Trước đó, hầu như tất cả người dùng Internet sẽ thấy câu này khi mở trình duyệt máy tính: "Flash Player ngừng hỗ trợ vào ngày 31/12/2020". Khi bước sang năm 2021, Flash vốn bị các nhà sản xuất lớn "bỏ rơi" đã khép lại một cuộc hành trình với nhiều kỷ niệm đáng nhớ!
 |
Ngày ấy cuối cùng đã đến
Flash được phát triển vào đầu những năm 90 bởi một công ty phần mềm có tên là FutureWave, ban đầu được gọi là CelAnimator, sau đó đổi tên thành FutureSplash Animator với mục đích quảng bá rộng rãi. Năm 1996, Macromedia, công ty sau này đã tung ra web Three Musketeers, đã mua lại FutureWave cùng với FutureSplash. Sau đó Future và Splash kết hợp lại để trở thành Flash của kỷ nguyên web trong tương lai. Năm 2005, khi Adobe mua lại Macromedia, 98% PC kết nối Internet đã được cài đặt Flash.
Sau khi Adobe thông báo vào năm 2017 rằng họ sẽ bỏ cập nhật và bảo trì Flash vào cuối năm 2020, ngày càng có nhiều tin tức về việc Flash bị các nhà sản xuất lớn “bỏ rơi”. Microsoft đã thông báo vào năm 2019 về kế hoạch xóa Flash khỏi tất cả các trình duyệt (cũng bị chặn trong Windows 10) và Apple thông báo ngừng hỗ trợ Flash vào đầu năm 2020.
Kể từ khi ra đời, Flash gần như chứng kiến sự phát triển của toàn bộ Internet ở Việt Nam, từ trò chơi web, video trực tuyến đến các chương trình tương tác khác nhau, Flash có một bề rộng ứng dụng vô song và mang theo ký ức của quá nhiều người.
Sự xuất hiện của kỷ nguyên Internet di động
Khi thời đại của Internet di động với tốc độ đường truyền ngày càng cao và hiệu suất mạnh, những ưu điểm của Flash đều trở thành nhược điểm.Trước đây, Flash được biết đến với kích thước nhỏ và tinh vi, điều này rất quan trọng đối với sự phát triển ban đầu. Nhưng nó cũng quyết định rằng Flash chỉ có thể xây dựng các trò chơi nhỏ đơn giản, không đủ năng lực phát triển thành những trò chơi trực tuyến quy mô lớn.
Sau khi điện thoại thông minh mở ra lĩnh vực Internet di động mới, Flash không tương thích với các mạng Internet di động, và Flash, vốn không đi được chuyến tàu cuối cùng của thời đại, đã bắt đầu suy tàn.
Vấn đề an toàn dần nổi lên
Ngay khi Flash lao dốc, tất cả các loại quảng cáo bật lên (popup ads) và thậm chí một số phần mềm độc hại đã sử dụng nó để tấn công người dùng. Mặc dù các nhà phát triển Flash đã nhận thấy nhiều nội dung tiêu cực song những quảng cáo được cung cấp bởi các bên thứ ba không được giám sát và Flash dần trở thành một nguy cơ bảo mật cho người dùng.
Ngoài ra, việc sử dụng rộng rãi Flash trong các trình duyệt web cũng cho phép tội phạm phát tán virus Trojan horse, làm tăng rủi ro bảo mật. Thực tế, giai đoạn 2015 và 2016 gần như là những năm có nguy cơ cao đối với Flash với tổng số lỗ hổng được ghi nhận lần lượt là 329 và 266.
Flash và HTML5 sắp ra mắt
Năm 2012, Adobe chính thức thông báo ngừng tiếp tục cập nhật phiên bản di động của plug-in Flash trên nền tảng Android và chuyển sang thúc đẩy sự phát triển của HTML5. Sau khi bị hệ thống iOS loại trừ, tuyên bố của Adobe đồng nghĩa với việc Flash hoàn toàn mất thiết bị đầu cuối di động.
Khi Adobe thông báo vào năm 2017 rằng Flash sẽ ngừng cập nhật và bảo trì vào cuối năm 2020, phần mềm hơn 20 năm tuổi này cuối cùng đã đi đến cuối vòng đời.
Bước vào kỷ nguyên 2021 và chia tay Flash
Các trang web lớn trong nước dần chuyển đổi sang HTML5 và không còn sử dụng plugin Flash. Lời nhắc "Chạy Flash trên trang web này" cuối cùng sẽ mờ dần khỏi tầm nhìn của mọi người. Đối với những người dùng vẫn cần chạy Flash khi đã bị gỡ bỏ, họ có thể chọn trình duyệt tương thích plug-in Flash khi cần thiết. Tuy nhiên, vì lý do bảo mật, người dùng nên bật tùy chọn thiết lập “hỏi trước” trên trình duyệt để giảm rủi ro bảo mật.
Tại thị trường Việt Nam, vẫn còn một số game trình duyệt đang hoạt động sử dụng công nghệ Flash. Với việc không còn được hỗ trợ, đa số nhà phát hành đã khởi động phiên bản cài đặt đa dụng hoặc chuyển sang HTML5 để tiếp tục hỗ trợ người dùng trải nghiệm. Tuy nhiên, một số tựa game không kịp chuyển đổi và tương lai của những sản phẩm này là điều bỏ ngỏ.
Năm 2021, Flash đã khép lại một giai đoạn hoàng kim và dần bị thay thế bởi HTML5. Khi trình duyệt không còn hiện ra cửa sổ pop-up, người dùng không còn bực bội khi xem video, những kỷ niệm liên quan đến Flash sẽ bị phủ bụi theo thời gian…
Phong Vũ
Flash: Ánh sáng le lói nơi cuối con đường
Ngày 31/12, Adobe Flash sẽ chính thức bị khai tử sau 24 năm tồn tại, mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp web.
.svg){kind=icon}
