Giống như bất kỳ một công ty khởi nghiệp nào, kỳ lân Blockchain Sky Mavis cũng phải đối diện với nhiều cơn bão lớn. Sự cố hacker lấy đi 600 triệu USD là bài học đắt giá để tất cả đội ngũ nhận ra tầm quan trọng của quản trị rủi ro, giúp công ty củng cố thành trì và bản lĩnh đứng vững trong mọi sóng gió.   

Thành lập vào năm 2018, chỉ mất 3 năm để Sky Mavis từ một studio game nhỏ trở thành kỳ lân được định giá 3 tỷ USD, nâng tầm Việt Nam trên bản đồ công nghệ quốc tế. Đến nay, sau 5 năm, để có được sự trưởng thành và xây dựng được hệ sinh thái các sản phẩm ứng dụng công nghệ blockchain đầy tiềm năng, Sky Mavis cũng từng phải đối mặt với hàng loạt cơn bão lớn, khiến công ty nhiều lúc tưởng chừng như không thể trụ vững. 

Sky Mavis đạt vốn hóa trên 3 tỷ USD sau đợt gọi vốn thành công 152 triệu USD vào tháng 10/2021, cũng là lúc Axie Infinity đạt con số kỷ lục gần hai triệu người dùng. Thời điểm cao nhất lên tới 3 triệu người dùng trên toàn cầu và được đánh giá là game Web 3.0 thành công bậc nhất mọi thời đại. Nhưng nếu chỉ nhìn vào những con số này, ít ai biết công ty từng có khởi đầu không mấy thuận lợi.

“Đầu năm 2018, hầu hết tài sản của Axie thời điểm đó bị sụt giảm, và có vẻ như chúng tôi không những không thể thay đổi thế giới như đã từng mơ ước, mà thậm chí còn có thể phá sản”, Aleksander Leonard Larsen - Giám đốc vận hành (COO) Sky Mavis chia sẻ. 

"Thời gian đầu thật khó khăn. Tiền đã cạn kiệt, những người đồng sáng lập đã không nhận lương,” Giám đốc Công nghệ Sky Mavis - Hồ Sỹ Việt Anh trải lòng. “Mọi người cảm thấy áp lực rất lớn, đến mức đã tính đến việc sa thải bớt nhân sự. Nhưng cả nhóm không muốn làm điều này, nhất là khi đây không phải là cách duy nhất để giải quyết vấn đề tài chính.”

Trong tình cảnh khá bế tắc, với tâm thế cứ đi rồi sẽ thành đường, họ chọn cách bình tĩnh. “Chúng tôi cố gắng hiểu mọi thứ diễn ra đằng sau đó ở mức độ sâu, thay vì chỉ nhìn bề ngoài của một vấn đề. Cả nhóm tập trung vào sự sống còn của công ty, làm việc chăm chỉ, tiết kiệm và liên tục tích lũy bằng việc thực hiện những cải tiến nhỏ”,  Nguyễn Thành Trung - Giám đốc điều hành của Sky Mavis chia sẻ. 

Bên cạnh việc tập trung vào sức mạnh nội lực để xây dựng sản phẩm, những chàng trai “dân kỹ thuật” cũng bước ra ngoài để trực tiếp trò chuyện với từng thành viên trong cộng đồng. 

Trung luôn tin vào cách phân công nhân sự dựa trên thế mạnh và tài năng của mỗi cá nhân. Các nhân tố chủ lực được tổng hoà và điều phối nhịp nhàng để hướng tới mục tiêu lớn của tập thể. Đó cũng là lý do mà Sky Mavis có đến 5 thành viên sáng lập. Đối với các vấn đề đối ngoại, Jeffrey Zirlin (Jihoz) tràn đầy năng lượng cống hiến cho cộng đồng, Alek chững chạc, điềm đàm phụ trách gây quỹ và quan hệ nhà đầu tư. Trong khi Thành Trung, Việt Anh và Minh Tú - Giám đốc nghệ thuật, phụ trách xử lý các hoạt động nội bộ tại Việt Nam.

