15h, Thiếu tá Bùi Trọng Nhất, Công an xã Lóng Luông (Vân Hồ, Sơn La) nổ máy chiếc xe chuyên dụng của đơn vị tiến thẳng "lãnh địa ma túy" - bản Tà Dê để thực hiện nhiệm vụ nắm địa bàn. 

Trên con đường dài khoảng 10km, vị Trung tá công an chỉ tay về hàng ghế phía sau xe rồi nói: "Chiếc xe này từng chở rất nhiều tội phạm trốn truy nã trong những năm qua". 

Sau khi 2 trùm ma túy Nguyễn Thanh Tuân và Nguyễn Văn Thuận bị tiêu diệt, tình hình tội phạm tại Lóng Luông đã “hạ nhiệt”. Tuy nhiên, với hàng chục đối tượng truy nã đang lẩn khuất tại các bản Tà Dê, Lũng Xá… đặt ra nhiều thách thức cho lực lượng Công an huyện Vân Hồ. 

"Ở Lóng Luông hiện nay có đến 21 đối tượng truy nã và đều liên quan đến án ma túy. Các đối tượng thủ súng đã lên nòng, sẵn sàng nhả đạn vào lực lượng chức năng", Thiếu tá Lý Văn Minh, Trưởng Công an xã Lóng Luông mô tả về những khó khăn khi tiếp quản địa bàn "nóng" bậc nhất tỉnh Sơn La về tội phạm ma túy. 

Sở dĩ Lóng Luông "hút" nhiều đối tượng truy nã bởi địa hình nơi đây cách biên giới nước Lào khoảng 30km. Một số bản phức tạp nối liền với Hang Kia, Pà Cò (tỉnh Hòa Bình) cũng là tụ điểm ma túy lớn. Đặc biệt, với quan hệ dòng tộc, họ hàng nên các đối tượng trốn truy nã không bị tố giác, thậm chí nhiều người sẵn sàng "quây" ngược, không cho công an dẫn giải tội phạm rời bản. 

"Căn nhà của các đối tượng truy nã được bao quanh bởi tường rào, hệ thống camera, thậm chí là thiết bị cảm biến nhiệt, ống nhòm đêm", Thiếu tá Minh nói

Tội phạm ma túy xác định khi bị bắt sẽ đối mặt mức án cao nhất nên sẵn sàng tử thủ, chống trả hoặc "tắm máu" lực lượng truy bắt. Có đối tượng khi thấy lực lượng công an áp sát, từ khoảng cách 10m, đối tượng rút súng chĩa thẳng vào trinh sát, sẵn sàng nổ súng nếu bị truy đuổi. 

Sáu tháng đầu năm 2022, riêng xã Lóng Luông đã có 5/6 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm bị công an huyện Vân Hồ truy bắt. Để bắt được đối tượng này, là cả hành trình gian nan "ăn gió, nằm sương" nắm di biến động, tổ chức phương án tối ưu và tổ chức bắt giữ. 

20 năm bước chân vào lực lượng Công an nhân dân, ký ức gợi lại trong tâm trí của Thượng tá Vũ Quang Hưng, Phó trưởng Công an huyện Vân Hồ là những trận “đấu súng” ác liệt, những đêm mưa băng rừng mật phục và khoảnh khắc quật ngã kẻ trốn nã nguy hiểm…

“Điều quan trọng nhất khi bắt tội phạm truy nã là yếu tố bất ngờ”, Thượng tá Vũ Quang Hưng nói. Việc tạo nên yếu tố bất ngờ khi đánh án càng khó khăn khi các đối tượng đều cảnh giác 24/24h, họ trú ẩn trong nhà, bao quanh là người trong làng bản có quan hệ họ hàng, dòng tộc.

Hờ A Nủ (50 tuổi, trú bản Pa Kha, Lóng Luông) là 1 trong 5 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm mới bị bắt. Thượng tá Hưng kể, Nủ là kẻ có 2 quyết định truy nã của Công an tỉnh Sơn La và tỉnh Lạng Sơn. Số lượng ma túy trong đường dây mà Nủ tham gia lên đến hơn 100 bánh.

Trú ẩn tại nhà riêng ở bản Pa Kha từ năm 2012, Công an tỉnh Sơn La từng 5 lần xác lập kế hoạch vây bắt Hờ A Nủ. Các kế hoạch trước đó đều tạm dừng vì đối tượng này thủ nhiều súng, manh động và công khai tuyên bố sẽ tử thủ nếu bị truy bắt.

 “Hờ A Nủ ít ra khỏi nhà, nếu phải rời nhà hắn thủ theo súng ngắn đã lên nòng. Khi đi ô tô, Nủ luôn để một khẩu AK bên cạnh, nếu đi xe máy, trước giỏ xe luôn sẵn sàng 2 khẩu súng ngắn”, Thượng tá Vũ Quang Hưng nhớ lại.

Đến 17/6/2022, sau 10 năm trốn nã, Nủ bị các trinh sát đội ma túy, Công an huyện Vân Hồ quật ngã, tóm gọn trong vỏn vẹn 3 phút. Theo Thượng tá Hưng, sở dĩ việc truy bắt và khám xét diễn ra tính bằng phút bởi nếu chậm trễ thêm, hàng chục, thậm chí hàng trăm người dân Pa Kha sẽ tụ tập, gây rối, không cho cảnh sát đưa đối tượng ra ngoài.

