Ngày 11/7, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 824/QĐ-TTg về việc thành lập Hội đồng điều phối vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ.

Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ bao gồm 14 tỉnh, thành phố (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận), có diện tích tự nhiên 95,86 nghìn km2 (chiếm 28,9% diện tích cả nước). 

Dân số của Vùng năm 2020 khoảng 20,343 triệu người (chiếm 20,8% dân số cả nước) với hơn 50 dân tộc anh em cùng chung sống; là vùng có nền văn hoá lâu đời, nơi kết tinh nhiều giá trị tinh hoa, đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều danh lam, thắng cảnh, di sản văn hoá, di tích lịch sử nổi tiếng: có hàng trăm di tích lịch sử, văn hoá đã được xếp hạng, 5/8 di sản vật thể, 4/12 di sản văn hoá phi vật thể, và 2/9 khu dự trữ sinh quyển quốc gia.

Trong Vùng có nhiều tài nguyên thiên nhiên đa dạng, phong phú: chiếm 100% trữ lượng Cromit, 60% trữ lượng thiếc, 20% trữ lượng sắt, 44% trữ lượng đá vôi xi măng của cả nước, được phân bố khá tập trung tại một số địa phương, tạo thuận lợi cho việc khai thác, chế biến. Ngoài ra, còn có titan ở Phú Bài (Thừa Thiên Huế), mănggan, than ở Khe Bố (Nghệ An), đá quý ở Quỳ Hợp, Quế Phong (Nghệ An); đất sét trắng (Quảng Bình), cát thuỷ tinh ở ven biển; dầu khí ở ngoài khơi và nhiều tiềm năng để phát triển thuỷ, hải sản, năng lượng gió, năng lượng mặt trời,...

Diện tích tự nhiên toàn Vùng chiếm 28,9% diện tích của cả nước, với bờ biển dài gần 1.800 km, chiếm hơn 55% bờ biển cả nước (3.260 km), vùng hiện có 9 sân bay, trong đó có 3 sân bay quốc tế; nhiều cảng biển lớn như: Nghi Sơn, Vũng Áng, Chân Mây, Tiên Sa, Dung Quất, Quy Nhơn, Vũng Rô, Nha Trang, Cam Ranh,...

Bên cạnh đó là các đảo, cụm đảo và quần đảo quan trọng như Hoàng Sa, Trường Sa, Lý Sơn, Cù Lao Chàm... có 11 trong 18 khu kinh tế ven biển của cả nước (chiếm 61,1%); là cửa ngõ ra biển cho các tỉnh Tây Nguyên, kết nối Hành lang Kinh tế Đông - Tây với tuyến đường hàng hải quốc tế, vùng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế biển.

Với những đặc điểm nêu trên, vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ thực sự là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước; là "mặt tiền" của quốc gia, "khúc ruột" của Tổ quốc là "cửa ngõ" ra biển cả, "bệ đỡ" cho các tỉnh Tây Nguyên, kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây với đường hàng hải, hàng không quốc tế, nhiều cảng biển và cảng hàng không lớn; có vị trí địa lý chiến lược về giao lưu kinh tế Bắc - Nam và Đông - Tây; có quan hệ chặt chẽ với Tây Nguyên, với các nước bạn Lào, Đông Bắc Cam-pu-chia, Đông Bắc Thái Lan và Mi-an-ma, nên có ý nghĩa quan trọng cho phát triển kinh tế biển và bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ lần thứ I vừa diễn ra tại thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa hôm nay (12/8), lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương đã tập trung thảo luận, bàn bạc và xây dựng Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với tư duy chiến lược, tầm nhìn dài hạn, bảm bảo sự thống nhất, phù hợp đối với quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch ngành quốc gia; dẫn hướng đối với quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, nông thôn trên địa bàn Vùng.

Trong đó thảo luận và cho ý kiến về một số định hướng quy hoạch phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dự kiến phát triển vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ trên cả ba trụ cột kinh tế - xã hội - môi trường với nền tảng là khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao hiệu quả kết cấu hạ tầng hiện có, các khu kinh tế ven biển, khu công nghiệp, hệ thống đô thị ven biển, các hành lang kinh tế, các cực tăng trưởng, các trung tâm vùng và vùng động lực; Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc thành lập Hội đồng vùng là cơ sở pháp lý để các thành viên cùng nhau giải quyết những vấn đề liên ngành, địa phương và vùng. Đây là lần đầu tiên cả nước có Hội đồng điều phối vùng với cơ chế pháp lý cần thiết để thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng của đất nước.

Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu, các thành viên trong Hội đồng tập trung làm rõ những vấn đề liên quan đến đề xuất cơ chế, chính sách, giải pháp, quy hoạch để phát triển địa phương theo tiềm năng, lợi thế sẵn có.

Với những định hướng đó, các thành viên trong Hội đồng vùng đã đưa ra các giải pháp cụ thể theo từng lĩnh vực, ngành nghề và đặc thù của mỗi địa phương.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, cần định hướng phát triển vùng theo hướng tận dụng tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương, đảm bảo phát triển năng lượng xanh, công nghiệp công nghệ cao, xuất nhập khẩu, thương mại biên giới, phát triển vùng trở thành khu vực trọng điểm du lịch của cả nước, phát triển trung tâm, logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không và cửa khẩu.

Đồng thời vùng cần mở rộng, xây dựng trung tâm lọc, hóa dầu, năng lượng quốc gia; phát triển chính quyền số nhằm rút ngắn thời gian, thu hút đầu tư cho các địa phương và trong vùng. Ngoài ra, việc phát triển nguồn nhân lực cũng quan trọng, ưu tiên các chương trình giáo dục chất lượng cao, đáp ứng quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy nêu lên những khó khăn, thách thức về nguồn lực trong quá trình quy hoạch phát triển vùng, qua đó đề xuất trong quá trình quy hoạch cần xác định theo tiềm năng của mỗi tỉnh, tránh sự triệt tiêu lẫn nhau. Bộ sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương khi quy hoạch cảng biển, sân bay… Đối với hệ thống sân bay, trong vòng 100km sẽ quy hoạch một sân bay nội địa nhằm tận dụng tối đa nguồn khách liên kết vùng.

Về phía Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đánh giá, 14 tỉnh trong vùng đều có biển, thuận lợi cho việc phát triển kinh tế biển, thủy sản. Để giảm áp lực khai thác thủy sản trong tự nhiên trong khi tài nguyên biển đang giảm, việc nuôi biển liên vùng cũng là một giải pháp hữu hiệu để phát triển kinh tế biển, góp phần tháo gỡ thẻ vàng của EU với việc ngư dân đánh bắt cá trái phép, không báo cáo và không được quản lý. Cảng cá liên vùng, khu neo đậu liên vùng cũng sẽ được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn kiến nghị để phát triển.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá cao các ý kiến phát biểu với tư duy tổng thể, chiến lược, giá trị cao, thiết thực, đóng góp cho quốc gia. Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên trong Hội đồng vùng phải thực hiện ngay các phần việc được giao và sớm có kết quả báo cáo tại Hội nghị Quy hoạch vùng vào tháng 9 tới; cần xác định cơ chế làm việc, thể hiện trách nhiệm nhiệt huyết, xác định những công việc đã đặt ra phải làm ngay, việc trong kế hoạch thì phải thực hiện.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông nhanh chóng thực hiện một ứng dụng (app) cơ sở dữ liệu để Hội đồng vùng trao đổi thông tin; Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các ngành, tỉnh trong Hội đồng vùng sẽ thiết lập nội hàm. Bộ Kế hoạch và Đầu tư dựa trên ý kiến đóng góp của các thành viên, xây dựng Quy hoạch vùng dựa trên các tiềm năng lợi thế, tối ưu lợi thế của mỗi tỉnh, tiểu vùng, vùng. Bộ Công Thương xem xét đến vấn đề năng lượng xanh, Bộ Giao thông Vận tải quy hoạch tư duy mới về phát triển cảng biển, hàng không. Bộ Giáo dục và Đào Tạo, Bộ Y tế xem xét về thành lập trung tâm giáo dục, trung tâm y tế vùng. Bộ Tài chính hình thành quỹ của vùng, Bộ Tài nguyên và Môi trường quy hoạch về tài nguyên biển...

Dịp này, Hội đồng điều phối vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà làm Chủ tịch đã ra mắt. Lãnh đạo của các bộ, ngành và 14 tỉnh, thành phố từ Thanh Hóa đến Bình Thuận là Phó Chủ tịch và thành viên.

“Thay mặt Hội đồng Vùng, Phó Thủ tướng cam kết sẽ làm tốt công việc, quyết tâm cam kết cao để thực hiện để các công việc trong thời gian sớm, có hiệu quả, tận dụng tối đa lợi thế của mỗi địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế tỉnh, tiểu vùng, vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ”, Phó Thủ tướng, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ Trần Hồng Hà nhấn mạnh.