Khi đối mặt với thách thức, Jihoz chia sẻ, "Tất cả chúng tôi đã làm việc liên tục hàng ngày và gần như không có ngày nghỉ cho bản thân. Các thành viên, kể cả Trung, cố gắng hướng dẫn, trò chuyện và lắng nghe những đóng góp của từng thành viên trong cộng đồng Axie.” 

Họ thậm chí đã tìm đến và trao đổi với các công ty khác về việc xin tài trợ hoặc đổi lấy một số quyền lợi trong game. Trong số đó, công ty đã nhận được một số lời mời chào mua 50% cổ phần của công ty với giá 1 triệu USD, nhưng các thành viên đã từ chối.

Sau nhiều ngày đêm trăn trở, các thành viên đã nảy ra sáng kiến là mở bán trước Land Plot - các mảnh đất có trong Axie Infinity. Việc bán trước các sinh vật Axie cũng như bán Land Plot sau đó trở thành “chiếc phao cứu sinh” cho công ty khởi nghiệp non trẻ. Đến đầu năm 2019, tình hình tài chính của công ty dần được cải thiện hơn sau vòng gọi vốn hạt giống (seed round) mang về 1,5 triệu USD, được dẫn dắt bởi quỹ đầu tư Animoca Brands.

Đối với Sky Mavis, bài học kết nối các thành viên là tổng hòa của nhiều yếu tố “Tôi cho rằng các thành viên sáng lập cần hợp tác với nhau và tôn trọng những giá trị riêng. Cần dành nhiều thời gian để hiểu nhau, tin tưởng và giải quyết những mâu thuẫn một cách nhanh nhất. Điều quan trọng nhất là luôn cam kết, chính trực và chăm chỉ dù ở hoàn cảnh nào.” Thành Trung chia sẻ. 

Các thành viên xây dựng văn hoá giao tiếp thẳng thắn, trao đổi dựa trên các lý luận chặt chẽ. Việt Anh nói: “Quá trình luôn diễn ra như vậy. Chúng tôi hiểu Trung đã có những phân tích và nền tảng lập luận vững chãi, vì vậy cả nhóm sẽ ủng hộ một khi Trung đưa ra quyết định.” Trong trường hợp thất bại, mục tiêu là xác định lý do tại sao điều đó xảy ra và kinh nghiệm có thể giúp nhóm làm tốt hơn vào lần tiếp theo.

Đầu năm 2022 Sky Mavis bị hacker tấn công, thiệt hại hơn 620 triệu USD, ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng đến Sky Mavis.

Nói về hoàn cảnh vụ tấn công, Việt Anh cho biết đội ngũ đã rất choáng váng với thiệt hại quá lớn, nhưng nhanh chóng lấy lại bình tĩnh để xử lý các vấn đề. "Bất kỳ hệ thống nào dù kín kẽ đến đâu vẫn có thể có những lỗ hổng bảo mật”, Việt Anh chia sẻ, “Mọi người đã làm việc xuyên đêm nhiều ngày, để giải quyết sự cố và tìm phương án tăng cường tính bảo mật cao nhất trong dài hạn.”

Trung - người được cả 4 nhà sáng lập miêu tả “một người lãnh đạo sắc bén và quyết đoán”, lập tức cùng đội ngũ bàn bạc các phương án có thể tiếp cận được để khắc phục sự cố. Sky Mavis đã ngay lập tức bắt tay vào việc lấp chặt các lỗ hổng để tránh tổn thất thêm, cũng như từng bước tăng cường hệ thống bảo mật nhằm không gặp lại sự cố tương tự trong tương lai. 

