lịch sử.

Lisa Bitel, giáo sư tôn giáo và lịch sử tại Đại học Nam California và là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về Thánh Valentine, cho biết, theo các văn bản lịch sử thì có tới ba vị thánh tên là Valentini đã qua đời vào ngày 14 tháng 2 trong thế kỷ thứ 3.

Một người đã qua đời ở châu Phi. Một người khác là linh mục, đã bị Hoàng đế La Mã Gothicus ra lệnh chém đầu. Còn người cuối cùng là một giám mục ở Terni, gần Rome, miền trung nước Ý, cũng đã bị vua Gothicus chém đầu.

Bức họa chân dung người được cho là Thánh Valentine được vẽ từ thế kỷ 19

Tuy nhiên, theo bà Bitel, không có bằng chứng nào cho thấy cả ba người trên có tác động lớn tới tình yêu của các cặp đôi, mà nhiều khả năng đó chỉ là những câu chuyện truyền miệng trong dân gian. 14/2 ban đầu, chỉ được coi là ngày ghi đấu việc Thánh Valentine bị hành quyết.

Theo Henry Kelly, giáo sư lịch sử và thần học tại UCLA, ngày lễ Valentine lần đầu tiên diễn ra vào 14/2/496, do Giáo hoàng Gelasius đệ nhất tổ chức để tôn vinh vị thánh này. 1.000 năm sau, nhà thơ Anh thời trung cổ Geoffrey Chaucer có thể là người đưa chất lãng mạn vào ngày Valentine. Trước khi bài thơ Parliament of Foules của Chaucer ra đời vào năm 1375, không ai ăn mừng 14/2 như một ngày lễ tình nhân. Chaucer đã kết nối tình yêu với ngày lễ Valentine.

Hàng ngày, vẫn có rất đông du khách đứng xếp hàng để vào tham quan Vương cung thánh đường Santa Maria ở Cosmedin, được xây dựng từ thế kỷ thứ 6. Tuy nhiên, không phải ai tới đây cũng chú ý hay biết về một chiếc hộp kính đựng hộp sọ được mạ vàng tinh xảo. Thay vào đó, họ thường tới để nhét ngón tay vào một di tích nổi tiếng khác được gọi là "Miệng Sự thật".

Basilica di Santa Maria ở Cosmedin, Rome, nơi lưu giữ hộp sọ của Thánh Valentine

Sara Verde, hướng dẫn viên du lịch kỳ cựu của Rome cho biết: "Nhiều khách hàng của tôi thậm chí còn không yêu cầu qua khu vực hộp kính, bởi họ không hề hay biết đây là nơi lưu giữ hài cốt của Thánh Valentine".

Thánh tích này cũng không được nhiều người dân địa phương để ý, bởi họ còn hoài nghi tính xác thực đằng sau đó. Verde cho biết: "Ở Rome, chúng tôi tin nơi đây lưu giữ hài cốt thật của vị Thánh này trong khi nhiều người hành hương cho rằng đây là hài cốt của một vị thánh tử đạo Kitô khác trùng tên, hài cốt thật của Ngài phải ở Terni".

Ở Glasgow (Scotland), nhiều cặp đôi quyết định trao nhau lời hẹn ước thành vợ thành chồng ở nhà thờ nơi được cho là đang lưu giữ khung xương của Thánh Valentine. Theo Cha George Smulski, một gia đình Công giáo người Pháp đã tặng khung xương của vị Thánh Valentine cho nhà thờ Duns Scotus Friary ở thành phố cảng cằn cỗi này vào cuối những năm 1870.

Linh mục John McGrath đang thắp nến tại nhà thờ Chân phước John Duns Scotus ở Glasgow, Scotland, một trong những nơi lưu giữ thánh tích

"Mỗi năm, vào Ngày lễ Tình nhân, các cặp đôi từ khắp nơi thường sẽ tới đây tổ chức đám cưới", Cha Smulski cho biết.

Ở phía bờ tây, bên kia biển Ireland đầy sóng gió, Nhà thờ Whitefriar Street (Dublin), được cho là nơi mà thánh tạng được chuyển tới từ Rome vào năm 1836.

Alan Byrne, hướng dẫn viên du lịch ở Dublin, cho biết: "Ngày lễ Tình nhân là thời điểm duy nhất nhà thờ tấp nập các du khách. Mọi người tới đây, trao cho nhau những lời yêu thương hoặc hẹn ước để được ban phước lành".

Tuy nhiên, ngày nay, nhiều người trẻ Ireland lại thường có xu hướng dành trọn ngày lễ này ở những điểm đến nổi tiếng, hiện đại khác ở Dublin.