Thông báo của Rafael Nadal rằng anh sẽ rời xa quần vợt chuyên nghiệp trong vài tháng cũng đồng nghĩa tay vợt thống trị tuyệt đối mặt sân đất nện không góp mặt ở Roland Garros, khai mạc vào cuối tháng này. Việc cơ thể anh phục hồi chậm chạp cho phép chúng ta hình dung đến ngày kết thúc của một sự nghiệp lừng lẫy.

"Ý định của tôi là 2024 sẽ là năm cuối cùng thi đấu chuyên nghiệp, và tôi có thể tham dự các giải đấu đã ghi dấu ấn của mình", tay vợt người Tây Ban Nha giải thích hôm thứ Năm vừa qua, hai tuần trước khi anh bước sang tuổi 37 (3/6). Anh chưa vội vàng nghỉ hưu vì bản thân luôn chiến đấu trước mọi gian nan.

Nadal đang cùng với Novak Djokovic là những vận động viên có nhiều Grand Slam nhất trong lịch sử quần vợt nam thế giới, cùng giữ kỷ lục 22 danh hiệu. Anh để lại bảng thành tích cao cho quần vợt, cùng những giá trị không thể đong đếm qua những con số, sau khi không ngừng chiến đấu trong gần hai thập kỷ. 

Nole có thể tận dụng khoảng thời gian khó khăn của Rafa để nâng cao kỷ lục. Tuy nhiên, điều đó không phải vấn đề lớn khi giá trị của tay vợt sinh năm 1986 là không thể chối bỏ.

Khi Roger Federer giành danh hiệu Grand Slam đầu tiên vào năm 2003, kỷ lục là 14 chiến thắng thuộc về huyền thoại Pete Sampras. Ngày ấy, 9 chiến thắng đủ để bước vào top 3 danh hiệu lớn, khi Bjorn Borg có 11 lần đăng quang và không ai khác vượt qua con số 8. Nhưng mọi thứ tăng chóng mặt: trong hai thập kỷ thống trị, bộ ba Federer, Djokovic và Nadal liên tiếp nâng kỷ lục lên con số 20, 21 và 22.

"Tôi sống ngày qua ngày và mối quan tâm của tôi khác với việc trở thành người giỏi nhất trong lịch sử, hay phá vỡ một cột mốc nào đó. Ý tôi là, nó không phải một tư thế. Mọi người đã gặp ba tay vợt đạt được những điều đặc biệt cho lịch sử môn thể thao này, và nếu ai trong số chúng tôi giành được nhiều hơn nữa, thì thật tuyệt vời", Nadal giải thích vào tháng 2/2022, khi anh trở thành tay vợt nam đầu tiên trong lịch sử giành được 21 Grand Slam.

Federer trở thành người đàn ông đầu tiên chạm mốc 20 danh hiệu lớn, rồi Nadal vượt qua và hiện Djokovic cũng bắt kịp.

Với việc Nadal thông báo rút lui trong năm sau, khả năng thiết lập những cột mốc mới mở ra cho Djokovic, người đang đứng trước ngưỡng tuổi 36.

Sự nghiệp của Nadal vẫn duy trì ở thời điểm hiện tại với 92 danh hiệu trong hệ thống ATP. Roland Garros là nơi tôn vinh anh với kỷ lục tuyệt đối 14 lần đăng quang, bên cạnh 4 chức vô địch US Open, 2 Wimbledon và 2 Australian Open.

Năm 2010, tại sự kiện Australian Open - Grand Slam duy nhất được tổ chức ở Nam Bán cầu - một chấn thương nhẹ ở đầu gối phải khiến Nadal phải rời đường đua  trong trận đấu với Andy Murray. Chấn thương khiến anh không thể đạt được thành tích đặc biệt mà các tay vợt đều muốn hướng đến: thâu tóm cả 4 danh hiệu lớn trong cùng năm dương lịch.

Lần tổn thương ấy chỉ là một trong số những căn bệnh hủy sự nghiệp chuyên nghiệp của Rafa, cho đến khi anh nghỉ hưu: chấn thương mãn tính ở bàn chân trái cộng với cơn đau ngực trái, thêm cảm giác khó chịu ở cơ thắt lưng chậu, cũng như cơ đẩy của hông, với lần gần nhất diễn ra tháng Giêng vừa qua mà anh mô tả là "sự cố rất lớn".

ĐẾM NGƯỢC ĐẾN HOÀNG HÔN

Nadal để lại một cột mốc quan trọng trên bề mặt yêu thích của mình, mặt đất nện, nơi anh thống trị với sức mạnh chưa từng thấy. Đó là bề mặt lý tưởng cho các trận đấu của Rafa, nơi anh thuận tay trái tự do kiểm soát độ xoáy của quả bóng để chinh phục rất nhiều thành công.

Những cú Topspin của anh trên sân đất nện luôn tạo ra hiệu ứng cho quả bóng, đến mức nó áp đảo các đối thủ do độ cao đạt được sau khi nảy.

Chỉ có Borg trong những năm 1970 mới có thể tiến gần đến thành tích của Nadal. Ngay cả như vậy, huyền thoại người Thụy Điển vẫn phải ngước nhìn anh với khoảng cách 8 chiếc cúp tại Paris.

Năm 2005, Nadal lên số 2 thế giới và kể từ đó không nằm ngoài top 10 cho đến gần đây, khi anh chấn thương hồi đầu năm và vắng mặt nhiều cuộc thi. Đó là thước đo hiệu chỉnh sức mạnh của huyền thoại người Tây Ban Nha. Trong khoảng thời gian này, thứ hạng thấp nhất của anh là vị trí số 9, sau khi không dự Roland Garros 2016 vì chấn thương cổ tay.

Federer giải nghệ ở tuổi 41. Bây giờ, Nadal đang đi về phía hoàng hôn. Không phải vô lý khi nghĩ rằng Djokovic, người chiến thắng Grand Slam gần nhất - Australian Open 2023 - cũng dần rời khỏi đỉnh cao, đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp của ba tay vợt vĩ đại nhất thế kỷ 21.

Đó là cuộc so tài mà Nadal đóng vai trò hàng đầu: anh bước vào top 100 khi chưa tròn 17 tuổi. Rafa được xếp hạng trong số 10 tay vợt hàng đầu thế giới vào ngày anh 19 tuổi. Anh hiện diện trong danh sách đó, không gián đoạn, gần 18 năm cho đến tháng Ba năm nay. Đó là điều mà những ngôi sao thế hệ trước không thể đạt được. Một chút so sánh: Sampras chưa tròn 11 năm, hay Agassi chỉ có hơn 5 năm liên tiếp.

Nadal, Federer và Djokovic đã dẫn đầu cuộc cách mạng quần vợt trong những thập kỷ gần đây, kéo dài sự nghiệp của họ đến những độ tuổi được coi là không thể tưởng tượng được. Bây giờ, thời gian không còn nhiều cho Rafa.