Cả Thành Trung và Việt Anh cùng cho rằng bài học lớn nhất họ nhận được là “Quản trị rủi ro”: Cả khi bình thường nhất cũng cần có những kịch bản cho việc quản trị rủi ro, vì ngay trong rủi ro nhỏ cũng sẽ tiềm tàng những rủi ro lớn hơn. Điều quan trọng là tìm ra được lỗ hổng, xử lý tốt nhất và minh bạch thông tin cùng nhà đầu tư và cộng đồng. 

Ngay từ khi thành lập, Trung vẫn luôn xem cộng đồng là trung tâm. "Đến nay, toàn bộ người chơi đã được đền bù thiệt hại. Hàng chục triệu USD cũng đã được thu hồi. Số tiền còn lại đang trôi nổi, chúng tôi đã liên hệ với FBI và các sàn, nếu phát hiện có giao dịch từ các địa chỉ ví hacker sẽ lập tức đóng băng”, Việt Anh cho biết.

Alek chia sẻ: “Điều chúng tôi kỳ vọng trong 2 năm tới là một phần số tiền sẽ được khôi phục. Chúng tôi ở đây để chơi cuộc chơi dài hạn.” Theo Alek, sứ mệnh của Sky Mavis là con đường dài hạn, không vì một vài sự cố hay tình hình thị trường lao dốc mà bỏ toàn bộ tâm huyết xây dựng nhiều năm. 

Đối với Jihoz, khả năng xử lý vụ hack thành công đến từ mục tiêu ban đầu của Trung: Xây dựng hệ thống vững chắc, cộng đồng lớn mạnh và vì cộng đồng. “Thật tốt khi bạn có một đội ngũ cùng chung sức và đồng lòng giải quyết sự cố”, anh nói. “Chúng tôi làm việc trực tiếp với cộng đồng, thẳng thắn và trao quyền, để họ thực sự trở thành những đại sứ quan trọng nhất và thậm chí giúp chúng tôi ra quyết định về sản phẩm.” 

“Chúng tôi cảm thấy biết ơn tất cả những đối tác và nhà đầu tư đã không trách móc. Thay vào đó, họ đề xuất những hướng giải quyết và xây dựng. Họ đã giới thiệu những chuyên gia cấp cao về bảo mật để đồng hành với đội ngũ”, Việt Anh chia sẻ thêm về thời điểm sự cố diễn ra, “Các nhà đầu tư rất tôn trọng đội ngũ vì việc cả nhóm đã cùng nhau nhận trách nhiệm và đương đầu giải quyết, không hề có sự né tránh hay đổ lỗi cho bất kỳ ai.”

Theo giới chuyên gia, đây là lần đầu tiên một dự án có thể hoàn tiền 100% cho người dùng sau khi bị tin tặc tấn công, điều mà chưa dự án blockchain nào trong quá khứ làm được. 

Kể từ năm ngoái cho đến hiện tại, tình hình chính trị, kinh tế thế giới đang trong bối cảnh không ổn định, tác động rất lớn đến rất nhiều lĩnh vực, trong đó có blockchain và Sky Mavis.

Không còn xuất hiện nhiều trên truyền thông nữa, công ty "lui về ở ẩn” và dồn toàn lực phát triển sản phẩm. Đến nay, hỗ trợ cho trò chơi Axie Infinity là các sản phẩm ứng dụng công nghệ blockchain do chính Sky Mavis phát triển. 

Đặc biệt, vào cuối tháng 3/2023, Sky Mavis đã công bố mô hình delegated proof-of-stake (DPoS) cho Ronin cùng kết hợp với năm studio game hàng đầu quốc tế là: Directive Games, Tribes, Bali Games, Bowled.io và SkyVu. Mở ra hệ sinh thái blockchain thống nhất không chỉ dành riêng cho sản phẩm game do công ty xây dựng, mà còn là bệ phóng cho các game studio khác và những người sáng tạo xây dựng các trò chơi trên Ronin.

