Ra đời trong lò lửa đấu tranh giành chính quyền lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa dưới sự lãnh đạo của Đảng, hơn 80 năm qua, CAND Việt Nam liên tục tiến hành cuộc đấu tranh đầy gian khổ, hy sinh vì độc lập dân tộc, vì An ninh Tổ quốc, đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.

Ngày 19/8/1945, Công an nhân dân Việt Nam ra đời ngay trong bão táp cuộc đấu tranh giành chính quyền về tay nhân dân, giải phóng đất nước, giành độc lập dân tộc.

Gia nhập lực lượng CAND trên cả nước lúc này đều là những người con yêu nước, con em của nhân dân lao động theo tiếng gọi của non sông, tập hợp dưới sự lãnh đạo của các cán bộ Đảng tiền bối để dấn thân vào cuộc đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ vừa mới được thành lập.

Lúc này dường như chưa ai được học hành, đào tạo nghiệp vụ Công an, chỉ với lòng yêu nước, học kinh nghiệm trong truyền thống, lại được các cán bộ chỉ huy do Đảng cử sang lãnh đạo, lực lượng CAND trên cả 3 miền đất nước dù tên gọi khác nhau nhưng cùng đồng lòng, sáng tạo, mưu trí, dũng cảm.

Họ đã tham gia bảo vệ an toàn, thành công sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 với hơn 2 vạn đồng bào tham dự; lực lượng công an đã bảo vệ an toàn Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập và ra mắt Chính phủ lâm thời.

Những ngày tháng sau đó, lực lượng Công an trở thành điểm tựa bình yên khi đất nước ta đứng trước tình cảnh thù trong giặc ngoài, chính quyền mới “ngàn cân treo sợi tóc”.

Trong tình thế nguy nan đó, lực lượng Công an Bắc Bộ và Nha Công an Trung ương đã kịp thời phát hiện có dấu hiệu về một âm mưu thực dân Pháp câu kết với bọn phản động Quốc dân Đảng tiến hành đảo chính lật đổ chính phủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Với tinh thần dấn thân vì bình yên đất nước, Nha Công an Trung ương đã chỉ huy những chiến sĩ An ninh trẻ tuổi mưu trí, dũng cảm nhanh chóng khám phá chứng cứ, báo cáo xin ý kiến đồng chí Tổng Bí thư Trường Chinh, đồng chí Võ Nguyên Giáp và Quyền Chủ tịch nước Huỳnh Thúc Kháng phá vụ án phản cách mạng thành công, bắt gọn bọn phản động, làm thất bại âm mưu thâm độc của thực dân Pháp, bảo vệ an toàn chính quyền Nhà nước non trẻ.

Chiến công của lực lượng Công an trong những ngày đầu vừa mới thành lập trở thành mốc son lịch sử, mở đầu cho truyền thống dấn thân, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc, vì an ninh Tổ quốc của CAND Việt Nam, trở thành ngày truyền thống của lực lượng An ninh nhân dân Việt Nam, ngày 12/7/1946.

Bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, được Bác Hồ và Đảng ta rèn luyện, giáo dục, CAND cả nước vừa chiến đấu vừa rèn luyện và trưởng thành nhanh chóng, tổ chức lại lực lượng, mài sắc ý chí, nâng cao nghiệp vụ.

Mỗi cán bộ, chiến sĩ đã phát huy cao độ lòng yêu nước, tinh thần xả thân vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.

Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp ấy, những chiến sĩ CAND từ Bắc chí Nam, từ miền núi đến miền xuôi đã chiến đấu dũng cảm, thâm nhập tổ chức địch đánh địch từ vùng địch hậu đến những thành phố bị chiếm đóng, gây cho địch nhiều thất bại nặng nề.

Nhiều cán bộ công an đã dấn thân hy sinh tính mạng mình cho ngày chiến thắng của dân tộc. Có chiến sĩ còn trẻ tuổi mới tham gia Công an trong chiến đấu bị sa vào tay giặc đã giữ vững khí tiết người Công an cách mạng vì nước quên thân khiến kẻ thù phải khiếp sợ. Gương chiến đấu anh dũng hy sinh của họ có ý nghĩa động viên khích lệ không chỉ lực lượng CAND mà còn đối với toàn quân và toàn dân ta, tiêu biểu là các liệt sĩ Lê Bình, Võ Thị Sáu, Bùi Thị Cúc, Nguyễn Thị Lợi, Trần Thành Ngọ...

Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp, cả nước tiến hành đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược: xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, tiếp tục thực hiện cách mạng dân tộc dân chủ giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Đứng trước nhiệm vụ cách mạng mới đầy gian khổ hy sinh, được sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, CAND đã chủ động xây dựng lực lượng lớn mạnh, kịp thời chuyển hướng chiến lược để bảo vệ miền Bắc, tích cực chi viện cho an ninh miền Nam phối hợp đánh địch trên chiến trường và trung tâm đầu não của Mỹ - ngụy.

Trên miền Bắc, các anh đã bóc gỡ hệ thống gián điệp, cơ sở của địch cài lại; mưu trí sử dụng “trò chơi nghiệp vụ” đấu tranh thắng lợi với chiến dịch tung gián điệp biệt kích; phối hợp với quân đội đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại, góp phần vào chiến thắng 12 ngày đêm “Điện Biên Phủ trên không”.

Lịch sử còn ghi nhớ hơn một vạn cán bộ công an miền Bắc - những chiến sĩ an ninh ưu tú nhất đã được lựa chọn để vượt Trường Sơn chi viện cho an ninh miền Nam. Với khát vọng giành độc lập dân tộc, cán bộ Công an chi viện chiến trường tạm biệt gia đình, gửi con thơ cho những người vợ trẻ rồi bí mật hành quân vào miền Nam, không để lộ cho người thân biết mình làm nhiệm vụ ở đâu.

Có những cán bộ tình báo Công an bí mật vào Nam mưu trí hoạt động đơn tuyến trong bộ máy trung ương của địch bị nhiều người ở miền Bắc nghi ngờ phản bội Tổ quốc, khiến gia đình họ sống khó khăn, vất vả. Nhưng gia đình họ đã chấp nhận cuộc sống khổ cực, bằng nghị lực vươn lên với niềm tin chồng mình, cha mình sẽ không bao giờ phản bội.

Ngày giải phóng miền Nam, niềm vui của nhiều gia đình như thế được vỡ òa. Nhưng cũng có nhiều gia đình khác đón ngày chiến thắng trong sự mất mát vì người thân đã hy sinh mãi mãi không trở về. Họ là hiện thân của khát vọng vì độc lập tự do của Tổ quốc chúng ta.

Cùng với ý chí đó, lực lượng an ninh miền Nam được sự chi viện kịp thời đã lớn mạnh nhanh chóng, liên tục tổ chức tấn công địch trên khắp các chiến trường. Các chiến sĩ an ninh vùng căn cứ ngày đêm chống địch càn quét; cán bộ tình báo mưu trí chui sâu leo cao; nhiều chiến sĩ điệp báo, an ninh đã cảm tử tấn công tiêu diệt nhiều tên ác ôn đầu sỏ.

Nhiều anh em đã chiến đấu, hy sinh đến nay chưa tìm thấy hài cốt. Nhiều chiến sĩ an ninh miền Nam trong chiến đấu chẳng may bị địch bắt, bị chúng giam cầm nơi ngục tối hoặc đày đi Côn Đảo, mặc dù bị tra tấn dã man nhưng tất cả đều giữ vững khí tiết, bảo toàn bí mật của Đảng.

Tất cả những hành động anh hùng ấy, những tấm gương hy sinh anh dũng ấy và những chiến công hiển hách của lực lượng Công an trên cả hai miền đã góp phần trực tiếp và to lớn vào chiến thắng ngày 30/4/1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Nước nhà thống nhất, không thể ngừng nghỉ, các chiến sĩ Công an lại khẩn trương tổ chức trận tuyến mới đấu tranh với các tổ chức phản động câu kết với số tình báo, gián điệp do địch cài lại, đấu tranh chống tội phạm hình sự và những tàn dư của chế độ cũ để giữ bình yên cho các vùng mới giải phóng và cả nước.

Các phong trào thi đua “Vì An ninh Tổ quốc”, học tập và thực hiện nghiêm túc 6 điều Bác Hồ dạy CAND được nâng lên thành phong trào thi đua sôi nổi, trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động.

