Phát biểu tại Hội thảo tham vấn, lấy ý kiến đóng góp ý định hướng thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026 – 2030 cách đây ít lâu, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khẳng định: Chương trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 không chỉ là một chương trình mục tiêu quốc gia mà còn là một "cuộc chuyển mình sâu sắc của nền nông nghiệp, của những vùng quê và của mỗi người dân nông thôn Việt Nam".
Sự chuyển mình này không chỉ được đo lường bằng đường sá, trường trạm… khang trang, mà còn là sự thay đổi tư duy và hiệu quả kinh tế.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, kinh tế nông thôn đã "tăng tốc" ấn tượng, góp phần đưa nông nghiệp Việt Nam vượt qua nhiều thách thức. Giá trị sản phẩm thu được trên 1 ha đất nông nghiệp tăng trung bình từ 5 - 10% so với năm 2020, nhờ việc đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng đa giá trị, bền vững và thúc đẩy chuyển đổi số.
Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu toàn ngành nông nghiệp đạt mức kỷ lục 62,5 tỷ USD. Nông sản Việt ngày càng nâng cao chất lượng, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) trở thành một phong trào mạnh mẽ, khơi dậy tiềm năng kinh tế và văn hóa của từng địa phương. Đến tháng 6/2025, cả nước đã có 16.543 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, tăng hơn 12.000 sản phẩm so với năm 2020. Sản phẩm OCOP không chỉ là hàng hóa mà còn là những "đại sứ" truyền tải câu chuyện sản phẩm mang tính nhân văn, lan tỏa giá trị văn hóa và bản sắc vùng miền ra thế giới.
Phong trào khởi nghiệp nông nghiệp chuyển biến tích cực, với rất nhiều mô hình ứng dụng hiệu quả công nghệ số, thu hút lao động trẻ trở về lập nghiệp tại quê hương.
Nhiều mô hình liên kết giữa doanh nghiệp - hợp tác xã - người dân phát huy hiệu quả tích cực, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn.
Nhờ kinh tế khởi sắc, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2024 đạt khoảng 54 triệu đồng/người/năm, tăng 1,3 lần so với năm 2020.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan lưu ý: "Chúng ta không thể đo lường sự phát triển của nông thôn chỉ bằng những con số hay danh hiệu, mà quan trọng hơn là phải bằng sự thay đổi tư duy, bằng chất lượng cuộc sống và sự hạnh phúc của người dân".
Thực tiễn cũng chỉ rõ không ít thách thức còn hiện hữu như: Công tác chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đổi mới mô hình sản xuất ở một số địa phương còn chậm, chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; Chất lượng xã nông thôn mới ở một số vùng khó khăn còn thiếu bền vững; Công tác hậu kiểm, giám sát chất lượng sản phẩm OCOP chưa được quan tâm đúng mức; Năng lực quản lý của cán bộ cấp xã cần được nâng cao…
Bước sang giai đoạn 2026 - 2030, Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia xác định rõ định hướng phát triển kinh tế nông thôn gắn với nông thôn mới chuyển mạnh từ số lượng sang nâng cao chất lượng, chiều sâu và tính bền vững, với mục tiêu kiến tạo "nông thôn mới hạnh phúc".
Báo cáo tại Hội nghị toàn quốc tổng kết 2 chương trình mục tiêu quốc gia và 2 phong trào thi đua về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững diễn ra hồi tháng 6/2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh: Mục tiêu cuối cùng của phát triển là nâng cao chất lượng sống cho từng người dân. Nông thôn mới hạnh phúc là nơi không chỉ có thu nhập mà còn có niềm vui, sự sẻ chia, văn hóa cộng đồng được bảo tồn, người già được quan tâm, trẻ em được học hành, bình đẳng giới được bước vào từng ngôi nhà, từng cộng đồng.
Để hỗ trợ kinh tế nông thôn "tăng tốc" bền vững trong giai đoạn 2026 - 2030, Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia dự kiến sẽ triển khai một số giải pháp chiến lược.
Đáng chú ý là cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, giá trị gia tăng cao, đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, sản xuất hàng hóa tập trung, hữu cơ, sinh thái, kinh tế tuần hoàn.
Các sản phẩm OCOP tiếp tục được phát triển theo hướng chất lượng cao, thân thiện môi trường, gắn với văn hóa địa phương, tăng cường chế biến sâu và xúc tiến thương mại quốc tế.
Đồng thời đẩy mạnh du lịch nông thôn sinh thái, cộng đồng, trải nghiệm gắn với bản sắc văn hóa và sản phẩm OCOP, tạo nguồn thu nhập bền vững cho người dân địa phương.
Đặc biệt, các địa phương sẽ tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong toàn chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ, tạo ra những mô hình nông nghiệp thông minh.
Cùng với đó là củng cố và phát triển hợp tác xã kiểu mới, tổ hợp tác, doanh nghiệp nhỏ và vừa gắn với chuyển đổi số, thương mại điện tử và logistics.
Với những định hướng chiến lược nêu trên, kinh tế nông thôn sẽ tiếp tục là "trụ đỡ của nền kinh tế", đưa nông thôn Việt Nam phát triển bền vững, hiện đại và hướng tới mục tiêu cao nhất là xây dựng nông thôn mới hạnh phúc cho người dân.
.svg){kind=icon}