“Sky Mavis đang xây dựng dựa trên thành công của Axie Infinity để tạo ra một hệ sinh thái vô hạn, giới thiệu những lợi ích của Web3 thông qua trải nghiệm chơi trò chơi nhập vai. Với việc nâng cấp lên DPoS, chúng tôi đã sẵn sàng mở cơ sở hạ tầng và công nghệ của mình cho thế giới Web3 rộng lớn hơn. Chúng tôi tin rằng đây là con đường hướng tới việc tạo ra trò chơi lấy cộng đồng làm trung tâm.” Giám đốc điều hành và Đồng sáng lập của Sky Mavis chia sẻ.

Ở giai đoạn tiếp theo, cách tiếp cận của Sky Mavis vẫn sẽ duy trì theo phương pháp từ dưới lên (bottom-up) thông qua giao tiếp, khảo sát trực tiếp người dùng. “Một số startup không thể tồn tại vì họ không sẵn sàng dấn thân, gần gũi với cộng đồng. Thu thập phản hồi là cách làm thủ công, nhưng lại là cách xây dựng sản phẩm, tạo dựng niềm tin lâu dài.” 

Thực hiện rất nhiều ý tưởng sáng tạo, có những lúc nhà sáng lập phải đứng trước những phản hồi không mấy tích cực từ cộng đồng. Đặc biệt, trong thời kỳ “mùa đông”, nhiều người đã không giữ được bình tĩnh khi giá trị tài sản có sự biến động lớn. Đáp lại, đội ngũ Sky Mavis tập trung phân tích, ghi nhận những ý kiến mang tính xây dựng. Giữ vững giá trị cốt lõi của công ty, tất cả thành viên chia sẻ một cách minh bạch về mọi điều đang diễn ra, cũng như đưa giải pháp giúp cộng đồng phát triển theo tính dài hạn.

Jihoz nhấn mạnh “Nếu chúng ta đang cùng chia sẻ như một cộng đồng, bạn phải để các thành viên được hoạt động và đóng góp, đặc biệt là trong những thời điểm khó khăn. Chỉ có như vậy, bạn mới có được sự tin tưởng và giữ được một cộng đồng vững vàng."

Theo Alek, những cảm xúc như tức giận, buồn bã khi gặp vấn đề là lẽ tự nhiên, nhưng cần cố gắng vượt qua những cảm xúc này, và sau đó học hỏi từ chúng.

"Tôi rất tự hào về đội ngũ của tôi và cách họ xử lý khủng hoảng. Họ đã bình tĩnh đến mức kinh ngạc trong sự cố đó và chỉ tập trung vào giải quyết vấn đề”, Alek nói. "Những gì chúng tôi đã chứng minh là trong các cuộc khủng hoảng, chúng tôi giao tiếp tốt với cộng đồng người chơi, cũng như chủ động xem xét và giải quyết các vấn đề. Và chúng tôi dần trở nên mạnh mẽ hơn ở một khía cạnh nào đó sau các cơn bão.”

Gần đây, công ty cũng thành lập một số quỹ riêng nhằm hỗ trợ nhiều hơn cho các dự án tiềm năng, cũng như xây dựng văn phòng mới với nhiều không gian mở giúp nhân viên thỏa sức sáng tạo. Alek chia sẻ. "Với nhân viên, chúng tôi tạo cho họ cảm giác luôn hào hứng với việc đi làm mỗi ngày. Tôi muốn xây dựng một công ty bền vững theo cách nghĩ đó.”

Sau 5 năm, tất cả các thành viên sáng lập vẫn bền bỉ cùng nhau để xây dựng đội ngũ tăng trưởng từ vài chục người lên đến hơn 200 người. 

Sẽ vẫn còn nhiều thử thách đang đợi chờ cho Sky Mavis ở phía trước. Với tâm thế luôn hướng về tương lai phía trước, cùng bản lĩnh của các thành viên trong đội ngũ, và tầm nhìn là động lực lớn giúp đội ngũ kỳ lân blockchain Việt Nam tiếp tục xây dựng vũ trụ số, tạo nên vị thế “xứng đáng” trên bản đồ công nghệ thế giới.

Bích Đào