Nhiều cán bộ chiến sĩ tình nguyện xung phong lên chốt tiền tiêu cùng đồng đội chiến đấu bảo vệ biên giới phía Tây Nam và phía Bắc của Tổ quốc. Nhiều cán bộ chiến sĩ thấm nhuần quan điểm của Đảng “giúp bạn là giúp mình”, tình nguyện sang đất nước Campuchia, sang nước bạn Lào làm nhiệm vụ quốc tế cao cả. Với việc giúp hai nước bạn, lần đầu tiên các chiến sĩ Công an Việt Nam trở thành những người tiên phong thực hiện quan điểm bảo vệ đất nước từ xa.

Khi bọn phản động lưu vong được sự hậu thuẫn của nước ngoài tiến hành xâm nhập, lực lượng Công an với quyết tâm bảo vệ an ninh Tổ quốc đã mưu trí, sáng tạo, “cài thế” chủ động, bắt gọn tất cả các toán xâm nhập, phá tan âm mưu, kế hoạch thâm độc của chúng.

Những năm đất nước bị thế lực thù địch bao vây cấm vận, lực lượng An ninh đã tổ chức thu thập nhiều thông tin nghiệp vụ có tính chất chiến lược, vừa hợp tác vừa đấu tranh, giữ ổn định trong nước, đi trước mở đường tham mưu hiệu quả với Đảng, Nhà nước có biện pháp hợp tác phù hợp, có chính sách đối ngoại hợp lý để khôi phục và thiết lập quan hệ ngoại giao, mở ra tình thế mới của đất nước.

Đặc biệt khi Liên Xô và các nước XHCN ở Đông Âu sụp đổ, Đảng và Nhà nước ta với tư duy độc lập, kiên định lựa chọn con đường chủ nghĩa xã hội, lực lượng Công an nhận thức rõ trách nhiệm bảo vệ đường lối của Đảng đã tổ chức đấu tranh với các đối tượng cực đoan quá khích.

Lực lượng Công an đã huy động đội quân thiện chiến nhất để vừa đấu tranh vừa khôn khéo thuyết phục, vận động, phân hóa, kiên quyết không để hình thành các tổ chức chính trị đối lập, bảo vệ sự bình yên, ổn định xã hội và con đường đi lên của đất nước, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.

Những năm đổi mới đất nước, hội nhập quốc tế, lực lượng CAND, đặc biệt là lực lượng an ninh đã nâng cao trình độ, kịp thời đổi mới tư duy vừa đấu tranh với các hành vi thâu tóm, phá hoại nền kinh tế đất nước, vừa tham mưu Đảng, Nhà nước có cơ chế, chính sách tạo điều kiện cho sự phát triển lành mạnh của các doanh nghiệp.

Trong xu thế hội nhập sâu rộng với quốc tế, lực lượng Công an nhân dân mở rộng quan hệ với an ninh, tình báo, cảnh sát nhiều nước để hợp tác phòng chống tội phạm, qua đó triển khai nhiều giải pháp tối ưu nhằm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Ở trong nước, dù có lúc an ninh, trật tự ở Tây Nguyên, Tây Bắc, Tây Nam bộ, chỗ này chỗ khác có xảy ra những vụ việc phức tạp, nhưng nhờ nhân dân giúp đỡ, lực lượng Công an đã chủ động tích cực giữ vững được cuộc sống bình yên của người dân.

Tiến tới kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, lực lượng CAND tiếp tục là lực lượng tiên phong, gương mẫu đi đầu trong thực hiện sắp xếp tinh gọn bộ máy; đồng thời phát triển công nghệ thông tin, xây dựng dữ liệu quốc gia phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Trong tình hình thế giới biến động nhanh chóng, khó lường, các đối tượng thù địch, phản động tiếp tục chống phá quyết liệt, tình hình tội phạm diễn biến phức tạp. Nhưng với truyền thống trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng Cộng sản Việt Nam, được sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, lực lượng Công an nhân dân sẽ xốc lại đội ngũ thật sự trong sạch vững mạnh, tiến lên chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, sẵn sàng dấn thân hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Nội dung: Thiếu tướng, Tiến sỹ Nguyễn Hồng Thái
Nguồn ảnh: TTXVN/Báo CAND/Tư liệu VNN