Một kế hoạch bài bản được xác lập trước khi vây bắt Hờ A Nủ, từ việc xác định con đường ngắn nhất đưa đối tượng ra ngoài bản, bố trí các lực lượng tới việc chuẩn bị xe bọc thép sẵn sàng tiến vào tháo vòng vây.

“Hờ A Nủ đã mua sẵn trâu, bò và dặn người thân dùng để cúng cho đối tượng trong trường hợp bị cảnh sát bắt”, Thượng tá Hưng chia sẻ.

Còn Tráng A Thào (59 tuổi, ở bản Co Tang, xã Lóng Luông) là một trong những đối tượng khó khăn nhất khi Công an Vân Hồ thực hiện vây bắt. Hắn có một khẩu súng AK với 30 viên đạn, căn nhà được dựng tường bao cao quá đầu người. Cả ngày hắn kè kè khẩu súng ngắn bên hông.

Sau nhiều tháng trinh sát, lực lượng cảnh sát nhập vai là những người buôn đào để tiếp cận và nhanh chóng khống chế được Thào. Chiếc xe bọc thép nằm cách hiện trường vài trăm mét nhanh chóng được điều vào để trấn áp, thị uy những đối tượng định chống trả.

Theo Phó trưởng Công an huyện Vân Hồ, 6 đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm bị bắt trong 6 tháng đầu năm “không tốn một viên đạn nào”. Để đạt được kết quả trên, theo Thượng tá Hưng, phải hội tụ đủ các yếu tố việc lập kế hoạch bài bản cộng với các trinh sát tinh nhuệ, mưu trí, dũng cảm.

Nhận nhiệm vụ tại địa bàn Vân Hồ từ những năm 2013, Thiếu tá Tô Hùng Mạnh – Đội trưởng đội Ma túy Công an huyện cho biết, anh đã quá quen với hiểm nguy, những lần đối mặt với trùm ma túy và từng đi giữa làn đạn của đối tượng buôn ma túy.

Đội trưởng đội Ma túy cho biết, tội phạm ngày một tinh vi, thậm chí các đối tượng theo dõi ngược cảnh sát. “Tên và mặt tôi chúng không còn lạ gì”, Thiếu tá Mạnh nói.

Trải qua hàng trăm chuyên án lớn nhỏ, bắt hàng chục đối tượng cộm cán, Thiếu tá Tô Hùng Mạnh nhớ nhất chuyên án bắt giữ 5 đối tượng (gồm 2 người ở Lũng Xá và 3 người quốc tịch Lào). Đặc biệt, 2 đối tượng trong nước gồm Sồng A Lầu và Giàng A Dong là “đàn em” của trùm ma túy Nguyễn Thanh Tuân.

Chuyên án diễn ra năm 2017, khi chỉ huy phát lệnh tấn công trấn áp, Thiếu tá Mạnh cùng đồng đội nhận nhiệm vụ áp sát, khống chế Sồng A Lầu khi đang giao dịch nhận ma túy.

“Khi truy đuổi, tôi và một trinh sát khác tiếp cận được Lầu khi hắn đứng bên mé đồi. Để hòng chạy thoát khỏi lực lượng, y lao xuống ngọn đồi dốc với nhiều đá. Ngay lập tức, tôi cùng đồng đội lao đến ôm chặt đối tượng rồi cả 3 người lăn nhiều vòng từ trên đỉnh đồi xuống. Nếu buông tay thì khẩu súng đã lên nòng thủ sẵn trong người sẽ chĩa về phía chúng tôi”, Thiếu tá Tô Hùng Mạnh nói.

Từ con đường rời bản Lũng Xá nhìn vào hiện trường là ngọn đồi với một dãy ngô dài bị đổ rạp sau khi anh ôm đối tượng cùng lăn xuống.

Một kỉ niệm nữa vào năm 2020 vẫn in sâu vào vị Đội trưởng đội Ma túy khi anh đứng giữa làn đạn của kẻ lạ mặt xả súng từ phía bìa rừng; đồng đội trúng đạn phải đưa đi cấp cứu.

Vụ việc xảy ra vào buổi chiều tháng 2/2020 tại bản Lóng Luông. Thiếu tá Mạnh cùng đồng đội phối hợp tham gia khám xét nhà của Tráng A Chống (38 tuổi) – đối tượng buôn bán ma túy.

“Quá trình khám xét được thực hiện khoảng 30 phút (từ 9h đến 9h30). Khi rút quân rời bản thì tổ công tác nghe 3 tiếng súng nổ từ bìa rừng, chưa xác định vị trí. Sau đó, tiếng súng xả liên tục hướng về phía lực lượng khiến chiến sĩ Nguyễn Trung Dũng bị trúng đạn ở vùng bụng”, Thiếu tá Mạnh nhớ lại.

Tâm sự về hậu phương của mình khi công việc ngày ngày đối mặt nguy hiểm, anh Mạnh kể: “Nửa đêm rời khỏi nhà nhận nhiệm vụ, vợ không hỏi tôi đi đâu, chỉ ngắn gọn nhắn nhủ hãy trở về an toàn”.

Sau gần 10 năm thành lập, Công an Vân Hồ liên được Chủ tịch nước tặng các huân chương chiến công hạng Nhì, hạng Ba. Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công an từng tặng nhiều Bằng khen về thành tích trong đấu tranh phòng chống tội phạm. 

Đoàn Bổng - Ảnh: Lê Anh Dũng

Thiết kế: Quốc Dũng