Hiện tổng số người hưởng lương và phụ cấp có tính chất như lương đã lên tới gần 4 triệu người. Tuy nhiên, cơ cấu lại không hợp lý. Số lượng lãnh đạo và người phục vụ chiếm tỷ lệ cao, trong khi đó, tỷ lệ cán bộ làm công tác chuyên môn lại khiêm tốn. Thực trạng này khiến cho bộ máy phình to, cồng kềnh nhưng hiệu quả hoạt động lại không cao.

Để khắc phục tình trạng này, Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 vừa qua đã có chủ trương là đẩy mạnh việc sắp xếp, tinh gọn lại bộ máy và tổ chức, trong đó có nội dung quan trọng là giảm tỷ lệ cán bộ công chức phục vụ.

Một bộ máy cồng kềnh hoạt động kém hiệu lực hiệu quả là vấn đề được xã hội đặc biệt quan tâm. Theo một số liệu do lãnh đạo Ban Tổ chức Trung ương cho biết, trong bộ máy hiện tại cứ 5 người thì có 1 người giữ cương vị từ phó trưởng phòng trở lên. Nghĩa là số nhân sự lãnh đạo chiếm tới 20%. Nhưng một con số cũng đáng chú ý không kém đó là có nhiều đơn vị có tỷ lệ khá cao công chức chỉ là lái xe và người phục vụ.

Trong các cơ quan lãnh đạo ở Trung ương, tỷ lệ này chiếm 27,2%, còn trong khối Cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội là gần 30%. Nếu cộng tỷ lệ này với 20% số lượng cán bộ lãnh đạo, số công chức chuyên môn trực tiếp giải quyết công việc tại nhiều cơ quan chỉ còn một nửa. Đấy là về cơ cấu nhân sự. Còn về cơ cấu của tổ chức thì theo lãnh đạo Ban Tổ chức Trung ương, đang có nhiều bất cập. Hiện số cơ quan tham mưu, giúp việc của Trung ương so với năm 2011 đến nay tăng 23 đầu mối cấp vụ, 40 đầu mối cấp phòng; ở các tỉnh, thành, số đơn vị cấp phòng trong 5 năm qua cũng đã tăng 162 đầu mối. Chỉ tính riêng việc thành lập văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội cấp tỉnh, đưa văn phòng Quốc hội từ 35 đầu mối năm 2011, lên 96 đầu mối hiện tại.

Và theo tính toán, riêng số cán bộ, công chức ở các cơ quan này đã lên tới 520 người. Trong khi đó, tổng số đại biểu Quốc hội hiện chỉ còn 489 đại biểu. Như vậy, mỗi 1 đại biểu có hơn 1 người phục vụ. Đáng chú ý là có tỉnh chỉ có duy nhất 1 đại biểu địa phương nhưng vẫn có trụ sở riêng, có cả một bộ máy giúp việc lên đến gần 10 người.

Tại Hội nghị Trung ương 6, trên cơ sở đánh giá thực trạng, Trung ương cũng đã đưa ra nhiều giải pháp, trong đó có việc thu gọn đầu mối bên trong của các đơn vị trong toàn hệ thống. Trước hết là các đơn vị phục vụ.

Theo VTV